confirmed, movedable, templateeditor
15.813
edits
İmam Əlinin (ə) fəzilətləri: Redaktələr arasındakı fərq
→Həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəşr olunmasının qadağan edilməsi
| Sətir 117: | Sətir 117: | ||
* Rədduş-şəms (günəşin qaytarılması): Bu hadisədə, peyğəmbərin (s) dua etməsilə, günəş batdığı andan geri qayıdı və həzrət Əli (ə) əsr namazını qıldı. Şeyx Mofidin yazdığına əsasən, həzrət Əlinin (ə) zamanında, döyüşlərin birində, həzrətin qoşunundan bir dəstəsi əsr namazlarını qılmamışdı, odur ki, imam dua etdi və həzrət Əlinin (ə) duası nəticəsində günəş geri qayıtdı. | * Rədduş-şəms (günəşin qaytarılması): Bu hadisədə, peyğəmbərin (s) dua etməsilə, günəş batdığı andan geri qayıdı və həzrət Əli (ə) əsr namazını qıldı. Şeyx Mofidin yazdığına əsasən, həzrət Əlinin (ə) zamanında, döyüşlərin birində, həzrətin qoşunundan bir dəstəsi əsr namazlarını qılmamışdı, odur ki, imam dua etdi və həzrət Əlinin (ə) duası nəticəsində günəş geri qayıtdı. | ||
== Həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəşr olunmasının qadağan edilməsi == | == Həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəşr olunmasının qadağan edilməsi == | ||
Tarixi məlumatlara əsasən, Bəni | Tarixi məlumatlara əsasən, [[Bəni-Üməyyə|Bəni Üməyyə]] dövründə Müaviyənin göstərişinə əsasən, imam Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəql olunub intişar verilməsi qadağan olundu: Üçüncü əsrə aid olan tarixçi Əli ibn Məhəmməd Mədaininin dediklərinə əsasən, Müaviyə öz məmurlarına yazmışdı, hər kəs imam Əlinin (ə) fəzilətindən danışsa, onun canının və malının hörməti yoxdur. O cümlədən, ondan hədis nəql etmək, onun xeyirxahlığından danışmaq və uşağın adını Əli qoymaq qadağan olunmuşdu. Müaviyə, imam Əli (ə) haqda nalayiq danışar və deyərdi: Onun fəzilətlərindən danışılmayana qədər bu işdən əl çəkən deyiləm. Onun göstərişi ilə minbərlərdə [[Həzrət Əliyə (ə) lənət demək|həzrət Əliyə (ə) nalayiq sözlər deyilməyə]] başladıldı və [[Ömər ibn Əbdul-əziz|Ömər ibn Əbduləzizin]] zamanına kimi, yəni 60 il bu iş davam etdi. [[Əllamə Hilli|Əllamə Hillinin]] ( 647-726 h.q) “Kəşful-yəqin” adlı kitabında yazdığına görə, Əlinin (ə) dostları, Müaviyə və onun tərəfdarlarının qorxusundan, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərini nəşr verə bilmirdilər, bir halda ki, şərq və qərb o həzrətin fəzilətləri ilə sirab olmuşdu. Məhəmməd Cavad Muğniyə yazır: Əməvilər, imam Əlidən (ə) hər kim hədis və ya o həzrətin fəzilətlərindən danışsaydı, əzab-əziyyət verərdi. Onlar imam Əlinin (ə) şagird və tərəfdarlarını o cümlədən, Meysəm Təmmar, Ömər ibn Həmiq Xüzai, Hücr ibn Üdəyy və [[Kumeyl ibn Ziyad|Kümeyl ibn Ziyadı]] öldürdülər ki, kimsə onların vasitəsilə həzrət Əlidən (ə) məlumat və xəbər əldə edə bilməsin. Həmcinin Əhli Sünnə alimi, Şeyx Məhəmməd Əbu Zöhrənin yazdıqlarına əsasən, Əməvi hakimiyyətinin, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin gizli qalmasında çox böyük rolu olmuşdur, odur ki, Sünnü mənbələrində o həzrətdən çox az bir miqdarda hədis nəql olunmuşdur. | ||
Seyyid Əli Şəhristani, “Mənu tədvinil hədis” adlı kitabında yazır: Bir çox Şiə yazıçılarının nəzəri budur, hədisin yazılmasının qadağan edilmə səbəblərindən biri, imam Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəşr olunmasının qarşısını almaq olmuşdur; çünki peyğəmbərin (ə) hədislərində, xilafət üçün layiq görülən şəxslər O həzrətin əhli-beytidir və bu da Bəni Üməyyə hakimiyyəti ilə təzadda idi. | |||
== Həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin digərlərinə nisbət verilməsi == | == Həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin digərlərinə nisbət verilməsi == | ||
İbn Əbil Hədid, hicrəitin üçüncü əsrinə aid Mötəzilə firqəsindən olan mütəkəllim, Əbu Cəfər Əsqafidən belə yazır: [[Müaviyə ubn Əbi Süfyan|Müaviyə]] səhabə və [[Tabein|tabeindən]] olan bir dəstəni məmur etmişdi, imam Əli (ə) haqda xoşagəlməz hədislər (düzəltsinlər) desinlər. O, məktubların birində, öz məmurlarından istəyir, [[Osman ibn Əvfan|Osman ibn Əvfanın]] dostlarını təqib edib özlərinə cəlb etsinlər və onların Osman haqda dedikləri fəzilətləri, onun üçün yazsınlar. Əli ibn Məhəmməd Mədaininin dediklərinə görə, camaat mal-mənal əldə etmək üçün Osmanın fəzilətləri haqda [[Hədis|hədislər]] gətirirdilər odur ki, Osmanın fəzilətləri haqda olan hədislər rövnəq almışdı; bunun üçün də Müaviyə digər bir məktubda öz məmurlarına yazdı, camaat bundan sonra [[Səhabə|səhabə]] və [[Üç xəlifə|üç xəlifənin]] fəzilətləri haqda hədislər nəql etsinlər, bir həddə ki, həzrət Əlinin (ə) fəziləti haqda heç bir hədis qalmasın, ya o həzrətin (ə) fəzilətləri haqqında deyilən hədislər kimi, ilk üç xəlifə üçün də fəzilətlər söyləsinlər ya da bir mənalı olaraq o fəzilətləri inkar etsinlər. O, bu işi gözünün aydınlığı, “Əbu Turab” imam Əlinin (ə) və Şiələrinin yolunu nabud edəcək vasitə bilirdi. | İbn Əbil Hədid, hicrəitin üçüncü əsrinə aid Mötəzilə firqəsindən olan mütəkəllim, Əbu Cəfər Əsqafidən belə yazır: [[Müaviyə ubn Əbi Süfyan|Müaviyə]] səhabə və [[Tabein|tabeindən]] olan bir dəstəni məmur etmişdi, imam Əli (ə) haqda xoşagəlməz hədislər (düzəltsinlər) desinlər. O, məktubların birində, öz məmurlarından istəyir, [[Osman ibn Əvfan|Osman ibn Əvfanın]] dostlarını təqib edib özlərinə cəlb etsinlər və onların Osman haqda dedikləri fəzilətləri, onun üçün yazsınlar. Əli ibn Məhəmməd Mədaininin dediklərinə görə, camaat mal-mənal əldə etmək üçün Osmanın fəzilətləri haqda [[Hədis|hədislər]] gətirirdilər odur ki, Osmanın fəzilətləri haqda olan hədislər rövnəq almışdı; bunun üçün də Müaviyə digər bir məktubda öz məmurlarına yazdı, camaat bundan sonra [[Səhabə|səhabə]] və [[Üç xəlifə|üç xəlifənin]] fəzilətləri haqda hədislər nəql etsinlər, bir həddə ki, həzrət Əlinin (ə) fəziləti haqda heç bir hədis qalmasın, ya o həzrətin (ə) fəzilətləri haqqında deyilən hədislər kimi, ilk üç xəlifə üçün də fəzilətlər söyləsinlər ya da bir mənalı olaraq o fəzilətləri inkar etsinlər. O, bu işi gözünün aydınlığı, “Əbu Turab” imam Əlinin (ə) və Şiələrinin yolunu nabud edəcək vasitə bilirdi. | ||