Anonymous user
Səcdə üzvləri: Redaktələr arasındakı fərq
redaktənin izahı yoxdur
imported>V.Safar Redaktənin izahı yoxdur |
imported>V.Safar Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
: ''Bu məqalə bir fiqhi məfhum haqqında məlumat xarakterli yazılmışdır. Ona görə də dini əməlləri yerinə yetirmək üçün meyar ola bilməz. Dini ayinlərə əməl etmək üçün başqa mənbələrə müraciət edin.'' | : ''Bu məqalə bir fiqhi məfhum haqqında məlumat xarakterli yazılmışdır. Ona görə də dini əməlləri yerinə yetirmək üçün meyar ola bilməz. Dini ayinlərə əməl etmək üçün başqa mənbələrə müraciət edin.'' | ||
'''Səcdə üzvləri''' və ya '''bədənin yeddi səcdə üzvü''' səcdə zamanı yerə qoyulan yeddi bədən üzvüdür. Şiə fəqihlərinə görə, səcdə edərkən alın, hər iki əlin içi, dizlərin başları və ayaqların baş barmaqlarının uclarını yerə qoymaq vacibdir. Burnun yerə qoyulması da müstəhəb sayılır.<br> | '''Səcdə üzvləri''' və ya '''bədənin yeddi səcdə üzvü''' [[Səcdə|səcdə]] zamanı yerə qoyulan yeddi bədən üzvüdür. Şiə fəqihlərinə görə, səcdə edərkən alın, hər iki əlin içi, dizlərin başları və ayaqların baş barmaqlarının uclarını yerə qoymaq [[Vacib|vacibdir]]. Burnun yerə qoyulması da [[Müstəhəb|müstəhəb]] sayılır.<br> | ||
Fəqihlərin əksəriyyəti səcdədə üzvlərin tamamilə yerə qoyulmasının vacib olmadığı qənaətindədirlər. Əksinə, yerlə minimal təmasın kifayət etdiyini bildirirlər. Əlbəttə ki, alın bu hökmdən istisna olmuşdur. Həmçinin bəzi fəqihlər bir dirhəmə qədərində alının yerə qoyulmasını vacib saymışlar.<br> | Fəqihlərin əksəriyyəti səcdədə üzvlərin tamamilə yerə qoyulmasının vacib olmadığı qənaətindədirlər. Əksinə, yerlə minimal təmasın kifayət etdiyini bildirirlər. Əlbəttə ki, alın bu hökmdən istisna olmuşdur. Həmçinin bəzi fəqihlər bir [[Şəri dirhəm|dirhəmə]] qədərində alının yerə qoyulmasını vacib saymışlar.<br> | ||
Namaz qılan şəxsin alnını qoyduğu şeyin yer və yerdə bitənlərdən olması vacibdir. Bir şərtlə ki, onlar yeməli və ya geyilən olmasın. | Namaz qılan şəxsin alnını qoyduğu şeyin yer və yerdə bitənlərdən olması vacibdir. Bir şərtlə ki, onlar yeməli və ya geyilən olmasın. | ||
== Tərif == | == Tərif == | ||
Səcdə üzvləri və ya yeddi üzv və ya yeddi səcdə üzvü səcdə zamanı yerə qoyulması vacib olan bədənin yeddi üzvü və ya yeddi hissəsinə deyilir.[1] Bu üzvlər bunlardır: Alın, hər iki əlin içi, dizlərin başları və ayaqların baş barmaqlarının ucları.[2] Səcdənin üzvləri haqqında fiqh kitablarının "namaz" bölümündə bəhs edilmişdir.[3] | Səcdə üzvləri və ya yeddi üzv və ya yeddi [[Səcdə|səcdə]] üzvü səcdə zamanı yerə qoyulması [[Vacib|vacib]] olan bədənin yeddi üzvü və ya yeddi hissəsinə deyilir.[1] Bu üzvlər bunlardır: Alın, hər iki əlin içi, dizlərin başları və ayaqların baş barmaqlarının ucları.[2] Səcdənin üzvləri haqqında fiqh kitablarının [[Namaz|"namaz"]] bölümündə bəhs edilmişdir.[3] | ||
== Hökmlər == | == Hökmlər == | ||
Səcdə üzvlərinin bəzi hökmləri bunlardır: | Səcdə üzvlərinin bəzi hökmləri bunlardır: | ||
* Şiə fəqihi Yusif Bəhraninin (hicri 1186-cı ildə vəfat edib) dediyinə görə, şiə fəqihlərinin məşhur nəzərinə əsasən, səcdə zamanı səcdənin yeddi üzvünü yerə qoymaq vacibdir.[4] | * Şiə fəqihi [[Yusif ibn Əhməd Bəhrani|Yusif Bəhraninin]] (hicri 1186-cı ildə vəfat edib) dediyinə görə, şiə fəqihlərinin məşhur nəzərinə əsasən, səcdə zamanı səcdənin yeddi üzvünü yerə qoymaq [[Vacib|vacibdir]].[4] | ||
* Yeddi üzvün (alından başqa) yerə minimum təmasının kifayət etdiyini hesab etmişlər.[5] Bəzi fəqihlər alnın yerə minimum toxunmasının da kifayət etdiyi qənaətindədirlər.[6] | * Yeddi üzvün (alından başqa) yerə minimum təmasının kifayət etdiyini hesab etmişlər.[5] Bəzi [[Müctəhid|fəqihlər]] alnın yerə minimum toxunmasının da kifayət etdiyi qənaətindədirlər.[6] | ||
Digər tərəfdən bəzi fəqihlər alnın bir dirhəm qədərində yerə qoymağı vacib saymışlar.[7] | Digər tərəfdən bəzi fəqihlər alnın bir dirhəm qədərində yerə qoymağı vacib saymışlar.[7] | ||
* Səcdənini zikrini deyərkən qəsdən yeddi üzvdən birini yerdən qaldırmaq namazı batil edər.[8]Ayətullah Sistaninin fətvasına əsasən, namaz qılan şəxs zikr deyilmədiyi zamanda da əgər səcdə üzvlərini yerdən qaldırsa, ehtiyata əsasən namazı batil olar.[9] | * Səcdənini zikrini deyərkən qəsdən yeddi üzvdən birini yerdən qaldırmaq namazı batil edər.[8][[Ayətullah Əli Hüseyni Sistani|Ayətullah Sistaninin]] fətvasına əsasən, [[Namaz|namaz]] qılan şəxs zikr deyilmədiyi zamanda da əgər səcdə üzvlərini yerdən qaldırsa, ehtiyata əsasən namazı batil olar.[9] | ||
== Səcdənin müstəhəb əməlləri == | == Səcdənin müstəhəb əməlləri == | ||
* Burnu yerə qoymaq; Fəqihlər səcdədə burnu yerə qoymağı müstəhəb hesab etmişlər.[10] Bu hökmün sənədi İmam Sadiqdən (ə) nəql olunur ki, burnu yerə qoymaq Həzrət Peyğəmbərin (s) sünnəsi[11] kimi tanıtdırılmışdır.[12] Əllamə Hilliyə görə burnu yerə qoymaq təkidli müstəhəbdir.[13] | * Burnu yerə qoymaq; [[Müctəhid|Fəqihlər]] səcdədə burnu yerə qoymağı [[Müstəhəb|müstəhəb]] hesab etmişlər.[10] Bu hökmün sənədi İmam Sadiqdən (ə) nəql olunur ki, burnu yerə qoymaq [[Həzrət Muhəmməd (s)|Həzrət Peyğəmbərin (s)]] sünnəsi[11] kimi tanıtdırılmışdır.[12] [[Əllamə Hilli|Əllamə Hilliyə]] görə burnu yerə qoymaq [[Müstəhəb|təkidli müstəhəbdir]].[13] | ||
* Təxviyə: Kişiyə müstəhəbdir ki, səcdədə olarkən qollarını açıb dirsəklərini yerə qoymasın.[14] Həmçinin qadının səcdədə dirsəklərini yerə qoyması və bədən üzvlərini bir-birinə yapışdırması müstəhəbdir.[ 15] | * Təxviyə: Kişiyə müstəhəbdir ki, səcdədə olarkən qollarını açıb dirsəklərini yerə qoymasın.[14] Həmçinin qadının səcdədə dirsəklərini yerə qoyması və bədən üzvlərini bir-birinə yapışdırması müstəhəbdir.[ 15] | ||
| Sətir 25: | Sətir 25: | ||
Şiə fəqihlərinin məşhur rəyinə görə, səcdənin yerləri arasında yalnız alnın yerinin (alının qoyulduğu yer və ya şey) pak olması vacibdir.[16] | Şiə fəqihlərinin məşhur rəyinə görə, səcdənin yerləri arasında yalnız alnın yerinin (alının qoyulduğu yer və ya şey) pak olması vacibdir.[16] | ||
Əlbəttə ki, hicri-qəməri tarixi ilə dördüncü və beşinci əsrlərdə şiə fəqihlərindən olan Əbu | Əlbəttə ki, hicri-qəməri tarixi ilə dördüncü və beşinci əsrlərdə şiə fəqihlərindən olan [[Əbus-Səlah Hələbi|Əbu Səlah Hələbi]] səcdə üzvlərinin qoyulduğu yerlərin [[Nəcisin aradan aparılması|nəcisinin aradan aparılmasını]] vacib hesab etmişdir.[17] | ||
Səcdə yerinin (ibadət edənin alnını qoyduğu yer və ya bir şey) yer və ondan bitən bir şeydən olması vacibdir. Bir şərtlə ki, onlar yeməli və ya geyilən olmasın.[18] Bu hökmün sənədi hədislər və fəqihlərin icmasıdır.[19] Buna görə də yer və ya mədənlərdən çıxarılan qızıl, gümüş, əqiq və firuzə kimi yerdə bitmiş sayılmayan bir şeyə alnı qoymaq düzgün deyil.[20] | Səcdə yerinin (ibadət edənin alnını qoyduğu yer və ya bir şey) yer və ondan bitən bir şeydən olması vacibdir. Bir şərtlə ki, onlar yeməli və ya geyilən olmasın.[18] Bu hökmün sənədi [[Hədis|hədislər]] və fəqihlərin [[İcma|icmasıdır]].[19] Buna görə də yer və ya mədənlərdən çıxarılan qızıl, gümüş, əqiq və firuzə kimi yerdə bitmiş sayılmayan bir şeyə alnı qoymaq düzgün deyil.[20] | ||
== İstinadlar == | == İstinadlar == | ||
{{İstinadlar}} | {{İstinadlar}} | ||
== Ədəbiyyat == | == Ədəbiyyat == | ||
{{Ədəbiyyat}} | {{Ədəbiyyat}} | ||