confirmed, movedable, templateeditor
15.813
edits
Bütlərin sındırılma macərası: Redaktələr arasındakı fərq
→Macəranın təfsilatı
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
| Sətir 6: | Sətir 6: | ||
== Macəranın təfsilatı == | == Macəranın təfsilatı == | ||
Bütlərin sındırılma macərası və ya “Kəsrul-əsnam” hədisi | Bütlərin sındırılma macərası və ya “Kəsrul-əsnam” hədisi<ref>Əllamə Hilli, Nəhcül-Həqq, m. 1982, s.223</ref> [[Həzrət Muhəmməd (s)|peyğəmbərin (s)]] vasitəsilə imam Əlini (ə) çiyininə alıb bütləri qırmaq üçün [[Kəbə|Kəbə evinin]] üzərinə çıxmasına kömək etdiyi hadisəyə işarədir.<ref>Şüştəri, İhqaqul-həqq, h.q 1409, c.18, s.162</ref> Bu hadisədə bəzi mühüm bütlərin o cümlədən “Həbəl” adlı bütün yıxılmasına işarə edilmişdir.<ref>Həskani, Şəvahidut-tənzil, h.q 1411, c.1, s.453-454; İbn Şəhraşub, Mənaqib, h.q 1379, c.2, s.135</ref> Əlbətdə bu hadisənin xırdalıqları haqda ixtilaflar vardır. Bəzi nəqllərə əsasən, ilk növbədə [[imam Əli (ə)]] istəyirdi peyğəmbəri (s) öz çiyninə alsın; lakin bunu edə bilmədi, odur ki, imam Əli (ə) peyğəmbərin (s) çiyninə qalxaraq<ref>Nəsai, Əs-Sunənul-kübra, h.q 1421, c.7, s.451; Əbi Yəla, Musnəd, h.q 1410, c.1, s.251-252</ref> bütləri Kəbə evinin üstündən aşağı atdı. Başqa bir məlumatda, bildirilir ilk növbədə imam Əli (ə) bu təklifi irəli sürdü ki, peyğəmbər (s) o həzrətin çiyninə ayaq qoyub Kəbənin üstünə qalxsın, amma peyğəmbər bu işin öhdəsindən heç bir kəsin gələ bilməyəcəyini bildiridi.<ref>Bəhrani, Əl-Burhan, h.q 1415, c.3, s.579-580</ref> [[Cabir ibn Abdullah Ənsari|Cabir ibn Abdullah Ənsarinin]] dediklərinə görə bu məsələ [[Nübuvvət|risalət]] yükünün ağırlığı ilə əlaqədardır.<ref>İbn Şəhr Aşub, Mənaqib, h.q 1379, c.2, s.135</ref> Bu haqda digər amillər də qeyd edilmişdir.<ref>Səduq, Məanil-əxbar, h.q 1403, c.350-352; Bəhrani, Əl-Burhan, h.q 1415, c.3, s.576-578</ref> Başqa bir nəqlə əsasən, əvvəldə peyğəmbər (s) imam Əliyə (ə) buyrdu ki, onun çiyninə çıxaraq Kəbənin üstünə qalxsın.<ref>İbn Şəhr Aşub, Mənaqib, h.q 1379, c.2, s.136-141</ref> | ||
İmam Əlinin (ə) Kəbə evinin üstündən düşməsi barədə də müxtəlif nəqllər vardır. Bəzi hədislərə əsasən imam Əli (ə), o zaman ki, Kəbə evinin hündürlüyü qırx zira idi, | İmam Əlinin (ə) Kəbə evinin üstündən düşməsi barədə də müxtəlif nəqllər vardır. Bəzi hədislərə əsasən imam Əli (ə), o zaman ki, Kəbə evinin hündürlüyü qırx zira idi,<ref>İbn Şəhr Aşub, Mənaqib, h.q 1379, c.2, s.141</ref> özünü aşağı atdı və heç bir ziyan görmədi.<ref>Hakim Nişaburi, Əl-Mustədrək, h.q 1422, c.2, s.398</ref> Başqa bir hədisə əsasən peyğəmbər (s) imam Əliyə (ə) buyurdu: Cəbrail mələk səni oradan endirdi.<ref>Bəhrani, Əl-Burhan, h.q 1415, c.3, s.580</ref> [[Ömər ibn Xəttab|Ömər ibn Xəttabın]] dediklərinə əsasən, [[imam Əli (ə)]] Kəbənin üstündə olan bütləri aşağı atdıqdan sonra peyğəmbər (s) o həzrətə buyurdu, düş aşağı və bu zaman imam Əli (ə) qanad açmış bir quş kimi aşağı düşdü və Ömər həmişə bu cür mövqedə olmasını arzu edər və deyərdi; Əlinin (ə) pərəstiş etdiyi [[Allah]] onu qoymadı oradan yıxılsın.<ref>Məclisi, Biharul-ənvar, h.q 1403, c.38, s.77, Əhli-sünnət mənbələrindən nəql</ref> | ||
Bəzi [[Hədis|rəvayətlərə]] əsasən, peyğəmbər (s) bu hadisə zamanı, bu ayəni: «وَ قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کاَنَ زَهُوقًا» qiraət edirdi. | Bəzi [[Hədis|rəvayətlərə]] əsasən, peyğəmbər (s) bu hadisə zamanı, bu ayəni: «وَ قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کاَنَ زَهُوقًا»<ref>İsra surəsi, ayə 81</ref> qiraət edirdi.<ref>Hakim Nişaburi, Əl-Mustədrək, h.q 1422, c.2, s.398; c.3, s.6</ref> Bunun üçün də bütlərin sındırılması macərası, bu ayənin nazil olmasının səbəbi bilirlər.<ref>Həskani, Şəvahidut-tənzil, h.q 1411, c.1, s.453-454; İbn Şəhr Aşub, Mənaqib, h.q 1379, c.2, s.135</ref> Həmçinin başqa bir rəvayətə görə, o cür ki, Şəhraşub nəql edir, bu ayə; <ref>Məryəm surəsi, ayə 57</ref>«وَ رَفَعْناهُ مَكاناً عَلِيًّا» bütlərin sındırılma hadisə zamanı nazil olmuşdur.<ref>İbn Şəhr Aşub, Mənaqib, h.q 1379, c.2, s.135</ref> | ||
[[Şiə]]<ref>İbn Şəhr Aşub, Mənaqib, h.q 1379, c.2, s.135-142; Şüştəri, İhqaqul-həqq, h.q 1409, c.18, s.162-168</ref> və Əhli-sünnə<ref>İbn Əbi Şeybə, Əl-Musənnəf, h.q 1429, c.13, s.146-147; İbn Hənbəl, Musnəd, h.q 1416, c.2, s.73-74; Bəzzar, Musnədul-Bəzzar, h.q 1409, c.4, s.21-22; Nəsai, Əs-Sunənul-kübra, h.q 1421, c.7, s.451; Əbi Yəla, Musnəd, h.q 1410, c.1, s.251-252; Təbəri, Təhzibul-asar, Musnədu Əli ibn Əbi Talib (ə), s.236-240; Hakim Nişaburi, Əl-Mustədrək, h.q 1422, c.2, s.398, c.3, s.6</ref> mənbələrində bütlərin sındırılması hadisəsi nəql olunmuşdur. [[Abdullah ibn Abbas]],(20) [[Cabir ibn Abdullah Ənsari]](21) və Əbu Məryəm bu macəranı nəql etmişlər. Əllamə Əmini “[[Əl-Qədir (kitab)|Əl-Qədir]]” kitabında, bu macəranı nəql edən Əhli-sünnə alimlərinin adlarını cədvəl formasında toplayaraq qeyd etmişdir.(23) | |||
== Fəzilət == | == Fəzilət == | ||
[[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərin (s)]] imam Əlini (ə) çiyininə alması, həzərət Əliyə (ə) məxsus fəzilətlərdən hesab edilir.(24) Bu macəra, fəzilətlər kitablarında(25) və şairlərin şerlərində(26) özünə yer tutmuşdur. | [[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərin (s)]] imam Əlini (ə) çiyininə alması, həzərət Əliyə (ə) məxsus fəzilətlərdən hesab edilir.(24) Bu macəra, fəzilətlər kitablarında(25) və şairlərin şerlərində(26) özünə yer tutmuşdur. | ||