Məzmuna keçin

İmam Hüseyn (ə): Redaktələr arasındakı fərq

799 bayt əlavə edildi ,  18 İyun 2023
Sətir 20: Sətir 20:
[[Şiə|Şiələrin]] üçüncü imamı, Hüseyn ibn Əli (ə) şiələrin birinci İmamının oğlu və [[Həzrət Muhəmməd (s)|İslam Peyğəmbərinin (s)]] nəvəsidir.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, c.2, s.27</ref>  İslam mənbələrində onun fəzilətləri haqqında çoxlu hədislər vardır və şiələrin nəzərində onun xüsusi məqamı vardır. Əhli sünnə də Hüseyn ibn Əliyə (ə) xüsusi hörmət göstərir.
[[Şiə|Şiələrin]] üçüncü imamı, Hüseyn ibn Əli (ə) şiələrin birinci İmamının oğlu və [[Həzrət Muhəmməd (s)|İslam Peyğəmbərinin (s)]] nəvəsidir.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, c.2, s.27</ref>  İslam mənbələrində onun fəzilətləri haqqında çoxlu hədislər vardır və şiələrin nəzərində onun xüsusi məqamı vardır. Əhli sünnə də Hüseyn ibn Əliyə (ə) xüsusi hörmət göstərir.
=== Hədis və tarix mənbələrində ===
=== Hədis və tarix mənbələrində ===
Şiə və əhli-sünnə hədislərinə əsasən Hüseyn ibn Əli (ə) Kisa əhlindən (Ali-Əbadan) biridir.  O (ə) Mübahilə hadisəsində iştirak etmişdir  və qardaşı ilə birlikdə [[Mübahilə ayəsi|Mübahilə ayəsindəki]] “əbnaəna”-nın (oğullarımızın) predmetidir.  O (ə) həmçinin barəsində [[Təthir ayəsi]] nazil olan [[Əhli-beyt (ə)|Əhli-beytdən (ə)]] biridir.  
Şiə və əhli-sünnə hədislərinə əsasən Hüseyn ibn Əli (ə) Kisa əhlindən (Ali-Əbadan) biridir.<ref>Kuleyni, Əl-Kafi, h.ş 1362, c.1, s.287; Müslim, Səhih Müslim, h.q 1423, c.15, s.190</ref> O (ə) Mübahilə hadisəsində iştirak etmişdir<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, h.q 1413, c.1, s.168</ref> və qardaşı ilə birlikdə [[Mübahilə ayəsi|Mübahilə ayəsindəki]] “əbnaəna”-nın (oğullarımızın) predmetidir.<ref>Zəməxşəri, Əl-Kəşşaf, h.q 1415, Ali-İmran surəsənin 61-ci ayəsinin şərhi; Fəxr Razi, Ət-Təfsirul-kəbir, h.q 1405, Ali-İmran surəsənin 61-ci ayəsinin şərhi</ref> O (ə) həmçinin barəsində [[Təthir ayəsi]] nazil olan [[Əhli-beyt (ə)|Əhli-beytdən (ə)]] biridir.<ref>Əhməd ibn Hənbəl, Musnədu Əhməd, c.1, s.331; İbn Kəsir, Təfsirul-Quran, h.q 1419, c.3, s.799; Şəvkani, Fəthul-qədir, c.4, s.279</ref>
 
İmam Hüseyn (ə) [[İmam Həsən (ə)|İmam Həsənin (ə)]] şəhadətindən sonra yaş cəhətindən ondan böyük insanların olmasına baxmayaraq Bəni-Haşimin ən alicənab şəxsi hesab olunurdu. Yəqubinin nəqlinə əsasən [[Müaviyə ibn Əbi Süfyan|Müaviyə]] İmam Həsənin (ə) şəhadətindən sonra İbn Abbasa belə dedi: Bundan sonra öz qövmünün ağası sənsən. [[Abdullah ibn Abbas|İbn Abbas]] ona belə cavab verdi: Hüseyn ibn Əli həyatda olduğu müddətdə, xeyr.<ref>Yəqubi, Tarixul-Yəqubi, c.2, s.226; İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, h.q 1418, c.10, s.363</ref>  Həmçinin [[Bəni-Haşim|Bəni-Haşimin]] İmam Hüseynlə (ə) məsləhətləşməsi və Onun fikrini başqalarının fikrindən üstün saydıqları haqqında məlumat qeyd olunmuşdur.<ref>İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, h.q 1418, c.10, s.414-416</ref>  Nəql olunana əsasən, [[Əmr ibn As]] da Həzrəti (ə) göy əhlinin ən çox sevdiyi yer əhli hesab edirdi.<ref>İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, h.q 1418, c.10, s.395; İbn Əbi Şeybə, Əl-Müsənnəf, h.q 1409, c.7, s.269</ref>


İmam Hüseyn (ə) [[İmam Həsən (ə)|İmam Həsənin (ə)]] şəhadətindən sonra yaş cəhətindən ondan böyük insanların olmasına baxmayaraq Bəni-Haşimin ən alicənab şəxsi hesab olunurdu. Yəqubinin nəqlinə əsasən [[Müaviyə ibn Əbi Süfyan|Müaviyə]] İmam Həsənin (ə) şəhadətindən sonra İbn Abbasa belə dedi: Bundan sonra öz qövmünün ağası sənsən. [[Abdullah ibn Abbas|İbn Abbas]] ona belə cavab verdi: Hüseyn ibn Əli həyatda olduğu müddətdə, xeyr.  Həmçinin [[Bəni-Haşim|Bəni-Haşimin]] İmam Hüseynlə (ə) məsləhətləşməsi və Onun fikrini başqalarının fikrindən üstün saydıqları haqqında məlumat qeyd olunmuşdur.  Nəql olunana əsasən, [[Əmr ibn As]] da Həzrəti (ə) göy əhlinin ən çox sevdiyi yer əhli hesab edirdi.
=== Şiə mədəniyyətində ===
=== Şiə mədəniyyətində ===
Hüseyn ibn Əlinin  (ə) hicrətin 61-ci ilində [[Aşura hadisəsi|Aşura hadisəsində]] şəhadətə çatması Onun şəxsiyyətinin şiələr hətta qeyri şiələr üçün daha çox haqq tərəfdarı olmaq, şücaət və [[Şəhadət|şəhadət]] bucağından tanınmasına səbəb oldu və hədislərdə Həzrət (ə) üçün qeyd olunan digər xüsusiyyətlərin müəyyən qədər təsir altına düşməsinə səbəb oldu.  Bu hadisə ən azından Peyğəmbər (ə) ailəsinə qarşı ilk aşkar hörmətsizlik və hücum olduğu üçün [[Şiə|şiə]] mədəniyyətində və tarixində dərindən təsir qoydu.  Onun (ə) qiyamı zülmə qarşı mübarizə, qanın qılınc üzərində qələbəsi, yaxşı işlərə əmr edib pis işlərdən çəkindirmək və fədakarlıq simvoluna çevrildi.  
Hüseyn ibn Əlinin  (ə) hicrətin 61-ci ilində [[Aşura hadisəsi|Aşura hadisəsində]] şəhadətə çatması Onun şəxsiyyətinin şiələr hətta qeyri şiələr üçün daha çox haqq tərəfdarı olmaq, şücaət və [[Şəhadət|şəhadət]] bucağından tanınmasına səbəb oldu və hədislərdə Həzrət (ə) üçün qeyd olunan digər xüsusiyyətlərin müəyyən qədər təsir altına düşməsinə səbəb oldu.  Bu hadisə ən azından Peyğəmbər (ə) ailəsinə qarşı ilk aşkar hörmətsizlik və hücum olduğu üçün [[Şiə|şiə]] mədəniyyətində və tarixində dərindən təsir qoydu.  Onun (ə) qiyamı zülmə qarşı mübarizə, qanın qılınc üzərində qələbəsi, yaxşı işlərə əmr edib pis işlərdən çəkindirmək və fədakarlıq simvoluna çevrildi.  
confirmed, movedable, templateeditor
14.780

edits