confirmed, movedable, templateeditor
15.813
edits
Səhifeyi Səccadiyyə: Redaktələr arasındakı fərq
redaktənin izahı yoxdur
(Yeni səhifə yaradıldı) |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
Səhifeyi Səccadiyyə | '''Səhifeyi Səccadiyyə''' İmam Səccaddan (ə) nəql olunan duaları özündə toplayan bir kitabdır. Bu kitab Quran və Nəhcül-bəlağədən sonra şiələrin ən mühüm yazılı irsi hesab olunur. Həmçinin "Quranın bacısı" və "Əhli-beytin İncili" kimi adlarla tanınır. | ||
İmam Zeynul-Abidin (ə) Səhifeyi Səccadiyyəni İmam Baqir (ə) və Zeyd bin Əliyə 75 dua şəklində dedi, onlarda yazdılar. İmam Sadiq (ə) də həmin kitabı Mütəvəkkil ibn Harun Bəlxiyə deyib, o da yazdı. Lakin sonrakı dövrlərdə həmin duaların bəziləri aradan getdi və cəmi 54 dua qaldı. | İmam Zeynul-Abidin (ə) Səhifeyi Səccadiyyəni İmam Baqir (ə) və Zeyd bin Əliyə 75 dua şəklində dedi, onlarda yazdılar. İmam Sadiq (ə) də həmin kitabı Mütəvəkkil ibn Harun Bəlxiyə deyib, o da yazdı. Lakin sonrakı dövrlərdə həmin duaların bəziləri aradan getdi və cəmi 54 dua qaldı. | ||
| Sətir 14: | Sətir 12: | ||
Şiə mədəniyyətində Səhifeyi Səccadiyyənin əhəmiyyəti | == Şiə mədəniyyətində Səhifeyi Səccadiyyənin əhəmiyyəti == | ||
"Səhifeyi Səccadiyyə" "Nəhcül-bəlağə"dən sonra ən mühüm və görkəmli şiə kitabıdır.[1] Bu kitabda İmam Səccaddan (ə) nəql olunan dualar yer alır.[2] İbn Şəhr Aşubun (hicri 588-ci ildə vəfat edib) verdiyi məlumata görə, "Səhifeyi Səccadiyyə" İslamdan sonra yazılmış ilk kitablardan biridir.[3] Şiə İslam araşdırmacı alimi Şəhid Mürtəza Mütəhhəri "Səhifeyi Səccadiyyə"ni Qurandan sonra ən qədim şiə kitabı kimi təqdim etmiş və hesab edir ki, Səhifeyi Səccadiyyənin duaları da həm sənəd, həm də məzmun baxımından çox etibarlıdır.[4] O, bu kitabı birinci hicri-qəməri təqviminin sonu və ikinci hicri-qəməri təqviminin əvvəlindən bəri insanların əllərində olan yeganə kitab kimi təqdim edir.[5] | "Səhifeyi Səccadiyyə" "Nəhcül-bəlağə"dən sonra ən mühüm və görkəmli şiə kitabıdır.[1] Bu kitabda İmam Səccaddan (ə) nəql olunan dualar yer alır.[2] İbn Şəhr Aşubun (hicri 588-ci ildə vəfat edib) verdiyi məlumata görə, "Səhifeyi Səccadiyyə" İslamdan sonra yazılmış ilk kitablardan biridir.[3] Şiə İslam araşdırmacı alimi Şəhid Mürtəza Mütəhhəri "Səhifeyi Səccadiyyə"ni Qurandan sonra ən qədim şiə kitabı kimi təqdim etmiş və hesab edir ki, Səhifeyi Səccadiyyənin duaları da həm sənəd, həm də məzmun baxımından çox etibarlıdır.[4] O, bu kitabı birinci hicri-qəməri təqviminin sonu və ikinci hicri-qəməri təqviminin əvvəlindən bəri insanların əllərində olan yeganə kitab kimi təqdim edir.[5] | ||
| Sətir 21: | Sətir 19: | ||
Səhifeyi Kamilə | == Səhifeyi Kamilə == | ||
Səhifeyi Səccadiyyəni şərh edənlərdən Seyid Əli Xan Kəbirin dediyinə görə, bu kitabın duaları dünya və axirət ehtiyaclarına kifayət etdiyi və ya kamil bir duanın bütün xüsusiyyətlərinə malik olduğu üçün "Səhifeyi Kamilə" adlandırılmışdır.[8] Həmçinin mümkündür ki, bu adlandırma İmamiyyənin əlində olan "Səhifə" variantını Zeydiyyənin əlində olan nüsxədən fərqləndirmək üçündür. Çünki Zeydiyyə də "Səhifə"nin bir nüsxəsinə malikdir ki, bu da təqribən İmamiyyənin nəql etdiyi nüsxənin yarısı qədərdir.[9] | Səhifeyi Səccadiyyəni şərh edənlərdən Seyid Əli Xan Kəbirin dediyinə görə, bu kitabın duaları dünya və axirət ehtiyaclarına kifayət etdiyi və ya kamil bir duanın bütün xüsusiyyətlərinə malik olduğu üçün "Səhifeyi Kamilə" adlandırılmışdır.[8] Həmçinin mümkündür ki, bu adlandırma İmamiyyənin əlində olan "Səhifə" variantını Zeydiyyənin əlində olan nüsxədən fərqləndirmək üçündür. Çünki Zeydiyyə də "Səhifə"nin bir nüsxəsinə malikdir ki, bu da təqribən İmamiyyənin nəql etdiyi nüsxənin yarısı qədərdir.[9] | ||
Səhifeyi Səccadiyyənin dualarının sayı | == Səhifeyi Səccadiyyənin dualarının sayı == | ||
"Səhifeyi Səccadiyyə" ilkin olaraq İmam Səccadın (ə) iki oğluna, yəni İmam Baqir (ə) və Zeyd bin Əliyə dediyi və onların da yazdığı 75 duadan ibarət dua toplusu idi. Buna görə də onun ilkin variantı iki nüsxədə yazılmışdır.[10] Yəhya ibn Zeyd atası Zeydin yazdığı nüsxəni Mütəvəkkil ibn Harun Bəlxiyə (Səhifeyi Səccadiyyənin ilk rəvayətçisi) verdi.[11] Mütəvəkkil də həmin nüsxəni İmam Sadiqin (ə) yanına apardı və İmam Baqirdən (ə) qalan nüsxə ilə müqayisə etdi və onlarda heç bir ixtilaf tapmadı.[12] İmam Sadiq (ə) həmin kitabı Mütəvəkkil ibn Haruna dedi və o da onu yazdı. Lakin onun 11 duasını itirmiş və cəmi 64 dua qalmışdır.[13] Həmin 64 duadan bəziləri də sonrakı dövrlərə çatmamışdır. Bu səbəbdən də Səhifeyi Səccadiyyənin nüsxələrində cəmi 54 dua vardır.[14] | "Səhifeyi Səccadiyyə" ilkin olaraq İmam Səccadın (ə) iki oğluna, yəni İmam Baqir (ə) və Zeyd bin Əliyə dediyi və onların da yazdığı 75 duadan ibarət dua toplusu idi. Buna görə də onun ilkin variantı iki nüsxədə yazılmışdır.[10] Yəhya ibn Zeyd atası Zeydin yazdığı nüsxəni Mütəvəkkil ibn Harun Bəlxiyə (Səhifeyi Səccadiyyənin ilk rəvayətçisi) verdi.[11] Mütəvəkkil də həmin nüsxəni İmam Sadiqin (ə) yanına apardı və İmam Baqirdən (ə) qalan nüsxə ilə müqayisə etdi və onlarda heç bir ixtilaf tapmadı.[12] İmam Sadiq (ə) həmin kitabı Mütəvəkkil ibn Haruna dedi və o da onu yazdı. Lakin onun 11 duasını itirmiş və cəmi 64 dua qalmışdır.[13] Həmin 64 duadan bəziləri də sonrakı dövrlərə çatmamışdır. Bu səbəbdən də Səhifeyi Səccadiyyənin nüsxələrində cəmi 54 dua vardır.[14] | ||
| Sətir 33: | Sətir 31: | ||
Səhifeyi Səccadiyyənin məşhur olması | == Səhifeyi Səccadiyyənin məşhur olması == | ||
Hədis üzrə araşdırmacı alimlərin fikrincə, Səhifeyi Səccadiyyə birinci Məclisi, yəni Məhəmməd Təqi Məclisinin dövründə məşhurlaşdı.[17] O, bu kitabın bir nüsxəsinə yuxu və ya mükaşifə və o dövrün İmamı ilə görüş yolu ilə əldə etdi. Həmçinin onu təbliğ etmək üçün o qədər səy göstərdi ki, camaat evində Qurandan əlavə, Səhifeyi Səccadiyyə də var idi.[18] Məhəmməd Təqi Məclisinin yazdığına görə, isfahanlıların yarısı Səhifeyi Səccadiyyə ilə üns tutmağın nəticəsində, müstəcabud-dəvə (duaları qəbul olunan) olmuşdular.[19] | Hədis üzrə araşdırmacı alimlərin fikrincə, Səhifeyi Səccadiyyə birinci Məclisi, yəni Məhəmməd Təqi Məclisinin dövründə məşhurlaşdı.[17] O, bu kitabın bir nüsxəsinə yuxu və ya mükaşifə və o dövrün İmamı ilə görüş yolu ilə əldə etdi. Həmçinin onu təbliğ etmək üçün o qədər səy göstərdi ki, camaat evində Qurandan əlavə, Səhifeyi Səccadiyyə də var idi.[18] Məhəmməd Təqi Məclisinin yazdığına görə, isfahanlıların yarısı Səhifeyi Səccadiyyə ilə üns tutmağın nəticəsində, müstəcabud-dəvə (duaları qəbul olunan) olmuşdular.[19] | ||
Sünni və İslam alimlərinin baxışı | == Sünni və İslam alimlərinin baxışı == | ||
Misir yazıçısı və tədqiqatçısı Məhəmməd Zəki Mübarək (hicri 1310-1371) "Ət-Təsəvvüful-İslami vəl-Ədəbu vəl-Əxlaq" kitabında Səhifeyi Səccadiyyəni İsaya (ə) nazil olan İncilə (xristianların əlində olan İncilə deyil) oxşar hesab etmişdir. Həmçinin Səhifeyi Səccadiyyənin Allah tərəfindən bir lütf olduğunu və İmam Zeynul-Abididinin (ə) dilinə axdığını yazmışdır.[21] "Təzkirətül-Xəvas" kitabının müəllifi İbn Cozi (vəfatı: 654 h.q.) İmam Səccadın (ə) müsəlmanlara Allah qarşısında necə danışmağı və ilahi dərgahda hacətlərini necə dilə gətirməyi öyrətmək hüququna malik olduğuna inanır. Çünki o, insanlara bağışlanma diləyərkən Allahla necə danışmağı, rəhmət yağışı diləyərkən bunu Allahdan necə istəməyi, düşməndən qorxarkən Allaha necə sığınmağı öyrətdi.[22] | Misir yazıçısı və tədqiqatçısı Məhəmməd Zəki Mübarək (hicri 1310-1371) "Ət-Təsəvvüful-İslami vəl-Ədəbu vəl-Əxlaq" kitabında Səhifeyi Səccadiyyəni İsaya (ə) nazil olan İncilə (xristianların əlində olan İncilə deyil) oxşar hesab etmişdir. Həmçinin Səhifeyi Səccadiyyənin Allah tərəfindən bir lütf olduğunu və İmam Zeynul-Abididinin (ə) dilinə axdığını yazmışdır.[21] "Təzkirətül-Xəvas" kitabının müəllifi İbn Cozi (vəfatı: 654 h.q.) İmam Səccadın (ə) müsəlmanlara Allah qarşısında necə danışmağı və ilahi dərgahda hacətlərini necə dilə gətirməyi öyrətmək hüququna malik olduğuna inanır. Çünki o, insanlara bağışlanma diləyərkən Allahla necə danışmağı, rəhmət yağışı diləyərkən bunu Allahdan necə istəməyi, düşməndən qorxarkən Allaha necə sığınmağı öyrətdi.[22] | ||
| Sətir 47: | Sətir 45: | ||
Kitabın mötəbərliyi | == Kitabın mötəbərliyi == | ||
Hədis alimlərinə görə, Səhifeyi Səccadiyyə həmişə şiə alimlərinin yanında məşhur və onlar tərəfindən qəbul olunmuşbir kitab olub. Şeyx Tusi, Qütbuddin Ravəndi, Şəhid Əvvəl və Kəfəmi kimi alimlər öz kitablarında ondan dualar nəql ediblər.[26] | Hədis alimlərinə görə, Səhifeyi Səccadiyyə həmişə şiə alimlərinin yanında məşhur və onlar tərəfindən qəbul olunmuşbir kitab olub. Şeyx Tusi, Qütbuddin Ravəndi, Şəhid Əvvəl və Kəfəmi kimi alimlər öz kitablarında ondan dualar nəql ediblər.[26] | ||
Biharul-Ənvar[27] kitabının müəllifi Məhəmməd Baqir Məclisi və həmçinin Ağa Bozorg Tehrani sənəd baxımından Səhifeyi Səccadiyyəni mütəvatir həddində olduğunu bildirirlər. Çünki onun raviləri bütün təbəqələrdə və bütün dövrlərdə onu nəql etmək icazəsini alıblar.[28] | |||
Məhəmməd Təqi Məclisi Səhifeyi Səccadiyyənin bir milyondan çox sənədinin olduğunu yazmışdır.[29] Məhəmməd Baqir Məclisi bu kitabı Zeydiyyə arasında da mütəvatir bir kitab olduğunu hesab etmişdir.[30] Onun fikrincə, kitabın mətninin son dərəcə bəlağət və fəsahətli olduğunu və bu kitabın ilahi elmlərə dair əhatə dairəsini nəzərə alsaq, bu kitabın İmam Səccad (ə) tərəfindən sadir olmasına heç bir şübhə qalmır.[31] Bəzi alimlər Səhifeyi Səccadiyyəni Müstəfiz və ya Mütəvatir hesab ediblər.[32] | Məhəmməd Təqi Məclisi Səhifeyi Səccadiyyənin bir milyondan çox sənədinin olduğunu yazmışdır.[29] Məhəmməd Baqir Məclisi bu kitabı Zeydiyyə arasında da mütəvatir bir kitab olduğunu hesab etmişdir.[30] Onun fikrincə, kitabın mətninin son dərəcə bəlağət və fəsahətli olduğunu və bu kitabın ilahi elmlərə dair əhatə dairəsini nəzərə alsaq, bu kitabın İmam Səccad (ə) tərəfindən sadir olmasına heç bir şübhə qalmır.[31] Bəzi alimlər Səhifeyi Səccadiyyəni Müstəfiz və ya Mütəvatir hesab ediblər.[32] | ||
| Sətir 58: | Sətir 56: | ||
Nüsxələr və çaplar | == Nüsxələr və çaplar == | ||
Səhifeyi Səccadiyyə çoxlu əlyazması olan kitablardan biridir.[39] Təkcə İranda bu kitab üçün üç mindən çox əlyazma qeydə alınmışdır.[40] Səhifeyi Səccadiyyənin ən qədim nüsxələrindən biri (yazılma tarixi: hicri 695) Ayətullah Mərəşi Nəcəfinin kitabxanasında saxlanılır.[41 ]1348-ci ildə İmam Rzanın (ə) hərəminin təmiri zamanı da Səhifeyi Səccadiyyənin bir qədim nüsxəsi tapılmışdır ki, o, hicri 416-cı ildə yazılmışdır.[42] Həmçinin onu rəvayət edənlərin hamısı sünnidir.[43] | Səhifeyi Səccadiyyə çoxlu əlyazması olan kitablardan biridir.[39] Təkcə İranda bu kitab üçün üç mindən çox əlyazma qeydə alınmışdır.[40] Səhifeyi Səccadiyyənin ən qədim nüsxələrindən biri (yazılma tarixi: hicri 695) Ayətullah Mərəşi Nəcəfinin kitabxanasında saxlanılır.[41 ]1348-ci ildə İmam Rzanın (ə) hərəminin təmiri zamanı da Səhifeyi Səccadiyyənin bir qədim nüsxəsi tapılmışdır ki, o, hicri 416-cı ildə yazılmışdır.[42] Həmçinin onu rəvayət edənlərin hamısı sünnidir.[43]Astan Qüds Rəzəvi məşhur versiyalardan fərqli olan və daha natamam olan bu nüsxəni çap etdirmişdir.[44] | ||
Seyid Mürtəza Nucumidən nəql olunur ki, onun qohumlarından biri Vatikan kitabxanasında Zeyd ibn Əlinin yazdığı Səhifeyi Səccadiyyənin əslini görüb.[45] | Seyid Mürtəza Nucumidən nəql olunur ki, onun qohumlarından biri Vatikan kitabxanasında Zeyd ibn Əlinin yazdığı Səhifeyi Səccadiyyənin əslini görüb.[45] | ||
| Sətir 71: | Sətir 67: | ||
Səhifeyi Səccadiyyənin məzmunu | == Səhifeyi Səccadiyyənin məzmunu == | ||
Bəzi tədqiqatçıların fikrincə, Səhifeye Səccadiyyənin dualarının məzmunu daha çox tövhid mehvərlidir və onların əsasını Allaha yalvarış və dua etmək təşkil edir.[50] İmam Səccad (ə) kitabda əxlaqi prinsipləri və ictimai-siyasi həyat tərzini dua və münacat şəklində ifadə etmişdir.[51]Elə bir şəkildə ki, insanlar bu duaları oxumaqla İmamın siyasi baxışları ilə tanış ola bilsinlər.[52] İmam Səccadın (ə) bu maarifi dua şəklində ifadə etməsinin səbəbini (xüsusən Əbdülməlik ibn Mərvanın dövründə[53]) o Həzrətin həyatının xüsusi şəraiti ilə əlaqələndiriblər ki, təqiyyə ilə yaşayırdı.[54] Bu kitabda salavatdan istifadə edilməyən dualar azdır.[55] Rəsul Cəfərianın dediyinə əsasən, salavat göndərmək və Peyğəmbərin (s) ailəsi ilə arasındakı bağlılığa inam şiə əqidəsinə malik olduğunu ifadə etməkdə çox önəmlidir.[56] | |||
| Sətir 196: | Sətir 190: | ||
Tərcümələr | == Tərcümələr == | ||
Səhifeyi Səccadiyyə fars, ingilis, fransız, indoneziya, türk, urdu, ispan, bosniya, alban və tamil kimi müxtəlif dillərdə çap edilmişdir.[63] Bu tərcümələrdən bəziləri aşağıdakılardır: | Səhifeyi Səccadiyyə fars, ingilis, fransız, indoneziya, türk, urdu, ispan, bosniya, alban və tamil kimi müxtəlif dillərdə çap edilmişdir.[63] Bu tərcümələrdən bəziləri aşağıdakılardır: | ||
Əbul-Həsən Şərani tərəfindən farsca tərcümə;[64] | |||
* Əbul-Həsən Şərani tərəfindən farsca tərcümə;[64] | |||
* Əbdül-Məhəmməd Ayəti tərəfindən farsca tərcümə;[65] | |||
* Mehdi İlahi Qumşei tərəfindən yazılmış farsca tərcümə;[66] | |||
* Məhəmməd Mehdi Fuladvənd tərəfindən yazılmış farsca tərcümə, "Pişvaye çehre bər xake sayəndəgan" başlığı ilə;[67] | |||
* Farida Mahdavi Damghani tərəfindən "Les Psaumes De L'islam" adlı fransızca tərcüməsi;[68] | |||
* Molla Maruf Struşinin səyi ilə tacik dilinə tərcümə;[69] | |||
* Rəsul İsmayılzadənin azəri dilinə tərcüməsi;[70] | |||
* Cəlaləddin Rəhmət tərəfindən Malayca tərcüməsi "Shahifah Sajjadiyyah؛ Gita Suci Keluarga Nabi".[71] | |||
== Şərhlər == | |||
Şərhlər | |||
Ağa Bozorg Tehrani "Əl-Zəriə" kitabında Səhifeyi Səccadiyyənin yetmişə yaxın şərhini qeyd etmişdir.[72] Səhifeyi Səccadiyyənin ən məşhur şərhi Seyid Əli Xan Kəbir tərəfindən yazılmış "Riazus-Salikin" kitabıdır. Həmçinin deyirlər ki, mövcud olan ən qədim şərh Kəfəminin yazdığı "Əl-Fəvaiduş-Şərifə fi Şərhis-Səhifə" kitabıdır.(73] Digər şərhlərə aşağıdakılar daxildir: | Ağa Bozorg Tehrani "Əl-Zəriə" kitabında Səhifeyi Səccadiyyənin yetmişə yaxın şərhini qeyd etmişdir.[72] Səhifeyi Səccadiyyənin ən məşhur şərhi Seyid Əli Xan Kəbir tərəfindən yazılmış "Riazus-Salikin" kitabıdır. Həmçinin deyirlər ki, mövcud olan ən qədim şərh Kəfəminin yazdığı "Əl-Fəvaiduş-Şərifə fi Şərhis-Səhifə" kitabıdır.(73] Digər şərhlərə aşağıdakılar daxildir: | ||
Seyid Əli Nəqi Feyzul-İslamın yazdığı "Tərcümə və şərhi Səhifeyi Kamileyi Səccadiyyə".[74] | |||
* Seyid Əli Nəqi Feyzul-İslamın yazdığı "Tərcümə və şərhi Səhifeyi Kamileyi Səccadiyyə".[74] | |||
* Hüseyn Ənsarian tərəfindən yazılmış "Təfsi və şərhi Səhifeyi Səccadiyyə".[75] | |||
* Həsən Məmduhi Kermanşahinin yazdığı "Şuhud və şnaxt".[76] | |||
* Məhəmməd ibn Muhəmməd Darabi tərəfindən yazılmış "Riyazül-Arifin fi Şərh-e Səhifeye Seyidis-Sacidin".[77] | |||
* Seyid Məhəmməd Hüseyn Hüseyni Cəlalinin yazdığı "Şərhu Səhifətis-Səccadiyyə".[78] | |||
İmam Səccaddan (ə) bizə yetişmiş duaların ümumi sayı Səhifeyi Səccadiyyədə olan dualardan qat-qat çoxdur.[79] Bəzi alimlər İmamın digər dualarını başqa mənbələrdən toplayıb müstəqil bir kitabda çap etdirməyə çalışıblar.[80] | İmam Səccaddan (ə) bizə yetişmiş duaların ümumi sayı Səhifeyi Səccadiyyədə olan dualardan qat-qat çoxdur.[79] Bəzi alimlər İmamın digər dualarını başqa mənbələrdən toplayıb müstəqil bir kitabda çap etdirməyə çalışıblar.[80]Bu kitablar (Şeyx Hürr Amuli tərəfindən yazılmış) "Əs-Səhifətus-Səccadiyyətüs-Saniyə", (Abdullah İbn İsa Əfəndi tərəfindən yazılmış) "Əs-Səhifətus-Səccadiyyətüs-Salisə", (Mühəddis Nuri tərəfindən yazılmış) "Əs-Səhifətus-Səccadiyyətür-Rabiə", (Seyid Möhsün Əmin tərəfindən yazılmış) "Əs-Səhifətus-Səccadiyyətül-Xamisə", (Məhəmməd Saleh Hairi Mazandarani tərəfindən yazılmış) "Əs-Səhifətus-Səccadiyyətüs-Sadisə", kimi tanınırlar.[81] Seyid Məhəmməd Baqir Müvəhhid Əbtəhi "Səhifeyi Səccadiyyeyi Kamilə" adlı əsərində İmam Səccadın 272 duasını toplamışdır.[82] Məhəmməd Baqir Məclisi İmam Səccaddan (ə) bir neçə başqa duanı Səhifeyi Səccadiyyənin axırına əlavə etdi ki, "Mülhəqati Səhifə" kimi tanındı.[83] | ||
Əlyazma nüsxələrin əksəriyyətində bu "mülhəqat" (əlavələr) qeyd edilmişdir.[84] | Əlyazma nüsxələrin əksəriyyətində bu "mülhəqat" (əlavələr) qeyd edilmişdir.[84] | ||
Əlaqədar əsərlər | == Əlaqədar əsərlər == | ||
Səhifeyi Səccadiyyənin biblioqrafiyası haqqında kitablar yazılmışdır ki, bunlar arasında Məcid Qulami Cəlisə tərəfindən yazılmış "Pejuheşnameyi Səhifeyi Səccadiyyə" və Salman Həbibi və Muxtar Şəmsüddini tərəfindən yazılmış "İmam Səccadın, Səhifeyi Səccadiyyənin və hüquq risaləsinin biblioqrafiyası" kitablarına işarə edilmişdir.[85] | Səhifeyi Səccadiyyənin biblioqrafiyası haqqında kitablar yazılmışdır ki, bunlar arasında Məcid Qulami Cəlisə tərəfindən yazılmış "Pejuheşnameyi Səhifeyi Səccadiyyə" və Salman Həbibi və Muxtar Şəmsüddini tərəfindən yazılmış "İmam Səccadın, Səhifeyi Səccadiyyənin və hüquq risaləsinin biblioqrafiyası" kitablarına işarə edilmişdir.[85] | ||
| Sətir 250: | Sətir 238: | ||
Həmçinin Səhifeyi Səccadiyyənin mövzularının kataloqlaşdırılması sahəsində bəzi kitablar yazılmışdır ki, onlardan bəziləri aşağıdakılardır: | Həmçinin Səhifeyi Səccadiyyənin mövzularının kataloqlaşdırılması sahəsində bəzi kitablar yazılmışdır ki, onlardan bəziləri aşağıdakılardır: | ||
Muhəmməd Hüseyn Müzəffər tərəfindən yazılmış "Əd-Dəlil ilə mozuatis-Səhifətis-Səccadiyyə" kitabı: Bu əsərdə Səhifeyi Səccadiyyə kitabında qeyd olunan bütün mövzular on doqquz ümumi fəsildə və onların altında kiçik və cüzi mövzular bəyan olunmuşdur.[86 ] Bu kitab Qum İslam Nəşriyyatı tərəfindən hicri 1403-cü ildə çap edilmişdir.[87] | |||
* Muhəmməd Hüseyn Müzəffər tərəfindən yazılmış "Əd-Dəlil ilə mozuatis-Səhifətis-Səccadiyyə" kitabı: Bu əsərdə Səhifeyi Səccadiyyə kitabında qeyd olunan bütün mövzular on doqquz ümumi fəsildə və onların altında kiçik və cüzi mövzular bəyan olunmuşdur.[86 ] Bu kitab Qum İslam Nəşriyyatı tərəfindən hicri 1403-cü ildə çap edilmişdir.[87] | |||
* Seyid Əhməd Səccadi və başqaları tərəfindən yazılmış "Səhifeyi Səccadiyyənin tematik lüğəti" kitabı: Mövzuları əlifba sırası ilə düzülmüş bu kitab Qum şəhərinin Əl-Zəhra Mədəniyyət Araşdırmaları İnstitutu tərəfindən 2005-ci ildə üç cilddə çap edilmişdir.[88] | |||
* Mustafa Drayəti və başqaları tərəfindən yazılmış "Səhifeyi Səccadiyyənin tematik göstəricisi" kitabı: Bu əsər şəmsi təqvimi ilə 1377-ci ildə Tehrandakı İran Elmi Məlumat və Sənədlər Mərkəzinin səyləri ilə və iki cilddə çap edilmişdir.[89] | |||
* Seyid Kazım Ərfə təreəfindən yazılmış "Hədise Bəndəgi" kitabı: Müəllif bu əsərdə Səhifeyi Səccadiyyədə bəyan olunan məsələləri əlifba sırası ilə izah edir.[90] Bu əsər 2008-ci ildə Tehranda Feyz Kaşani nəşriyyatında çap edilmişdir.[91] | |||
* Seyid Əli Əkbər Qureyşinin yazdığı "Əl-möcəmul-mufəhrəsu li əlfazis-Səhifətil-Kamilə" kitabı: Bu kitab şəmsi təqvimi ilə 1343-cü ildə Qumdakı "İslami Darut-Təbliğ" Nəşriyyatı tərəfindən çap edilmişdir.[92] | |||
* Fatimə Əhmədinin yazdığı "Əl-möcəmul-mufəhrəsu li əlfazis-Səhifətis-Səccadiyyə" kitabı: Bu kitab şəmsi təqvimi ilə 1394-cü ildə "Üsvə" nəşriyyatı tərəfindən çap edilmişdir.[93] | |||
== İstinadlar == | |||
{{İstinadlar}} | |||
== Ədəbiyyat == | |||
{{Ədəbiyyat}} | |||