Bəni-Üməyyə xəlifələrinin siyahısı
Bəni-Üməyyə xəlifələrinin siyahısı (ərəbcə: قائمة الخلفاء الأمويين) məqaləsi Bəni-Üməyyənin nəslindən olan şəxslərin adlarının siyahısıdır ki, 91 il (hicri 41-132-ci il) İslam ölkələrində hökmranlıq ediblər. Əməvi xəlifələrinin sayı 14 nəfərdir. Onların birincisi Müaviyə, sonuncusu isə Mərvan ibn Məhəmməddir.
| Hakimlər | |
|---|---|
| Hakim | Hakimiyyət illəri |
| Müaviyə ibn Əbi Süfyan | 41-60 |
| Yezid ibn Müaviyə | 60-64 |
| Müaviyə ibn Yezid | 64-64 |
| Mərvan ibn Həkəm | 64-65 |
| Əbdül-Məlik ibn Mərvan | 65-86 |
| Vəlid ibn Əbdül-Məlik | 86-96 |
| Süleyman ibn Əbdül-Məlik | 96-99 |
| Ömər ibn Əbdül-Əziz | 99-101 |
| Yezid ibn Əbdül-Məlik | 101-105 |
| Hişam ibn Əbdül-Məlik | 105-125 |
| Vəlid ibn Yezid | 125-126 |
| Yezid ibn Vəlid | 126-126 |
| İbrahim ibn Vəlid | 126-127 |
| Mərvan ibn Məhəmməd | 127-132 |
| Tanınmış əmirlər və vəzirlər | |
| Muğeyrə ibn Şube Səqəfi • Ziyad ibn Əbiyh • Əmr As • Müslim ibn Əqəbə • Übeydullah ibn Ziyad • Həccac ibn Yusif Səqəfi | |
| Mühüm hadisələr | |
| İmam Həsənin (ə) sülhü • Aşura hadisəsi • Hərrə hadisəsi • Kəbənin yandırılması • Muxtarın qiyamı | |
Süfyanilər
Əcdadları Əbu Süfyana çatan Əməvi xəlifələri bunlardır:
- Müaviyə ibn Əbi Süfyan (h.q 41[1]-60)[2]
- Yezid ibn Müaviyə (h.q 60-64)[3]
- Müaviyə ibn Yəzid (h.q 64-cü ilin təxminən 40 günü)[4]
Mərvanilər
Birinci xəlifə (Mərvan) vasitəsilə Mərvanlılar olaraq tanınan Həkəm İbn Əbil-As ibn Üməyyəyə qədər olan Əməvi xəlifələri bunlardır:
- Mərvan ibn Həkəm ibn Əbil-As ibn Üməyyə (h.q 64-65)[5]
- Əbdül-Məlik ibn Mərvan ibn Həkəm (h.q 65-86)[6]
- Vəlid ibn Əbdül-Məlik ibn Mərvan (h.q 86-96)[7]
- Süleyman ibn Əbdül-Məlik ibn Mərvan (h.q 96-99)[8]
- Ömər ibn Əbdül-Əziz ibn Mərvan (h.q 99-101)[9]
- Yezid ibn Əbdül-Məlik ibn Mərvan (h.q 101-105)[10]
- Hişam ibn Əbdül-Məlik ibn Mərvan (h.q 105-125)[11]
- Vəlid ibn Yezid ibn Əbdül-Məlik (Fasiq xəlifə) (h.q 125-126)[12]
- Yezid ibn Vəlid ibn Əbdül-Məlik (h.q 126-cı ilində 6 ay)[13]
- İbrahim ibn Vəlid ibn Əbdül-Məlik (h.q 126-127)[14]
- Mərvan ibn Məhəmməd ibn Mərvan (Himar (ulağ) Mərvan) (h.q 127-132)[15]
İstinadlar
- ↑ Əl-Xizri Bək, Əd-Dulətul-Əməviyyə, s.265
- ↑ Əl-Xizri Bək, Əd-Dulətul-Əməviyyə, s.282
- ↑ Əl-Xizri Bək, Əd-Dulətul-Əməviyyə, s.291
- ↑ Yaqubi, Tarixul-Yaqubi, Daru sadir, c.2, s.254
- ↑ İbn Əbdül-Birr, Əl-İstiab, h.q 1412, c.3, s.1389
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.162
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.168
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.169
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.171
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.184
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.185
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.186
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.189
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.189
- ↑ Siyuti, Tarixul-xüləfa, h.q 1425, c.1, s.190
Ədəbiyyat
- İbn Əbdül-Birr, Yusif ibn Abdullah, Əl-İstiab, Beyrut, 1-ci çap, h.q 1412
- Əl-Xizri Bək, Məhəmməd, Əd-Dulətul-Əməviyyə, Təhqiq: Məhəmməd Osmani, Darul-ərqəm
- Siyuti, Cəlaləddin, Tarixul-xüləfa, h.q 1425
- Yaqubi, Əhməd ibn Əbi Yaqub, Tarixul-Yaqubi, Beyrut, 1-ci çap, Daru sadir