Məzmuna keçin

İmam Hüseyn (ə): Redaktələr arasındakı fərq

1.042 bayt əlavə edildi ,  25 İyun 2023
Sətir 86: Sətir 86:


=== İmam Həsənin (ə) zamanında ===
=== İmam Həsənin (ə) zamanında ===
Tarixi məlumatlarda Hüseyn ibn Əlinin (ə) öz qardaşı imam Həsənə (ə) xüsusi hörmət göstərdiyi deyilir. Nəql olunana əsasən [[İmam Həsən (ə)|imam Həsən (ə)]] bir məclisdə iştirak etdiyi vaxt İmam Hüseyn (ə) Ona hörmət əlaməti olaraq danışmırdı.  İmam Əlinin (ə) şəhadətindən sonra Şamlılarla döyüşməyə israrlı olan [[Xəvaric|Xəvaricdən]] olan bir qrup imam Həsənlə (ə) beyət etməkdən imtina etdi və İmam Hüseynlə (ə) beyət etmək üçün Həzrətin (ə) yanına gəldilər. Lakin Həzrət (ə) belə dedi: Həsən sağ olduğu müddətdə sizin beyətinizi qəbul etməkdən Allaha sığınıram.  
Tarixi məlumatlarda Hüseyn ibn Əlinin (ə) öz qardaşı imam Həsənə (ə) xüsusi hörmət göstərdiyi deyilir. Nəql olunana əsasən [[İmam Həsən (ə)|imam Həsən (ə)]] bir məclisdə iştirak etdiyi vaxt İmam Hüseyn (ə) Ona hörmət əlaməti olaraq danışmırdı.<ref>Kuleyni, Əl-Kafi, h.ş 1362, c.1, s.291; İbn Şəhraşub, Əl-Mənaqib, h.q 1379, c.3, s.401</ref> İmam Əlinin (ə) şəhadətindən sonra Şamlılarla döyüşməyə israrlı olan [[Xəvaric|Xəvaricdən]] olan bir qrup imam Həsənlə (ə) beyət etməkdən imtina etdi və İmam Hüseynlə (ə) beyət etmək üçün Həzrətin (ə) yanına gəldilər. Lakin Həzrət (ə) belə dedi: Həsən sağ olduğu müddətdə sizin beyətinizi qəbul etməkdən Allaha sığınıram.<ref>İbn Qüteybə, Əl-İmamə vəs-siyasə, h.q 1410, c.1, s.184</ref>


[[Müaviyə ibn Əbi Süfyan|Müaviyə]] ilə sülh hadisəsində O (ə) etirazçı şiələrində müqabilində qardaşını himayə edirdi və onun addımını təsdiqləyirdi.  Nəql olunana əsasən həzrət (ə) belə buyurmuşdur: O ( imam Həsən) mənim imamımdır.  Bəzi tarixi məlumatlara əsasən sülh baş tutduqdan sonra imam Hüseyn (ə) imam Həsən (ə) kimi Müaviyə ilə beyət etdi  və hətta imam Həsənin (ə) şəhdətindən sonra öz əhdinə sadiq qaldı.  Bunun müqabilində isə imam Hüseynin (ə) etmədiyi haqqında məlumatlar dayanır.  Bəzi mənbələrin verdiyi məlumata əsasən O (ə) sülhdən narazı idi və imam Həsənin (ə) Müaviyənin yalanına inanmaq üçün and verdi.  Bəzi araşdırmaçılar bu məlumatların bəzi hədislərlə və tarixi kontekstlərlə uyğun gəlmədiyini bildirmişdir.  Misal olaraq, İmam Hüseynin (ə) sülhə qarşı etiraz edən bir qrupun Həzrətdən (ə) şiələri Müaviyəyə qarşı hücum üçün toplmağını istədikləri zaman verdiyi “Biz əhd bağlamışıq və öz əhdimizi heç vaxt sındırmayacağıq”  cavabını göstərmək olar. Digər bir nəqlə əsasən Həzrət (ə) etirazçılara belə dedi: Müaviyə sağ olduğu müddətdə gözləyin. O, öldüyü zaman qərar verərik.  Hətta imam Həsənin (ə) şəhadətindən sonra şiələr Onu (ə) qiyama dəvət edərkən onlara verdiyi cavabda [[İmam Həsən (ə)|imam Həsənin (ə)]] sülh qərarını müdafiə etməklə yanaşı Müaviyə sağ olduğu müddətdə bu işin görüləcəyini qəbul etmədi.  İmam Hüseyn (ə) h.q 41-ci ildə Müaviyə ilə sülh bağladıqdan sonra qardaşı ilə birlikdə [[Kufə|Kufədən]] Mədinəyə qayıtdı.
[[Müaviyə ibn Əbi Süfyan|Müaviyə]] ilə sülh hadisəsində O (ə) etirazçı şiələrində müqabilində qardaşını himayə edirdi və onun addımını təsdiqləyirdi.<ref>Diynəvəri, Əxbarut-Tival, h.ş 1368, s.221</ref> Nəql olunana əsasən həzrət (ə) belə buyurmuşdur: O ( imam Həsən) mənim imamımdır.<ref>Şeyx Tusi, İxtiyaru mərifətir-rical, h.ş 1348, s.110</ref> Bəzi tarixi məlumatlara əsasən sülh baş tutduqdan sonra imam Hüseyn (ə) imam Həsən (ə) kimi Müaviyə ilə beyət etdi<ref>Şeyx Tusi, İxtiyaru mərifətir-rical, h.ş 1348, s.110</ref> və hətta imam Həsənin (ə) şəhadətindən sonra öz əhdinə sadiq qaldı.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, c.2, s.32</ref> Bunun müqabilində isə imam Hüseynin (ə) etmədiyi haqqında məlumatlar dayanır.<ref>İbn Əsəm, Əl-Futuh, h.q 1411, c.4, s.292; İbn Şəhraşub, Mənaqibu Ali Əbi Talib, h.q 1379, c.4, s.35</ref> Bəzi mənbələrin verdiyi məlumata əsasən O (ə) sülhdən narazı idi və imam Həsənin (ə) Müaviyənin yalanına inanmaq üçün and verdi.<ref>Təbəri, Tarixul-uməmi vəl-muluk, h.q 1387, c.5, s.160; İbn Əsakir, Tarixu Mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.13, s.267</ref> Bəzi araşdırmaçılar bu məlumatların bəzi hədislərlə və tarixi kontekstlərlə uyğun gəlmədiyini bildirmişdir.<ref>Cəfəriyan, Həyate fikri və siyasi İmamane şiə, h.ş 1381, s.157-158</ref> Misal olaraq, İmam Hüseynin (ə) sülhə qarşı etiraz edən bir qrupun Həzrətdən (ə) şiələri Müaviyəyə qarşı hücum üçün toplmağını istədikləri zaman verdiyi “Biz əhd bağlamışıq və öz əhdimizi heç vaxt sındırmayacağıq”<ref>Diynəvəri, Əl-Əxbarut-tival, h.ş 1368, s.220</ref> cavabını göstərmək olar. Digər bir nəqlə əsasən Həzrət (ə) etirazçılara belə dedi: Müaviyə sağ olduğu müddətdə gözləyin. O, öldüyü zaman qərar verərik.<ref>Bəlazuri, Ənsabul-əşraf, h.q 1417, c.3, s.150</ref> Hətta imam Həsənin (ə) şəhadətindən sonra şiələr Onu (ə) qiyama dəvət edərkən onlara verdiyi cavabda [[İmam Həsən (ə)|imam Həsənin (ə)]] sülh qərarını müdafiə etməklə yanaşı Müaviyə sağ olduğu müddətdə bu işin görüləcəyini qəbul etmədi.<ref>Diynəvəri, Əl-Əxbarut-tival, h.ş 1368, s.221-222</ref> İmam Hüseyn (ə) h.q 41-ci ildə Müaviyə ilə sülh bağladıqdan sonra qardaşı ilə birlikdə [[Kufə|Kufədən]] Mədinəyə qayıtdı.<ref>Təbəri, Tarixul-uməmi vəl-muluk, h.q 1387, c.5, s.165; İbn Cəvzi, m.1992, c.5, s.184</ref>


=== Həyat yoldaşları və övladları ===
=== Həyat yoldaşları və övladları ===
confirmed, movedable, templateeditor
14.721

edits