confirmed, movedable, templateeditor
15.813
edits
İmam Əlinin (ə) fəzilətləri: Redaktələr arasındakı fərq
→Həzrət Əlinin (ə) digər fəzilət və üstün məqamları
| Sətir 99: | Sətir 99: | ||
Bəzi hadisələr və üstünlüklər ki, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərindən sayılmışdır, ibarətdirlər: | Bəzi hadisələr və üstünlüklər ki, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərindən sayılmışdır, ibarətdirlər: | ||
* Həzrət Zəhra ilə ailə həyatı qurması: Həzrət Əliyə (ə) məxsus olan fəzilətlərdən biri də, peyğəmbər qızı həzrət Zəhra (s.ə) ilə ailə hayatı qurmasıdır ki, Allahın əmri ilə baş tutmuşdur. Yazırlar, əgər Əli (ə) olmasaydı, Zəhranın (ə) bərabəri yox idi. | * [[Əli (ə) və Fatimənin (ə) evliliyi|Həzrət Zəhra ilə ailə həyatı qurması]]: Həzrət Əliyə (ə) məxsus olan fəzilətlərdən biri də, peyğəmbər qızı həzrət Zəhra (s.ə) ilə ailə hayatı qurmasıdır ki, Allahın əmri ilə baş tutmuşdur. Yazırlar, əgər Əli (ə) olmasaydı, Zəhranın (ə) bərabəri yox idi. | ||
* Kəbə mövludu: Kəbə mövludu dedikdə, yəni Kəbə evində dünyaya gələn; imam Əlinin (ə) Kəbə evində dünyaya gəlməsinə işarədir və bu yalnız həzrət | * [[Kəbədə doğulan|Kəbə mövludu]]: Kəbə mövludu dedikdə, yəni Kəbə evində dünyaya gələn; imam Əlinin (ə) [[Kəbə|Kəbə evində]] dünyaya gəlməsinə işarədir və bu yalnız [[İmam Əli (ə)|həzrət Əliyə (ə)]] məxsus olan bir fəzilətdir. | ||
* Əmirəl-möminin ləqəbi: Müsəlmanların əmiri, rəhbəri və hakimi deməkdir, Şiələrin etiqadına görə bu ləqəb məhz imam Əliyə (ə) aiddir. Şiələr inanırlar bu ləqəb ilk dəfə peyğəmbərin (s) zamanında həzrət Əliyə (ə) ixtisas verilmişdir, hicrətin yeddinci əsrinə aid hədis alimi, Seyyid ibn Tavus, “Əl-Yəqin bi-ixtisasi mövlana Əli bi-Əmiril-möminin” kitabında, əhli sünnə mənbələrindən 220 hədisə əsaslanaraq, Əmirəl-möminin ləqəbinin məhz imam Əliyə (ə) aid olduğunu bildirir. | * [[Əmirəl-möminin (ləqəb)|Əmirəl-möminin ləqəbi]]: Müsəlmanların əmiri, rəhbəri və hakimi deməkdir, Şiələrin etiqadına görə bu ləqəb məhz imam Əliyə (ə) aiddir. Şiələr inanırlar bu ləqəb ilk dəfə peyğəmbərin (s) zamanında həzrət Əliyə (ə) ixtisas verilmişdir, hicrətin yeddinci əsrinə aid hədis alimi, Seyyid ibn Tavus, “Əl-Yəqin bi-ixtisasi mövlana Əli bi-Əmiril-möminin” kitabında, əhli sünnə mənbələrindən 220 hədisə əsaslanaraq, Əmirəl-möminin ləqəbinin məhz imam Əliyə (ə) aid olduğunu bildirir. | ||
* Səddul Əbvab: Qapıların bağlanması deməkdir, bu o hadisəyə işarədir ki, bu hadisədə peyğəmbər (s) Allahın əmrilə, imam Əlinin (ə) evindən başqa, Məscidun-Nəbiyə doğru açılan bütün evlərin qapılarını bağlatdırdı. | * [[Səddul-Əbvab|Səddul Əbvab]]: Qapıların bağlanması deməkdir, bu o hadisəyə işarədir ki, bu hadisədə peyğəmbər (s) Allahın əmrilə, imam Əlinin (ə) evindən başqa, [[Məscidun-Nəbi|Məscidun-Nəbiyə]] doğru açılan bütün evlərin qapılarını bağlatdırdı. | ||
* Peyğəmbərin (s) qardaşı: Peyğəmbər (s) mədinəyə hicrət etmədən öncə, mühacirlər arasında qardaşlıq siğəsi oxudu, Mədinədə də yenə mühacirlər və Ənsar arasında qardaşlıq siğəsi oxudu və hər iki dəfə özü ilə Əli (ə) arasında qardaşlıq siğəsi oxuyub həzrət Əlini (ə) öz qardaşı adlandırdı. | * Peyğəmbərin (s) qardaşı: Peyğəmbər (s) [[Mədinəyə hicrət|mədinəyə hicrət]] etmədən öncə, mühacirlər arasında qardaşlıq siğəsi oxudu, Mədinədə də yenə mühacirlər və Ənsar arasında qardaşlıq siğəsi oxudu və hər iki dəfə özü ilə Əli (ə) arasında qardaşlıq siğəsi oxuyub həzrət Əlini (ə) öz qardaşı adlandırdı. | ||
* İlk müsəlman: Şiə və bəzi Əhli sünnə etiqadına əsasən, imam Əli (ə) peyğəmbərə (ə) iman gətirən ilk kişidir. | * [[İlk müsəlman]]: Şiə və bəzi Əhli sünnə etiqadına əsasən, imam Əli (ə) peyğəmbərə (ə) iman gətirən ilk kişidir. | ||
* Bəraət ayəsinin elan olunması: Nümunə təfsirinin yazdığına əsasən, təxminən bütün tarixçilər və təfsir alimlərinin nəzəri budur ki, Tövbə surəsinin ilk ayələri nazil olduqda və müşrüklərlə peyğəmbər (s) arasında olan əhdi ləğv edildikdə, peyğəmbər (s) onu elan etmək üçün əvvəl Əbu Bəkrin öhdəsinə qoydu ki, Məkkədə Həcc zamanı ümumi olaraq camaata elan etsin, sonra isə onu Əbu Bəkrdən alıb həzrət Əliyə (ə) verdi, və o həzrət camaata elan etdi. Bu hadisə Şiə və Əhli sünnə mənbələrində nəql olunmuşdur. | * [[Bəraət ayəsinin elan olunması]]: Nümunə təfsirinin yazdığına əsasən, təxminən bütün tarixçilər və təfsir alimlərinin nəzəri budur ki, [[Tövbə surəsi|Tövbə surəsinin]] ilk ayələri nazil olduqda və müşrüklərlə peyğəmbər (s) arasında olan əhdi ləğv edildikdə, peyğəmbər (s) onu elan etmək üçün əvvəl Əbu Bəkrin öhdəsinə qoydu ki, Məkkədə [[Həcc]] zamanı ümumi olaraq camaata elan etsin, sonra isə onu Əbu Bəkrdən alıb həzrət Əliyə (ə) verdi, və o həzrət camaata elan etdi. Bu hadisə [[Şiə]] və Əhli sünnə mənbələrində nəql olunmuşdur. | ||
* Üzük bəxşişi: Üzük hədiyyəsinədən məqsəd, imam Əlinin (ə) namazda rüku halında, öz üzüyünü bağışlaması macərasıdır. Bu dastan Şiə və Sünnü məzhəbinin hədis kitablarında qeyd olunmuşdur. | * Üzük bəxşişi: Üzük hədiyyəsinədən məqsəd, imam Əlinin (ə) namazda rüku halında, öz üzüyünü bağışlaması macərasıdır. Bu dastan Şiə və Sünnü məzhəbinin [[Hədis|hədis]] kitablarında qeyd olunmuşdur. | ||
* Rədduş-şəms (günəşin qaytarılması): Bu hadisədə, peyğəmbərin (s) dua etməsilə, günəş batdığı andan geri qayıdı və həzrət Əli (ə) əsr namazını qıldı. [[Şeyx Müfid|Şeyx Mofidin]] yazdığına əsasən, həzrət Əlinin (ə) zamanında, döyüşlərin birində, həzrətin qoşunundan bir dəstəsi əsr namazlarını qılmamışdı, odur ki, imam [[Dua|dua]] etdi və həzrət Əlinin (ə) duası nəticəsində günəş geri qayıtdı. | |||
== Həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəşr olunmasının qadağan edilməsi == | == Həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəşr olunmasının qadağan edilməsi == | ||
Tarixi məlumatlara əsasən, [[Bəni-Üməyyə|Bəni Üməyyə]] dövründə Müaviyənin göstərişinə əsasən, imam Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəql olunub intişar verilməsi qadağan olundu: Üçüncü əsrə aid olan tarixçi Əli ibn Məhəmməd Mədaininin dediklərinə əsasən, Müaviyə öz məmurlarına yazmışdı, hər kəs imam Əlinin (ə) fəzilətindən danışsa, onun canının və malının hörməti yoxdur. O cümlədən, ondan hədis nəql etmək, onun xeyirxahlığından danışmaq və uşağın adını Əli qoymaq qadağan olunmuşdu. Müaviyə, imam Əli (ə) haqda nalayiq danışar və deyərdi: Onun fəzilətlərindən danışılmayana qədər bu işdən əl çəkən deyiləm. Onun göstərişi ilə minbərlərdə [[Həzrət Əliyə (ə) lənət demək|həzrət Əliyə (ə) nalayiq sözlər deyilməyə]] başladıldı və [[Ömər ibn Əbdul-əziz|Ömər ibn Əbduləzizin]] zamanına kimi, yəni 60 il bu iş davam etdi. [[Əllamə Hilli|Əllamə Hillinin]] ( 647-726 h.q) “Kəşful-yəqin” adlı kitabında yazdığına görə, Əlinin (ə) dostları, Müaviyə və onun tərəfdarlarının qorxusundan, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərini nəşr verə bilmirdilər, bir halda ki, şərq və qərb o həzrətin fəzilətləri ilə sirab olmuşdu. Məhəmməd Cavad Muğniyə yazır: Əməvilər, imam Əlidən (ə) hər kim hədis və ya o həzrətin fəzilətlərindən danışsaydı, əzab-əziyyət verərdi. Onlar imam Əlinin (ə) şagird və tərəfdarlarını o cümlədən, Meysəm Təmmar, Ömər ibn Həmiq Xüzai, Hücr ibn Üdəyy və [[Kumeyl ibn Ziyad|Kümeyl ibn Ziyadı]] öldürdülər ki, kimsə onların vasitəsilə həzrət Əlidən (ə) məlumat və xəbər əldə edə bilməsin. Həmcinin Əhli Sünnə alimi, Şeyx Məhəmməd Əbu Zöhrənin yazdıqlarına əsasən, Əməvi hakimiyyətinin, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin gizli qalmasında çox böyük rolu olmuşdur, odur ki, Sünnü mənbələrində o həzrətdən çox az bir miqdarda hədis nəql olunmuşdur. | Tarixi məlumatlara əsasən, [[Bəni-Üməyyə|Bəni Üməyyə]] dövründə Müaviyənin göstərişinə əsasən, imam Əlinin (ə) fəzilətlərinin nəql olunub intişar verilməsi qadağan olundu: Üçüncü əsrə aid olan tarixçi Əli ibn Məhəmməd Mədaininin dediklərinə əsasən, Müaviyə öz məmurlarına yazmışdı, hər kəs imam Əlinin (ə) fəzilətindən danışsa, onun canının və malının hörməti yoxdur. O cümlədən, ondan hədis nəql etmək, onun xeyirxahlığından danışmaq və uşağın adını Əli qoymaq qadağan olunmuşdu. Müaviyə, imam Əli (ə) haqda nalayiq danışar və deyərdi: Onun fəzilətlərindən danışılmayana qədər bu işdən əl çəkən deyiləm. Onun göstərişi ilə minbərlərdə [[Həzrət Əliyə (ə) lənət demək|həzrət Əliyə (ə) nalayiq sözlər deyilməyə]] başladıldı və [[Ömər ibn Əbdul-əziz|Ömər ibn Əbduləzizin]] zamanına kimi, yəni 60 il bu iş davam etdi. [[Əllamə Hilli|Əllamə Hillinin]] ( 647-726 h.q) “Kəşful-yəqin” adlı kitabında yazdığına görə, Əlinin (ə) dostları, Müaviyə və onun tərəfdarlarının qorxusundan, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərini nəşr verə bilmirdilər, bir halda ki, şərq və qərb o həzrətin fəzilətləri ilə sirab olmuşdu. Məhəmməd Cavad Muğniyə yazır: Əməvilər, imam Əlidən (ə) hər kim hədis və ya o həzrətin fəzilətlərindən danışsaydı, əzab-əziyyət verərdi. Onlar imam Əlinin (ə) şagird və tərəfdarlarını o cümlədən, Meysəm Təmmar, Ömər ibn Həmiq Xüzai, Hücr ibn Üdəyy və [[Kumeyl ibn Ziyad|Kümeyl ibn Ziyadı]] öldürdülər ki, kimsə onların vasitəsilə həzrət Əlidən (ə) məlumat və xəbər əldə edə bilməsin. Həmcinin Əhli Sünnə alimi, Şeyx Məhəmməd Əbu Zöhrənin yazdıqlarına əsasən, Əməvi hakimiyyətinin, həzrət Əlinin (ə) fəzilətlərinin gizli qalmasında çox böyük rolu olmuşdur, odur ki, Sünnü mənbələrində o həzrətdən çox az bir miqdarda hədis nəql olunmuşdur. | ||