Səvban ibn Bucdud
| Künyəsi | Əbu Əbdillah |
|---|---|
| Doğulduğu məkan | Sirat və ya Himyər |
| Yaşadığı yer | Mədinə - Şam - Rəmlə - Misir - Hims |
| Vəfat tarixi və məkanı | Hicrətin 44 və yaxud 54-cü ili, Hims |
| Başqa fəaliyyətləri | Peyğəmbərdən (s) 128 rəvayət nəql etmişdir |
Səvban ibn Bucdud, (ərəbcə: ثَوْبان بن بُجدُد) Peyğəmbər (s) tərəfindən alınıb azad edilən bir qul idi. Azad olduqdan sonra Peyğəmbərin (s) yanında qalmağa qərar verdi. O, səhabələrdən biri olub və Rəsulullahdan (s) 128 hədis rəvayət etmişdir. Bəziləri onun Sira bölgəsindən (Məkkə ilə Yəmən arasında), bəziləri isə Himyər diyarından olduğunu bildiriblər. Onun künyəsi Əbu Abdullah idi.
Onun tanıtımı
Səvban ibn Bucdud, Əbu Abdullah,[1] Əbu Əbdül-Kərim[2] və ya Əbu Əbdür-Rəhman[3] künyələri ilə tanınırdı. Bəziləri onun Sira bölgəsindən Məkkə ilə Yəmən arasındakı ərazidən,[4] bəziləri isə Himyər diyarından olduğunu bildiriblər.[5] Onun atasının adı Bucdud, həmçinin Cəhdər kimi qeyd edilmişdir.[6] Lakin Zərkəli onun atasının adını Yəcdud[7], Səmani isə Nəcdud kimi qeyd etmişdir.[8]
Səvban, Peyğəmbər (s) tərəfindən alınaraq azad edilən bir qul idi. Azad edildikdən sonra ona öz vətəninə qayıtmaq və ya Peyğəmbərin (s) yanında qalmaq seçimi verildi. O, Peyğəmbərin (s) yanında qalmağı seçdi və o Həzrətin vəfatına qədər daim onun kənarında qaldı.[9]
Peyğəmbərin (s) vəfatından sonra Səvban Şama getdi. Bir müddət Rəmlə və Misirdə yaşadı, daha sonra Hims şəhərinə yerləşdi. O, 44-cü hicri ilində və ya bəzi rəvayətlərə görə 54-cü hicri ilində, Müaviyənin dövründə həmin şəhərdə vəfat etdi.[10]
Səvbanın raviləri və rəvayət etdiyi hədisləri
Səvban Peyğəmbərdən (s) 128 hədis rəvayət etmişdir.[11] Ondan hədis nəql edənlər arasında aşağıdakı tabeinlər var: Şəddad ibn Əvs Ənsari, Cübeyr ibn Nüfeyr Həzrəmi, Əbu İdris Xəvlani, Əbu Səlam Əsvəd Həbəşi, Əbu Əsma Rəhbi[12], Buxari və Müslim[13] kimi böyük hədis alimləri də onun rəvayət etdiyi hədisləri kitablarına daxil etmişlər.[14] Əbu Nuəym İsfahani (vəfatı: 430 h.q.) onu bəsirət sahibi ariflərdən biri hesab etmişdir.[15]
İstinadlar
- ↑ İbn Əsir, Usdul-ğabə, h.q 1409, c.1, s.296
- ↑ İbn Əsakir, Tarixu mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.4, s.259
- ↑ İbn Əsakir, Tarixu mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.11, s.170
- ↑ İbn Əsir, Usdul-ğabə, h.q 1409, c.1, s.296
- ↑ İbn Əsir, Usdul-ğabə, h.q 1409, c.1, s.296
- ↑ İbn Əsir, Usdul-ğabə, h.q 1409, c.1, s.296; İbn Əsakir, Tarixu mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.11, s.166
- ↑ Zirikli, Əl-Əlam, m.1989, c.2, s.102
- ↑ Səmani, Əl-Ənsab, h.q 1382, c.3, s.151
- ↑ İbn Əsir, Usdul-ğabə, h.q 1409, c.1, s.296
- ↑ İbn Əsir, Usdul-ğabə, h.q 1409, c.1, s.296; İbn Əsakir, Tarixu mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.11, s.169; İbn Həcər Əsqəlani, Əl-İsabə, h.q 1415, c.1, s.528
- ↑ Zirikli, Əl-Əlam, m.1989, c.2, s.102
- ↑ İbn Əsakir, Tarixu mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.11, s.166; İbn Əsir, Usdul-ğabə, h.q 1409, c.1, s.297
- ↑ Məqrizi, İmtaul-əsma, h.q 1420, c.6, s.319
- ↑ Ibn Kəsir, Əs-Siyrətun-Nəbəviyyə, m.1964, c.4, s.621
- ↑ Hilyətul-əvliya, Qahirə, c.1, s.180-183
Ədəbiyyat
- İbn Əsir, Əli ibn Məhəmməd, Usdul-ğabə, Beyrut, Darul-fikr, h.q 1409
- İbn Həcər Əsqəlani, Əhməd ibn Əli, Əl-İsabə, Təhqiq: Adil Əhməd Əbdül-Məvcud, Beyrut, Darul-kutubil-elmiyyə, 1-ci çap, h.q 1415
- İbn Əsakir, Əbul-Qasim Əli ibn Həsən, Tarixu mədinəti Dəməşq, Beyrut, Darul-fikr, h.q 1415
- Səmani, Əbu Səid Əbdül-Kərim ibn Məhəmməd, Əl-Ənsab, 1-ci çap, h.q 1382,
- İbn Kəsir, Əs-Siyrətun-Nəbəviyyə, Çap: Mustafa Əbdül-Vahid, Qahirə, m.1964
- Əhməd ibn Abdullah Əbu Nəim, Hilyətul-əvliya, Qahirə, Daru ümmil-Qura, 1-ci çap
- Zirikli, Xeyruddin, Əl-Əlam, Beyrut, Darul-elm, 8-ci çap, m.1989
- Səmani, Məhəmməd ibn İsmail, Əl-Ənsab, Beyrut, h.q 1382
- İbn Həcər Əsqəlani, Əl-İsabə, h.q 1415
- Məqrizi, Təqyuddin, İmtaul-əsma, Beyrut, Darul-kutubil-elmiyyə, 1-ci çap, h.q 1420
Xarici keçid
- دانشنامه جهان اسلام, farsca məqalə