Həzrət Fatimə (ə): Redaktələr arasındakı fərq

Həzrət Fatimə (ə) (koda bax)

10:49, 23 avqust 2023 versiyası

978 bayt əlavə edildi , 23 avqust 2023

→‎Şəhadət, dəfn mərasimi

VizualVikimətn

V.Safar

confirmed, movedable, templateeditor

13.504

edits

@@ Sətir 76: / Sətir 76: @@
 == Şəhadət, dəfn mərasimi ==
-Həzrət Fatimə (ə) bir müddət sonra, Peyğəmbərdən (s) sonra baş verən hadisələr zamanı aldığı fiziki zərbələrdən yaranmış xəstəlik səbəbi ilə [[Hicrətin 11-ci ili|hicrətin 11-ci ilində]] dünyasını dəyişdi.  Şəhadət tarixi haqqında fikir ixtilafı vardır. Peyğəmbərin (s) vəfatından 40 gün sonradan səkkiz ay sonraya qədər  qeyd olunmuşdur. [[Şiə]] baxımından ən məşhur fikir  [[3 Cəmadius-sani|Cəmadius-sani ayının üçüncü günüdür]]  yəni Peyğəmbərin (s) vəfatından (s) 95 gün sonra.  Bu sözün istinad mənbəyi [[İmam Sadiq (ə)|İmam Sadiqdən (ə)]] nəql olunan bir hədisdir. Digər fikirlərə əsasən, Xanımın (ə) şəhadəti Peyğəmbərin (s) vəfatından 75 gün sonra  ( [[13 Cəmadiul-əvvəl|Cəmadiul-əvvəl ayının 13-də]]), [[8 Rəbius-sani|Rəbius-sani ayının səkkizində]] , [[13 Rəbius-sani|Rəbius-sani ayının 13-də]]  və [[3 Ramazan|Ramazan ayının 3-də]]  olmuşdur.
+Həzrət Fatimə (ə) bir müddət sonra, Peyğəmbərdən (s) sonra baş verən hadisələr zamanı aldığı fiziki zərbələrdən yaranmış xəstəlik səbəbi ilə [[Hicrətin 11-ci ili|hicrətin 11-ci ilində]] dünyasını dəyişdi.<ref>Tusi, Misbahul-mutəhəccid, h.q 1411, c.2, s.793; Təbəri İmami, Dəlailul-İmamə, h.q 1413, s.134</ref>  Şəhadət tarixi haqqında fikir ixtilafı vardır. Peyğəmbərin (s) vəfatından 40 gün sonradan səkkiz ay sonraya qədər  qeyd olunmuşdur.<ref>Şəhidi, Zendeqaniye Fatimeye Zəhra (s), h.ş 1363, s.154</ref> [[Şiə]] baxımından ən məşhur fikir<ref>Şübeyri, Şəhadəte Fatimə (s), s.347</ref>  [[3 Cəmadius-sani|Cəmadius-sani ayının üçüncü günüdür]]<ref>Tusi, Misbahul-mutəhəccid, h.q 1411, c.2, s.793; Təbəri İmami, Dəlailul-İmamə, h.q 1413, s.134; Təbərsi, İlamul-vəra, h.q 1417, c.1, s.300</ref>  yəni Peyğəmbərin (s) vəfatından (s) 95 gün sonra.<ref>Təbərsi, İlamul-vəra, h.q 1417, c.1, s.300</ref>  Bu sözün istinad mənbəyi [[İmam Sadiq (ə)|İmam Sadiqdən (ə)]] nəql olunan bir hədisdir.<ref>Təbəri İmami, Dəlailul-İmamə, h.q 1413, s.134; İrbili, Kəşful-ğummə, h.q 1421, c.1, s.427</ref> Digər fikirlərə əsasən, Xanımın (ə) şəhadəti Peyğəmbərin (s) vəfatından 75 gün sonra<ref>Kuleyni, Əl-Kafi, h.ş 1363, c.1, s.241, 458</ref>  ( [[13 Cəmadiul-əvvəl|Cəmadiul-əvvəl ayının 13-də]]), [[8 Rəbius-sani|Rəbius-sani ayının səkkizində]],<ref>İbn Şəhraşub, Əl-Mənaqib, h.q 1376, c.3, s.132</ref> [[13 Rəbius-sani|Rəbius-sani ayının 13-də]]<ref>İbn Şəhraşub, Əl-Mənaqib, h.q 1376, c.3, s.132</ref>  və [[3 Ramazan|Ramazan ayının 3-də]]<ref>İrbili, Kəşful-ğummə, h.q 1405, c.2, s.125</ref>  olmuşdur.
-İmam Kazim (ə) bir hədisdə həzrət Fatimənin (ə) şəhadətinə təkid etmişdir.  İmam Sadiqin (ə) bir hədisində Qunfuzun qılıncın qabı ilə vurduğu zərbə həzrət Fatimənin (ə) şəhadət səbəbi olaraq göstərilmişdir. Həmin zərbə Möhsinin düşməsinə , Həzrətin (ə) xəstələnməsinə və nəticədə şəhadətinə səbəb oldu.
+İmam Kazim (ə) bir hədisdə həzrət Fatimənin (ə) şəhadətinə təkid etmişdir.<ref>Kuleyni, Əl-Kafi, h.ş 1363, c.1, s.458</ref>  İmam Sadiqin (ə) bir hədisində Qunfuzun qılıncın qabı ilə vurduğu zərbə həzrət Fatimənin (ə) şəhadət səbəbi olaraq göstərilmişdir. Həmin zərbə Möhsinin düşməsinə , Həzrətin (ə) xəstələnməsinə və nəticədə şəhadətinə səbəb oldu.<ref>Təbəri, Dəlailul-İmamə, h.q 1413, s.135</ref>
-Bəzi araşdırmaçıların fikrincə, həzrət Fatimənin (ə) cənazəsinin gizlin şəkildə dəfn edilməsi haqqında etdiyi vəsiyyət Onun (ə) xilafət aparatına qarşı atdığı sonuncu siyasi addım idi.
+Bəzi araşdırmaçıların fikrincə, həzrət Fatimənin (ə) cənazəsinin gizlin şəkildə dəfn edilməsi haqqında etdiyi vəsiyyət Onun (ə) xilafət aparatına qarşı atdığı sonuncu siyasi addım idi.<ref>Fərəhməndpur, Siyreye siyasiye Fatimə (s), c.2, s.315</ref>
 === Dəfn yeri ===
 Həzrət Fatimə (ə) şəhadətindən öncə ona zülm edən və onun qəzəblənməsinə səbəb olan şəxslərin Onun (ə) cənazəsinə namaz qılmasını və onun dəfn mərasimində iştirak etməsini istəmədiyinə dair [[vəsiyyət]] etdi. Buna görə də [[dəfn]] mərasimin gizlin formada keçirilməsini və dəfn olunduğu yerin gizlin qalmasını  istəmişdi. Tarixçilərin sözlərinə əsasən Əli (ə) [[Əsma Ümeys qızı|Əsma binti Ümeysin]] köməyi ilə öz həyat yoldaşına qüsül verdi  və özü Onun(ə) cənazəsinə namaz qıldı.  İmam Əlidən (ə) əlavə bir neçə nəfər də cənazə namazında iştirak etdi. Onların sayları və adları haqqında fikir ayrılığı vardır. Tarixi mənbələr [[İmam Həsəni (ə)]], [[İmam Hüseyn (ə)|İmam Hüseyni (ə)]], [[Abbas ibn Əbdül-Mütəllib|Abbas ibn Əbdül-Mütəllibi]], [[Miqdad ibn Əmr|Miqdadı]], [[Salman Farsi|Salmanı]], [[Əbuzər Ğəffari|Əbuzəri]], [[Əmmar Yasir|Əmmarı]], [[Əqil ibn Əbi Talib|Əqili]], [[Zübeyr ibn Əvvam|Zübeyri]], [[Abdullah ibn Məsud|Abdullah ibn Məsudu]] və Fəzl ibn Abbası cənazə namazında iştirak edən şəxslər olduğunu hesab etmişlər.
@@ Sətir 92: / Sətir 94: @@
 * Bəzi mənbələr ümumi formada Bəqi qəbristanlığını həzrət Fatimənin (ə) dəfn olunduğu yer olaraq vurğulamışlar.
 * Əqil ibn Əbu Talibin evi mənbələrin həzrət Fatimənin (ə) dəfn olunduğu yer olaraq qeyd etdikləri digər bir məkandır.  Əqilin evi [[Bəqi|Bəqi qəbristanlığının]] yanında böyük bir ev idi.  [[Fatimə binti Əsəd]], [[Abbas ibn Əbdül-Mütəllib]] və [[Şiə imamları (ə)|Şiə İmamlarından (ə)]] bir neçəsi orada dəfn edildikdən sonra həmin məkan daha yaşayış yeri olmamış, ümumi bir ziyarətgaha çevrilmişdir.
 == Fəzilətləri ==
 Şiə və əhli sünnənin hədis, təfsir və tarix mənbələrində həzrət Fatimə (ə) üçün bir çox fəzilətlər təqdim edilmişdir . Bu fəzilətlərdən bəzilərinin mənşəyi [[Quran|Qurandır]]. Təthir ayəsini və [[Mübahilə ayəsi|Mübahilə ayəsini]] buna misal göstərmək olar. Bu növ fəzilətlərdə ayələrin nazil olma səbəbi Peyğəmbərin (s) Əhli beyti (ə) barəsindədir və Fatimə (ə) də Əhli beytdən (ə) biridir. Fəzilətlərdən bir çoxu da rəvayətlərdə nəql olunmuşdur. [[Bizə hədisi|“Bizə” hədisi]] və Həzrətin (ə) mühəddəsə olması kimi fəzilətlər bu qəbildəndir.