Şiə: Redaktələr arasındakı fərq

Şiə (koda bax)

20:00, 22 avqust 2023 versiyası

100 bayt əlavə edildi , 22 avqust 2023

redaktənin izahı yoxdur

VizualVikimətn

A.Baqir

Automoderated users, confirmed

26

edits

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
 <center>''Bu məqalə şiə barəsindədir. Şiənin on iki İmamı haqda məlumat almaq üçün [[İmamiyyə]] məqaləsinə daxil ola bilərsiniz.''</center>
-'''Şiə''' (ərəbcə: التشيع) İslamın iki əsas məzhəbindən biridir. Bu məzhəbə əsasən, [[Həzrət Muhəmməd (s)|İslam Peyğəmbəri (s)]] Həzrət Əlini (ə) öz canişini seçmişdir. [[İmamət]] şiə məzhəbinin əsaslarından biridir və onların [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|sünnilərdən]] fərqi budur. Bu prinsipə əsasən, imam [[Allah]] tərəfindən təyin edilir və Peyğəmbər (s) vasitəsilə insanlara təqdim olunur.
+'''Şiəlik''' (ərəbcə: التشيع) İslamın iki əsas məzhəbindən biridir. Bu məzhəbə əsasən, [[Həzrət Muhəmməd (s)|İslam Peyğəmbəri (s)]] Həzrət Əlini (ə) öz canişini seçmişdir. [[İmamət]] şiə məzhəbinin əsaslarından biridir və onların [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|sünnilərdən]] fərqi budur. Bu prinsipə əsasən, imam [[Allah]] tərəfindən təyin edilir və Peyğəmbər (s) vasitəsilə insanlara təqdim olunur.
 [[Zeydiyyə|Zeydiyyədən]] başqa bütün şiələr imamın [[İmamların məsumluğu|günahsız olduğunu]] düşünür və sonuncu imam, vəd olunmuş [[İmam Mehdinin (ə.f) qeybəti|Mehdinin (ə) qeybdə]] olduğuna və bir gün dünyada ədaləti bərqərar etmək üçün qiyam edəcəyinə inanırlar.
-Şiələrin bəzi fərqli teoloji etiqadları bunlardır: əqli yaxşılıq və çirkinlik, Allahın sifətlərini ucaldan, əmrlər arasında əmr, səhabələrin ədalətsizliyi, təqiyyə, təvəssül və şəfaət.
+Şiələrin bəzi fərqli teoloji etiqadları bunlardır: yaxşı və pis anlayışlarının rasionallığı (ağılla dərk edilməsi), Allahı nöqsanlı sifətlərdən uzaq bilmək, orta hal nəzəriyyəsi, "bütün səhabələr ədalətlidir" fikrinin yalnış olması, təqiyyə, təvəssül və şəfaət.
-Şiə məzhəbində, sünni məzhəbində olduğu kimi, şəriət hökmlərinin çıxarış mənbələri bunlardır: [[Quran]], [[Sünnə]], [[ağıl]] və [[Icma|icma]]. Təbii ki, şiələr Peyğəmbərin (s) sünnəsindən əlavə, imamların sünnəsini, yəni onların rəftar və danışıq tərzini də dəlil hesab edirlər.
+Sünni məzhəbində olduğu kimi, şiə məzhəbində şəriət hökmlərinin mənbələri bunlardır: [[Quran]], [[Sünnə]], [[ağıl]] və [[Icma|icma]].  Amma şiələr Peyğəmbərin (s) sünnəsindən əlavə, imamların sünnəsini, yəni onların sözünü və əməlini də dəlil hesab edirlər.
-Bu gün şiəlikdə üç firqə var: [[İmamiyyə]], [[İsmailiyyə]] və [[Zeydiyyə]]. İmamiyyə və ya on iki imam şiələri şiə əhalisinin əksəriyyətini təşkil edir. Onlar on iki imamın [[İmamət|imamətinə]] inanırlar ki, onların sonuncusu vəd edilmiş Mehdidir (ə.s).
+Hazırda şiəlikdə üç firqə var: [[İmamiyyə]], [[İsmailiyyə]] və [[Zeydiyyə]]. İmamiyyə firqəsi şiə əhalisinin əksəriyyətini təşkil edir. Onlar on iki imamın [[İmamət|imamətinə]] inanırlar; onların sonuncusu vəd edilmiş Mehdidir (ə.s).
-İsmaililər İmamiyyə şiələrin altıncı imamlarına qədər, yəni, [[İmam Sadiq (ə)|İmam Sadiqə (ə)]] qədər qəbul edir və ondan sonra [[İmam Sadiqin (ə) oğlu İsmayıl]] və İsmayılın oğlu Məhəmmədi imam hesab edirlər və belə hesab edirlər ki, vəd edilmiş Mehdidir. Zeydiyyə imamların sayını məhdudlaşdırmır və [[Həzrət Fatimə (ə)|Həzrət Fatimənin (s)]] alim, zahid, cəsur və səxavətli və qiyam edən övladlarından hər birinin imam olduğuna inanırlar.
+İsmaililər İmamiyyə şiələrin altıncı imamlarına qədər, yəni, [[İmam Sadiq (ə)|İmam Sadiqə (ə)]] qədər qəbul edir və ondan sonra [[İmam Sadiqin (ə) oğlu İsmayıl]] və İsmayılın oğlu Məhəmmədi imam hesab edirlər və  onun vəd edilmiş Mehdi olduğuna inanırlar. Zeydiyyə, imamların sayını məhdudlaşdırmır və [[Həzrət Fatimə (ə)|Həzrət Fatimənin (s)]] alim, zahid, cəsur və səxavətli və qiyam edən övladlarından hər birinin imam olduğuna inanırlar.
-[[Ali-İdris]], [[Təbəristan Ələviləri]], [[Ali Buveyh|Ali-Buyeh]], [[Yəmən|Yəmənin]] Zeydiləri, [[Fatimilər]], [[İsmailiyyə]], Səbzevar Sərbdəran, [[Səfəviyyə|Səfəvi]] və [[İran İslam Respublikası]] hökumətləri [[İslam dünyası|İslam dünyasının]] şiə hökumətləri arasında idi.
+Dünyada indiyədək qurulmuş əsas şiə dövlətləri bunlardır: [[Ali-İdris]], [[Təbəristan Ələviləri|Təbəristanda Ələvilər dövləti]], [[Ali Buveyh|Ali-Buyə]], [[Yəmən|Yəməndə]] Zeydilər dövləti, [[Fatimilər]], [[İsmailiyyə]], Səbzivarda Sərbədarlar dövləti, [[Səfəviyyə|Səfəvi]]<nowiki/>lər və [[İran İslam Respublikası]].
-Pew İnstitutunun Din və Həyat Assosiasiyasının hesabatına görə, dünya müsəlman əhalisinin 10-13 faizi şiələrdir. Şiələrin təxminən 154-200 milyon nəfər olduğu təxmin edilir. Şiələrin əksəriyyəti İran, Pakistan, Hindistan və İraqda yaşayır.
+"Pew" tədqiqat İnstitutunun Din və Həyat dərnəyinin hesabatına görə, dünyada müsəlmanların 10-13 faizi şiələrdir. Şiələrin təxminən 154-200 milyon nəfər olduğu təxmin edilir. Şiələrin əksəriyyəti İran, Pakistan, Hindistan və İraqda yaşayır.
 == Şiənin tərifi ==