Məzmuna keçin

Həzrət Abbas (ə): Redaktələr arasındakı fərq

400 bayt əlavə edildi ,  26 may 2023
imported>V.Safar
imported>V.Safar
Sətir 34: Sətir 34:


== Bioqrafiyası ==
== Bioqrafiyası ==
Bəzi tədqiqatçıların fikrincə, həzrət Abbasın (ə) həyatı haqqında Kərbəla hadisəsinə kimi lazımi qədər məlumat əldə yoxdur.  Yalnız bu hadisə onun həyatından nəql olunur ki, Siffeyn müharibəsində iştirak etmiş və bir məqam da imam Həsənin (ə) dəfni zamanından qeyd olunmuşdur.  Digər bütün mətləblər Kərbəla hadisəsi ilə bağlıdır.  
Bəzi tədqiqatçıların fikrincə, həzrət Abbasın (ə) həyatı haqqında [[Kərbəla hadisəsi|Kərbəla hadisəsinə]] kimi lazımi qədər məlumat əldə yoxdur.  Yalnız bu hadisə onun həyatından nəql olunur ki, [[Siffeyn müharibəsi|Siffeyn müharibəsində]] iştirak etmiş və bir məqam da imam Həsənin (ə) dəfni zamanından qeyd olunmuşdur.  Digər bütün mətləblər Kərbəla hadisəsi ilə bağlıdır.  




=== Dogum tarixi ===
=== Dogum tarixi ===
Doğum tarixi haqda ixtilaf vardır.  Bu ixtiların mənşəyi ehtimal verilir, həzrət Abbasın atası, imam Əli (ə) şəhid edildiyi zaman, onun neçə yaşında olduğundan qaynaqlanır, bəziləri onun 16-18 yaş arası olduğunu bildirirlər.  Bəziləri isə onun 14 yaş və təklif yaşından az olduğunu bildirirlər. <br>
Doğum tarixi haqda ixtilaf vardır.  Bu ixtilafların mənşəyi ehtimal verilir, həzrət Abbasın atası, imam Əli (ə) [[Şəhadət|şəhid edildiyi]] zaman, onun neçə yaşında olduğundan qaynaqlanır, bəziləri onun 16-18 yaş arası olduğunu bildirirlər.  Bəziləri isə onun 14 yaş və [[Təklif|təklif]] yaşından az olduğunu bildirirlər. <br>


Məşhur nəzəriyyə budur ki, Abbas hicrətin 26-cı ilində, Mədinədə dünyaya gəlmişdir.  Ordubadinin dediyinə əsasən,qədim mənbələrdən də onun hansı gün və hansı ayda dünyaya gəldiyi haqda heç bir məlumat əldə etmək olur. Ylnız “Ənisuş-şiə” adlı kitabda ki, hicri-qəməri ilə 13-cü əsrdə yazılmış bu kitab, onun doğum gününü Şaban ayının 4-ü qeyd edir.  “Xəsaisul Əbbasiyyə” kitabının müəllifi, heç bir mənbə qeyd etmədən yazır, dünyaya göz açdığında, imam Əli (ə) onu qucağına alıb Abbas adlandırdı və qulaqlarına azan-iqaməni oxudu, sonra isə qollarını öpüb ağladı, Ümmül-Bəninin cavabında ki, dəlilini soruşdu, dedi: Abbasın iki qolu, Hüseyn yolunda bədənindən ayrılacaq və Allah onun bu iki qolu qarşılığında axirətdə ona iki qanad əta edəcək.  Digər kitablar da bu mənbəyə əsaslanaraq, Abbasın iki qolunun düşməsi üçün imamın ağladığını nəql edirlər  
Məşhur nəzəriyyə budur ki, Abbas [[Hicrətin 26-cı ili|hicrətin 26-cı ilində]], Mədinədə dünyaya gəlmişdir.  Ordubadinin dediyinə əsasən, qədim mənbələrdən də onun hansı gün və hansı ayda dünyaya gəldiyi haqda heç bir məlumat əldə etmək olur. Yalnız “Ənisuş-şiə” adlı kitabda ki, hicri-qəməri ili 13-cü əsrdə yazılmış bu kitab, onun doğum gününü [[4 Şaban|Şaban ayının 4-ü]] qeyd edir.  “Xəsaisul Əbbasiyyə” kitabının müəllifi, heç bir mənbə qeyd etmədən yazır, dünyaya göz açdığında, imam Əli (ə) onu qucağına alıb Abbas adlandırdı və qulaqlarına azan-iqaməni oxudu, sonra isə qollarını öpüb ağladı, [[Ümmül Bənin|Ümmül-Bəninin]] cavabında ki, dəlilini soruşdu, dedi: Abbasın iki qolu, [[İmam Hüseyn (ə)|Hüseyn]] yolunda bədənindən ayrılacaq və [[Allah]] onun bu iki qolu qarşılığında [[Axirət|axirətdə]] ona iki qanad əta edəcək.  Digər kitablar da bu mənbəyə əsaslanaraq, Abbasın iki qolunun düşməsi üçün imamın ağladığını nəql edirlər  






=== Həyat yoldaşı və övladları ===
=== Həyat yoldaşı və övladları ===
Abbas, Abbas ibni Əbdulmütəllibin nəvəsi Ləbabəylə, hicri qəməri tarixi ilə 40-45-ci illər arasında ailə həyatı qurmuşdur.  Bəzi mənbələrdə, Ləbabənin atasının adı Ubeydullah ibni Abbas qeyd olunmuşdur  digr mənbələrdə isə Abdullah ibni Abbas olaraq bildirilir. İbni Həbib Bağdadi, uçüncü əsr tarixçisi, Abbasın həyat yoldaşı Ləbabəni, Übeydullahın qızı bilir və Abdullahın qızı Ləbabəni isə Əli ibni Abdullahın həyat yoldaşı olaraq qeyd edir.  Ləbabə, Abbas üçün, Əbulfəzl və Ubeydullah adlarında iki oğul dünyaya gətirmişdir.  Onun şəhadətindən sonra isə Vəlid ibni Ütbə sonra isə Zeyd ibni Həsən ilə ailə həyatı qurmuşdur. <br>
Abbas, [[Abbas ibni Əbdulmütəllib|Abbas ibni Əbdulmütəllibin]] nəvəsi Ləbabəylə, hicri qəməri tarixi ilə 40-45-ci illər arasında ailə həyatı qurmuşdur.  Bəzi mənbələrdə, Ləbabənin atasının adı Ubeydullah ibni Abbas qeyd olunmuşdur  digər mənbələrdə isə [[Abdullah ibn Abbas ibn Əbdulmütəllib|Abdullah ibni Abbas]] olaraq bildirilir. İbni Həbib Bağdadi, üçüncü əsr tarixçisi, Abbasın həyat yoldaşı Ləbabəni, Übeydullahın qızı bilir və Abdullahın qızı Ləbabəni isə Əli ibni Abdullahın həyat yoldaşı olaraq qeyd edir.  Ləbabə, Abbas üçün, Əbulfəzl və Ubeydullah adlarında iki oğul dünyaya gətirmişdir.  Onun şəhadətindən sonra isə Vəlid ibni Ütbə sonra isə [[Zeyd ibn Həsən ibn Əli|Zeyd ibni Həsən]] ilə ailə həyatı qurmuşdur. <br>


Abbasın oğlu Ubeydullah, imam Səccadın qızı ilə evlənmişdir.  Bəzi tarixçilər, həzrət Abbasın digər övladlarının o cümlədən Həsən, Qasım, Məhəmməd və bir qızı olduğunu bildirirlər. Yazırlar, Qasım və Məhəmməd Aşura günü atalarından sonra şəhid edilmişdir.<br>
Abbasın oğlu Ubeydullah, [[İmam Səccad (ə)|imam Səccadın]] qızı ilə evlənmişdir.  Bəzi tarixçilər, həzrət Abbasın digər övladlarının o cümlədən Həsən, Qasım, Məhəmməd və bir qızı olduğunu bildirirlər. Yazırlar, Qasım və Məhəmməd [[Aşura günü]] atalarından sonra şəhid edilmişdir.<br>
   
   
Deyilənlərə görə həzrət Abbasın nəsli, onun oğlu Abdullah və Abdullahın oğlu Həsən vasitəsilə davam tapmışdır. Həzrət Abbasın övladları, Ələvi tayfasının ən məşhur nəsli sayılmış və onlardan böyük bir hissəsi alim, şair, qazi və hakim olmuşlar.  Həzrət Abbasın nəslinin əhatəsi şimali Afrikadan İrana kimi tutmuşdur.  Bəziləri Abbasın nəslinin bu qədər geniş yayılmasının səbəbini, zalım hakimiyyətlərin üzündən, Abbasın övladlarının hicrət etməsində bilirlər.  
Deyilənlərə görə həzrət Abbasın nəsli, onun oğlu Abdullah və Abdullahın oğlu Həsən vasitəsilə davam tapmışdır. Həzrət Abbasın övladları, [[Ələvilər|Ələvi]] tayfasının ən məşhur nəsli sayılmış və onlardan böyük bir hissəsi alim, şair, qazi və hakim olmuşlar.  Həzrət Abbasın nəslinin əhatəsi şimali Afrikadan İrana kimi tutmuşdur.  Bəziləri Abbasın nəslinin bu qədər geniş yayılmasının səbəbini, zalım hakimiyyətlərin üzündən, Abbasın övladlarının hicrət etməsində bilirlər.  


=== Siffeyn müharibəsi ===
=== Siffeyn müharibəsi ===
Abbasın Siffeyn müharibəsində hazır olması, son dövrlərdə yazılmış kitablarda nəql olunur. O, bu döyüşdə, Malik Əştərin rəhbərliyi altında Siffeyn döyüşündə, Fərata doğru hucum edib həzrət Əlinin qoşununa su gətirən şəxslər sırasında olmuşdur.  Bu son dövrlərdə təlif olunan kitablarda, Şam əhli olan ibni Şəsanın və onun yeddi oğlunun, Abbas tərəfindən öldürlməsi də Siffeyn müharibəsində baş verən hadisələr sırasında özünə yer almışdır.  Bəzi yazıçıların fikrincə, Şam camaatı ibni Şəsanın gücünü min atlı qoşun qarşısında görürdülər.  Bəziləri isə Abbasın Siffeyn döyüşündə olmasında şübhə edir və tarixlə uyğun olmadığını bildirirlər.<br>
Abbasın Siffeyn müharibəsində hazır olması, son dövrlərdə yazılmış kitablarda nəql olunur. O, bu döyüşdə, [[Malik Əştər|Malik Əştərin]] rəhbərliyi altında [[Siffeyn müharibəsi|Siffeyn döyüşündə]], Fərata doğru hucum edib [[İmam Əli (ə)|həzrət Əlinin (ə)]] qoşununa su gətirən şəxslər sırasında olmuşdur.  Bu son dövrlərdə təlif olunan kitablarda, [[Şam]] əhli olan ibni Şəsanın və onun yeddi oğlunun, Abbas tərəfindən öldürülməsi də Siffeyn müharibəsində baş verən hadisələr sırasında özünə yer almışdır.  Bəzi yazıçıların fikrincə, Şam camaatı ibni Şəsanın gücünü min atlı qoşun qarşısında görürdülər.  Bəziləri isə Abbasın Siffeyn döyüşündə olmasında şübhə edir və tarixlə uyğun olmadığını bildirirlər.<br>
   
   
Ordubadinin öz kitabında dediklərinə əsasən, imam Əlinin (ə) Abbasa vəsiyyəti və ona imam Hüseyn (ə) haqqında dediyi tövsiyələr, baxmayaraq ki, məşhurdur, amma sənədi yoxdur.  
Ordubadinin öz kitabında dediklərinə əsasən, imam Əlinin (ə) Abbasa vəsiyyəti və ona imam Hüseyn (ə) haqqında dediyi tövsiyələr, baxmayaraq ki, məşhurdur, amma sənədi yoxdur.


== Kərbəla hadisəsində ==
== Kərbəla hadisəsində ==
Anonymous user