Məzmuna keçin

İmam Hüseyn (ə): Redaktələr arasındakı fərq

1.496 bayt əlavə edildi ,  25 İyun 2023
Sətir 57: Sətir 57:


== Həyatı ==
== Həyatı ==
Hüseyn ibn Əli (ə) [[Mədinə]] şəhərində dünyaya gəlmişdir. Məşhur nəzərə əsasən Onun (ə) təvəllüdü [[Hicrətin 4-ü|hicrətin dördüncü]] ilində olmuşdur.  Bununla yanaşı bəziləri Onun (ə) təvəllüdünü [[Hicrətin 3-ü|hicrətin üçüncü ilində]] olduğunu hesab etmişdir.   
Hüseyn ibn Əli (ə) [[Mədinə]] şəhərində dünyaya gəlmişdir. Məşhur nəzərə əsasən Onun (ə) təvəllüdü [[Hicrətin 4-ü|hicrətin dördüncü]] ilində olmuşdur.<ref>Yəqubi, Tarixul-Yəqubi, Beyrut, c.2, s.246; Dulabi, Əz-Zəriətut-Tahirə, h.q 1407, s.102, 121; Təbəri, Tarixu Təbəri, m.1962, c.2, s.555; Şeyx Müfid, Əl-İrşad, h.q 1413, c.2, s.27</ref> Bununla yanaşı bəziləri Onun (ə) təvəllüdünü [[Hicrətin 3-ü|hicrətin üçüncü ilində]] olduğunu hesab etmişdir.<ref>Kuleyni, Əl-Kafi, h.ş 1365, c.1. s.463; Şeyx Tusi, Təhzibul-Əhkam, h.q 1401, c.6, s.41; İbn Əbdül-Birr, Əl-İstiab, h.q 1412, c.1, s.392</ref>  


İmam Hüseynin (ə) təvəllüdü məşhur nəzərə əsasən [[3 Şaban |Şaban ayının üçündə]] olmuşdur.  Lakin Şeyx Mufid İrşad kitabında İmam Hüseynin (ə) təvəllüdünü Şaban ayının beşində olduğunu bildirmişdir.  
İmam Hüseynin (ə) təvəllüdü məşhur nəzərə əsasən [[3 Şaban |Şaban ayının üçündə]] olmuşdur.<ref>İbn Məşhədi, Əl-Məzar, h.q 1419, s.397; Şeyx Tusi, Misbahul-Mutəhəccid, h.q 1411, s.826-828; seyyid ibn Tavus, İqbalul-əmal, h.ş 1367, s.689-690</ref> Lakin Şeyx Mufid İrşad kitabında İmam Hüseynin (ə) təvəllüdünü Şaban ayının beşində olduğunu bildirmişdir.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, c.2, s.27</ref>


Şiə və [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|əhli-sünnənin]] tarixi məlumatlarında gəldiyinə əsasən Peyğəmbər (s) Onun (ə) təvəllüd zamanında ağlamış və şəhadətindən xəbər vermişdir.  Kafi kitabında nəql olunan bir hədisə əsasən Hüseyn (ə) nə anasından nə də başqa heç bir qadından süd içmədi.  
Şiə və [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|əhli-sünnənin]] tarixi məlumatlarında gəldiyinə əsasən Peyğəmbər (s) Onun (ə) təvəllüd zamanında ağlamış və şəhadətindən xəbər vermişdir.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, c.2, s.129; Məqrizi, İmtaul-əsma, h.q 1420, c.12, s.237; İbn Kəsir, Əl-Bidayətu vən-Nəhayə, c.6, s.230</ref> Kafi kitabında nəql olunan bir hədisə əsasən Hüseyn (ə) nə anasından nə də başqa heç bir qadından süd içmədi.<ref>Kuleyni, Əl-Kafi, h.ş 1362, c.1, s.465</ref>


Nəql olunmuşdur ki, [[Abbas ibn Əbdül-Mütəllib|Abbas ibn Əbdül-Mütəllibin]] həyat yoldaşı Ümmü-Fəzl yuxuda Peyğəmbərin (s) bədəninin bir hissəsinin onun ətəyinə qoyulduğunu görür və Peyğəmbər (s) onun yuxusunun yozumunda bildirir ki, Fatimənin bir oğul övladı dünyaya gələcək və sən onun dayəsi olacaqsan. Buna görə də İmam Hüseyn (ə) dünyaya gələndə Onun dayəliyini öhdəsinə aldı.  Bəzi mənbələr Abdullah ibn Yəqtirin anasını da Onun dayəsi hesab etmişdir. Lakin Hüseynin (ə) o iki qadından heç birindən süd içmədiyini bildirmişlər.  
Nəql olunmuşdur ki, [[Abbas ibn Əbdül-Mütəllib|Abbas ibn Əbdül-Mütəllibin]] həyat yoldaşı Ümmü-Fəzl yuxuda Peyğəmbərin (s) bədəninin bir hissəsinin onun ətəyinə qoyulduğunu görür və Peyğəmbər (s) onun yuxusunun yozumunda bildirir ki, Fatimənin bir oğul övladı dünyaya gələcək və sən onun dayəsi olacaqsan. Buna görə də İmam Hüseyn (ə) dünyaya gələndə Onun dayəliyini öhdəsinə aldı.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, c.2, s.129; Məqrizi, İmtaul-əsma, h.q 1420, c.12, s.237; İbn Kəsir, Əl-Bidayətu vən-Nəhayə, c.6, s.230</ref> Bəzi mənbələr Abdullah ibn Yəqtirin anasını da Onun dayəsi hesab etmişdir. Lakin Hüseynin (ə) o iki qadından heç birindən süd içmədiyini bildirmişlər.<ref>Səmavi, Əbsarul-eyn, h.q 1419, s.93</ref>


Əhli-sünnə mənbələrində gəldiyinə əsasən Peyğəmbər (s) öz [[Əhli-beyt|əhli-beyti]] arasında [[İmam Həsən (ə)|Həsən (ə)]] və Hüseyni (ə) digərlərindan daha çox sevmişdir.  Bu bağlılıq elə bir həddə idi ki, onlar məscidə daxil olduğu zaman Həzrət (s) xütbəsini yarımçıq qoyurdu, minbərdən aşağı enirdi və onları öz ağuşuna alırdı.  Peyğəmbərdən nəql olunur ki, bu ikisinə olan sevgi məni başqalarını sevməkdən saxlamışdır.  
Əhli-sünnə mənbələrində gəldiyinə əsasən Peyğəmbər (s) öz [[Əhli-beyt|əhli-beyti]] arasında [[İmam Həsən (ə)|Həsən (ə)]] və Hüseyni (ə) digərlərindan daha çox sevmişdir.<ref>Tirmizi, Sunənu Tirmizi, h.q 1403, c.5, s.323</ref> Bu bağlılıq elə bir həddə idi ki, onlar məscidə daxil olduğu zaman Həzrət (s) xütbəsini yarımçıq qoyurdu, minbərdən aşağı enirdi və onları öz ağuşuna alırdı.<ref>Əhməd ibn Hənbəl, Əl-Musnəd, c.5, s.354; Tirmizi, Sunənu Tirmizi, h.q 1403, c.5, s.323; İbn Həbban, Səhih, m.1993, s.402; Hakim Nişaburi, Əl-Mustədrək, h.q 1406, c.1, s.287</ref> Peyğəmbərdən nəql olunur ki, bu ikisinə olan sevgi məni başqalarını sevməkdən saxlamışdır.<ref>İbn Qulaveyh, Kamiluz-ziyarat, h.q 1356, s.56</ref>


Hüseyn (ə) digər [[Kisa əhli|Kisa əhlinin]] (Ali-Əbanın) yanında Mübahilə hadisəsində iştirak etmişdir.  O (ə) Peyğəmbər (s) vəfat edən zaman yeddi yaşında olmuşdur. Buna görə də Onu (ə) sonuncu səhabələrdən hesab etmişlər.  
Hüseyn (ə) digər [[Kisa əhli|Kisa əhlinin]] (Ali-Əbanın) yanında Mübahilə hadisəsində iştirak etmişdir.<ref>İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, c.6, s.406-407; Şeyx Səduq, uyunu Əxbarir-Rza, h.ş 1363, c.1, s.85; Şeyx Müfid, Əl-İrşad, c.1, s.167;</ref> O (ə) Peyğəmbər (s) vəfat edən zaman yeddi yaşında olmuşdur. Buna görə də Onu (ə) sonuncu səhabələrdən hesab etmişlər.<ref>İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, c.1, s.369</ref>
=== Üç xəlifənin zamanında ===
=== Üç xəlifənin zamanında ===
İmam Hüseynin (ə) ömrünün 25 ili [[Üç xəlifə|üç xəlifənin]] zamanında keçmişdir. Amma [[Şiə|şiələrin]] üçüncü imamının həyatının bu dövrünün incəliyi haqqında əlimizdə elə də məlumat yoxdur. Bəlkə də bunun səbəbi İmam Əlinin (ə) və övladlarının bu müddətdə siyasi güşənişinliyidir.   
İmam Hüseynin (ə) ömrünün 25 ili [[Üç xəlifə|üç xəlifənin]] zamanında keçmişdir. Amma [[Şiə|şiələrin]] üçüncü imamının həyatının bu dövrünün incəliyi haqqında əlimizdə elə də məlumat yoxdur. Bəlkə də bunun səbəbi İmam Əlinin (ə) və övladlarının bu müddətdə siyasi güşənişinliyidir.   
confirmed, movedable, templateeditor
13.417

edits