Məzmuna keçin

İshaq (peyğəmbər): Redaktələr arasındakı fərq

1.556 bayt əlavə edildi ,  3 avqust 2023
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 4: Sətir 4:


== Şəxsiyyəti ==
== Şəxsiyyəti ==
İshaq ilahi peyğəmbərlərdən, [[İbrahim (peyğəmbər)|İbrahimin (ə)]] və [[Sara|Saranın]] oğludur. O, Fələstində dünyaya gəlib və orada da yaşayıb. İshaq ibrani dilində gülən deməkdir. Bəziləri isə onu ərəb dilindən alınma söz hesab edirlər. Onun dünyaya gəlişi [[İsmayıl (peyğəmbər)|İsmayıldan]] beş və ya on üç il sonra olub. İshaq dünyaya gələndə atasının 100-dən çox, anasının isə 90 yaşı var idi. İshaq 40 yaşında Rivqa adlı bir qızla ailə qurdu. Esav və Yaqub adında iki övladı oldu.  
İshaq ilahi peyğəmbərlərdən, [[İbrahim (peyğəmbər)|İbrahimin (ə)]] və [[Sara|Saranın]]<ref>Hud surəsi, ayə 71</ref> oğludur. O, Fələstində dünyaya gəlib və orada da yaşayıb.<ref>Əbu Xəlil, Ətləsu Quran, h.ş 1389, s.53</ref> İshaq ibrani dilində gülən<ref>Mustəfəvi, Ət-Təhqiqu fi kəlmatil-Quranil-Kərim, h.q 1402, c.5, s.70</ref> deməkdir. Bəziləri isə onu ərəb dilindən<ref>Qərəşi, Qamuse Quran, h.q 1412, c.3, s.240</ref> alınma söz hesab edirlər. Onun dünyaya gəlişi [[İsmayıl (peyğəmbər)|İsmayıldan]] beş və ya on üç il sonra olub.<ref>Məsudi, İsbatul-vəsiyyə, h.ş 1384, s.41-42; Təbərani, Ət-Təfsirul-kəbir, m. 2008, c.5, s.313</ref> İshaq dünyaya gələndə atasının 100-dən çox, anasının isə 90 yaşı var idi.<ref>Məsudi, İsbatul-vəsiyyə, h.ş 1384, s.46</ref> İshaq 40 yaşında Rivqa adlı bir qızla ailə qurdu. Esav və Yaqub adında iki övladı oldu.<ref>Təbatəbai, Əl-Mizan, h.q 1417, c.10, s.324</ref>


O, Bəni-İsrailin babasıdır. [[Cəbrayıl|Cəbrayılın]] müjdə verdiyi kimi onun nəslindən [[Yaqub (peyğəmbər)|Yaqub]], [[Yusif (peyğəmbər)|Yusif]], [[Davud (peyğəmbər)|Davud]], [[Süleyman (peyğəmbər)|Süleyman]], [[Əyyub (peyğəmbər)|Əyyub]], [[Musa (peyğəmbər)|Musa]], [[Harun (peyğəmbər)|Harun]] və digər Bəni-İsrail peyğəmbərləri dünyaya gəldi. Tarixi qaynaqlara görə, İbrahim (ə) [[Lut (peyğəmbər)|Lutun (ə)]] əmisi, İshaq isə onun əmisi oğlu idi.  
O, Bəni-İsrailin babasıdır. [[Cəbrayıl|Cəbrayılın]] müjdə verdiyi kimi onun nəslindən [[Yaqub (peyğəmbər)|Yaqub]], [[Yusif (peyğəmbər)|Yusif]], [[Davud (peyğəmbər)|Davud]], [[Süleyman (peyğəmbər)|Süleyman]], [[Əyyub (peyğəmbər)|Əyyub]], [[Musa (peyğəmbər)|Musa]], [[Harun (peyğəmbər)|Harun]] və digər Bəni-İsrail peyğəmbərləri dünyaya gəldi.<ref>Ənam surəsi, ayə 84</ref> Tarixi qaynaqlara görə, İbrahim (ə) [[Lut (peyğəmbər)|Lutun (ə)]] əmisi, İshaq isə onun əmisi oğlu idi.<ref>İbn Kəsir, Əl-Bidayə, Darul-fikr, c.1,s .176</ref>


İsmayılın qurban kəsilməsi hadisəsi yəhudilərin müqəddəs kitabında İshaq haqqında verilib və yəhudilər onu İshaqın İsmayıldan üstün olmasının dəlillərindən hesab edirlər. Əhli-sünnədən də bəziləri bu fikirdədirlər. Buna baxmayaraq, şiələr [[Saffat surəsi|“Saffat” surəsinin 112-ci]], eləcə də [[Hud surəsi|“Hud” surəsinin 71-ci ayəsinə]] istinadən İshaqın qurbanlıq olmasını rədd edirlər.  
İsmayılın qurban kəsilməsi hadisəsi yəhudilərin müqəddəs kitabında İshaq haqqında verilib və yəhudilər onu İshaqın İsmayıldan üstün olmasının dəlillərindən hesab edirlər.<ref>Mərkəze fərhəng və məarife Quran, Dairətul-məarife Qurane Kərim, h.ş 1382, c.3, s.186</ref> Əhli-sünnədən də bəziləri bu fikirdədirlər.<ref>Məkarim, Nümunə təfsiri, h.ş 1374, c.19, s.119; Qurtubi, Əl-Cameu li əhkamil-Quran, h.ş 1364, c.16, s.100</ref> Buna baxmayaraq, şiələr [[Saffat surəsi|“Saffat” surəsinin 112-ci]],<ref>وَ بَشَّرْناهُ بِإِسْحاقَ نَبِیا مِنَ الصَّالِحِینَ</ref> eləcə də [[Hud surəsi|“Hud” surəsinin 71-ci ayəsinə]]<ref>فَبَشَّرْناها بِإِسْحاقَ وَ مِنْ وَراءِ إِسْحاقَ یعْقُوبَ؛</ref> istinadən İshaqın qurbanlıq olmasını rədd edirlər.<ref>Məkarim, Nümunə təfsiri, h.ş 1374, c.19, s.118-120</ref>


İshaq dünyasını dəyişməzdən qabaq peyğəmbərliyi Allahın əmri ilə oğlu Yaquba ötürdü. Tövratın mətninə görə, İshaq digər oğlu Esavın özündən sonra peyğəmbər olmasını istəyirdi. Amma Yaqub anası ilə əlbir olub onu aldatdı və beləliklə, Yaqub, peyğəmbər oldu. Müasir Quran alimi və təfsirçi [[Məhəmməd Hadi Mərifət]] Tövratda bu haqda nəql olunanları peyğəmbərləri təhqir nümunəsi və həmçinin, Yaqubun atasının korluğundan sui-istifadə edən fırıldaqçı adlandırılması hesab edir. O, həmçinin, Tövratın Yaqubun İshaqı aldatması haqqında nəql etdiklərini böyük ilahi [[Nübuvvət|peyğəmbərlərə]] qarşı ədəbsizlik sayır.  
İshaq dünyasını dəyişməzdən qabaq peyğəmbərliyi Allahın əmri ilə oğlu Yaquba ötürdü.<ref>Məsudi, İsbatul-vəsiyyə, h.ş 1384, s.46</ref> Tövratın mətninə görə, İshaq digər oğlu Esavın özündən sonra peyğəmbər olmasını istəyirdi. Amma Yaqub anası ilə əlbir olub onu aldatdı və beləliklə, Yaqub, peyğəmbər oldu.<ref>Müqəddəs, Kitabe peydayeş, bab 27, ayə 1-40; Məhəmməd Hadi Mərifət, Nəqde şübehat piramune Qurane Kərim, h.ş 1385, s.84</ref> Müasir Quran alimi və təfsirçi [[Məhəmməd Hadi Mərifət]] Tövratda bu haqda nəql olunanları peyğəmbərləri təhqir nümunəsi və həmçinin, Yaqubun atasının korluğundan sui-istifadə edən fırıldaqçı adlandırılması hesab edir.<ref>Məhəmməd Hadi Mərifət, Nəqde şübehat piramune Qurane Kərim, h.ş 1385, s.84</ref> O, həmçinin, Tövratın Yaqubun İshaqı aldatması haqqında nəql etdiklərini böyük ilahi [[Nübuvvət|peyğəmbərlərə]] qarşı ədəbsizlik sayır.<ref>Məhəmməd Hadi Mərifət, Nəqde şübehat piramune Qurane Kərim, h.ş 1385, s.84</ref>


İshaq 180 yaşında dünyasını dəyişdi və bugünkü Fələstində, [[Beytül-müqəddəs]] yaxınlığında Əl-Xəlil (Hevron) şəhərində dəfn olundu.
İshaq 180 yaşında dünyasını dəyişdi və bugünkü Fələstində, [[Beytül-müqəddəs]] yaxınlığında Əl-Xəlil (Hevron) şəhərində dəfn olundu.<ref>Məsudi, İsbatul-vəsiyyə, h.ş 1384, s.46; Qəzvini, Əl-Məzar, h.q 1426, c.1, s.86</ref>


== Doğuş müjdəsi ==
== Doğuş müjdəsi ==
confirmed, movedable, templateeditor
14.756

edits