Əti halal heyvan: Redaktələr arasındakı fərq

: ''Bu məqalə bir fiqhi məfhum haqqında məlumat xarakterli yazılmışdır. Ona görə də dini əməlləri yerinə yetirmək üçün meyar ola bilməz. <br>Dini ayinlər üçün başqa mənbələrə müraciət edin.''<br>

'''Əti halal olan heyvan''' (Farsca: حلال‌گوشت) o heyvandır ki, [[Fiqh|fiqhə]] əsasən, ətinin yeyilməsi icazəlidir. Üç növ quru, su və quşlardan olan heyvanların hər birində əti halal olan heyvanlar var. Əti halal olan heyvanların ətinin halal olmasının şərti şəriətə uyğun kəsilməsidir. Fəqihlərin [[Fətva|fətvalarına]] əsasən, heyvan şəriətə uyğun kəsilsə belə, onun qan, dalaq, erkək heyvanın cinsiyyət orqanı və ya erkəklik yumurtaları, (xayalar) kimi bəzi hissələrini yemək haramdır.

== Tərif ==

Fiqhdə heyvanlar əti halal olan və [[Əti haram olan heyvanlar|əti haram olan heyvanlara]] bölünür.<ref>Muəssisəye dayrətul-məarif fiqh mutabiqe Əhle-Beyt (ə), h.ş 1387, c.3, s.408 </ref> Əti halal olan heyvanlar, heyvanın [[Əhkam|şəriət qaydalarına]] uyğun kəsildikdən sonra ətlərinin yeyilməsinə icazə verilən heyvanlardır.<ref>Muəssisəye dayrətul-məarif fiqh mutabiqe Əhle-Beyt (ə), h.ş 1387, c.2, s.426</ref><br>

Fiqh kitablarında təharət,<ref>Nəcəfi, Cəvahirul-kəlam, h.q 1404, c.5, s.287</ref> [[Namaz|namaz]],<ref>Nəcəfi, Cəvahirul-kəlam, h.q 1404, c.12, s.236</ref> ov<ref>Səbzəvari, Muhəzzəbul-əhkam, h.q 1413, c.23, s.29</ref> və "[[Şəri zibh|zibh]]" (kəsim)<ref>Səbzəvari, Muhəzzəbul-əhkam, h.q 1413, c.8, s.258</ref> kimi fiqhi fəsillərdə halal ətli heyvanların hökmlərindən bəhs edilir.<br>

Fəqihlərin fətvasına əsasən, atıcı qanı olan və şəriət qaydalarına uyğun kəsilmədən ölmüş halal ətli heyvanların dərisindən istifadə etmək olmaz. Əlbəttə, əgər müsəlman bazarında satılırsa, bu onların şəriət qaydalarına uyğun kəsilməsindən xəbər verir. Artıq bu sahədə araşdırma aparmağa ehtiyac yoxdur.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/130#gsc.tab=0 بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، مسئله ۸۸] Ənhar portalı, Bəni Haşim Xomeyni, Tozihe məsaile Mərace, məsələ 88</ref>

[[İran|İranda]] və bəzi digər İslam ölkələrində istifadə olunan ətlərin halal olmasını yoxlamaq üçün halal heyvanların kəsilməsi və ovlanması üzrə mütəxəssislər halal ətli heyvanların kəsilməsi və ovlanması prosesinə nəzarət edirlər.<ref>[http://www.hakimemehr.ir/fa/news/4055/ «اجرای قانون ذبح شرعی در ۵۷ کشور اسلامی»]hakimemehr saytı, İcraye qanune zibhe şəri dər 57 keşvəre İslami</ref> İranda kəsim və ovçuluğa şəriət nəzarəti haqqında qanun 2008-ci ildə İslam Şurası tərəfindən qəbul edilmişdir.<ref>[http://rc.majlis.ir/fa/law/show/134855 «قانون نظارت شرعی بر ذبح و صید»] İslam Şurası Araşdırma Mərkəzi.</ref>