confirmed, movedable, templateeditor
15.813
edits
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
'''Züleyxa''' (ərəbcə: زليخا) Misirin Əzizinin həyat yoldaşıdır. Onun və Həzrət Yusifin (ə) hekayəti Quranda gəlib.[1] Quranda Züleyxanın adı çəkilmir və yalnız “Əlləti huvə fi bəytiha” (o qadın ki,Yusif onun evində idi)[2] və “imrətul-Əziz” (Misirin Əzizinin həyat yoldaşı)[3] ifadəsi ilə ondan yad edilir.[4] Lakin bəzi təfsir,[5] tarix[6] və hədis[7] mənbələrində onun adı Züleyxa kimi təqdim edilir. Sünni təfsirçisi Fəxr Razi hesab edir ki, bu ad üçün etibarlı mənbə yoxdur.[8] Bəzi mənbələrdə də Misirin Əzizinin həyat yoldaşının adının Zəlyəxə olduğu bildirilir.[9] | '''Züleyxa''' (ərəbcə: زليخا) [[Misirin Əzizi|Misirin Əzizinin]] həyat yoldaşıdır. Onun və [[Yusif (peyğəmbər)|Həzrət Yusifin (ə)]] hekayəti [[Quran|Quranda]] gəlib.[1] Quranda Züleyxanın adı çəkilmir və yalnız “Əlləti huvə fi bəytiha” (o qadın ki,Yusif onun evində idi)[2] və “imrətul-Əziz” (Misirin Əzizinin həyat yoldaşı)[3] ifadəsi ilə ondan yad edilir.[4] Lakin bəzi təfsir,[5] tarix[6] və hədis[7] mənbələrində onun adı Züleyxa kimi təqdim edilir. Sünni təfsirçisi Fəxr Razi hesab edir ki, bu ad üçün etibarlı mənbə yoxdur.[8] Bəzi mənbələrdə də Misirin Əzizinin həyat yoldaşının adının Zəlyəxə olduğu bildirilir.[9] | ||
Quran və Tövratın bəzi yerlərində Yusif və Züleyxanın əhvalatı bəyan olunur.[10] Bəzi tədqiqatçıların fikrincə, Quran və Tövratın bu əhvalatın nəqlində ixtilafları vardır.[11] Quranın dediyinə görə, Züleyxa Yusiflə zina etmək istəyir; Yusif isə “Rəbbinin dəlilini görüb” qapıya tərəf qaçdı.[12] Şiə təfsirçilərindən Nasir Məkarim Şirazi Həzrət Yusifin (ə) o günahkar mühitdən qeybi kömək ilə xilas olduğuna inanır.[13] Züleyxa Yusifə yaxınlaşıb köynəyini cırdı.[14] Qapının qarşısında Yusif və Züleyxa Misirin Əzizi ilə üz-üzə gəldilər.[15] Züleyxa və Yusif hər biri digərini xəyanətdə ittiham etdilər.[16] O zaman Züleyxanın qohumlarından biri dedi ki, əgər Yusifin köynəyi arxadan cırılıbsa, Yusif düz deyir.[17] Buna görə də xəyanət ittihamı Yusifin üzərindən götürüldü.[18] | Quran və [[Tövrat|Tövratın]] bəzi yerlərində Yusif və Züleyxanın əhvalatı bəyan olunur.[10] Bəzi tədqiqatçıların fikrincə, Quran və Tövratın bu əhvalatın nəqlində ixtilafları vardır.[11] Quranın dediyinə görə, Züleyxa Yusiflə zina etmək istəyir; Yusif isə “Rəbbinin dəlilini görüb” qapıya tərəf qaçdı.[12] Şiə təfsirçilərindən [[Nasir Məkarim Şirazi]] Həzrət Yusifin (ə) o [[Günah|günahkar]] mühitdən qeybi kömək ilə xilas olduğuna inanır.[13] Züleyxa Yusifə yaxınlaşıb köynəyini cırdı.[14] Qapının qarşısında Yusif və Züleyxa [[Misirin Əzizi]] ilə üz-üzə gəldilər.[15] Züleyxa və Yusif hər biri digərini xəyanətdə ittiham etdilər.[16] O zaman Züleyxanın qohumlarından biri dedi ki, əgər [[Yusif (peyğəmbər)|Yusifin]] köynəyi arxadan cırılıbsa, Yusif düz deyir.[17] Buna görə də xəyanət ittihamı Yusifin üzərindən götürüldü.[18] | ||
Bəzi məlumatlara görə, Yusifin (ə) lehinə şahidlik edən şahid Züleyxanın üç aylıq qardaşı qızı idi[19] ki, Allahın qüdrəti ilə danışdı.[20] Lakin başqa xəbərlərdə həmin şahid müdrik adam kimi təqdim edilir.[21] ] Bəzi təfsirçilərə görə Yusif (ə) Züleyxanın istəyi ilə zindana atılmışdır.[22] Lakin bir müddət sonra Züleyxa özünün təqsirli olduğuna və Həzrət Yusifin düz danışdığına etiraf etdi.[23] | Bəzi məlumatlara görə, Yusifin (ə) lehinə şahidlik edən şahid Züleyxanın üç aylıq qardaşı qızı idi[19] ki, Allahın qüdrəti ilə danışdı.[20] Lakin başqa xəbərlərdə həmin şahid müdrik adam kimi təqdim edilir.[21] ] Bəzi təfsirçilərə görə Yusif (ə) Züleyxanın istəyi ilə zindana atılmışdır.[22] Lakin bir müddət sonra Züleyxa özünün təqsirli olduğuna və Həzrət Yusifin düz danışdığına etiraf etdi.[23] | ||
Züleyxa gözəl, zəngin[24] və bütpərəst bir qadın idi.[25] Onun ərindən övladları olmurdu.[26] Bəzi mənbələrə görə, Züleyxa qocalıqda tövbə etdi və müvəhhid oldu. Bundan sonra Həzrət Yusifin duası ilə cavanlaşdı və onunla evləndi.[27] Deyilir ki, onların evliliyindən iki övlad dünyaya gəldi.[28] Lakin bəzi tədqiqatçılar bu rəvayətlərin mətn və sənədlərində irad olması kimi müxtəlif dəlillərə görə onlara istinad edilə bilməyəcəyinə inanırlar. Həmçinin deyirlər ki, onların məzmunu Tövratdan götürülmüşdür.[29] | Züleyxa gözəl, zəngin[24] və bütpərəst bir qadın idi.[25] Onun ərindən övladları olmurdu.[26] Bəzi mənbələrə görə, Züleyxa qocalıqda [[tövbə]] etdi və müvəhhid oldu. Bundan sonra Həzrət Yusifin duası ilə cavanlaşdı və onunla [[İzdivac|evləndi]].[27] Deyilir ki, onların evliliyindən iki övlad dünyaya gəldi.[28] Lakin bəzi tədqiqatçılar bu [[Hədis|rəvayətlərin]] mətn və sənədlərində irad olması kimi müxtəlif dəlillərə görə onlara istinad edilə bilməyəcəyinə inanırlar. Həmçinin deyirlər ki, onların məzmunu Tövratdan götürülmüşdür.[29] | ||
Aparılan araşdırmalara görə, Züleyxanın sufilərin təfəkkürünə böyük təsiri olmuşdur.[30] Deyilənə görə, sufilər Züleyxanın əhval-ruhiyyəsini və davranışlarını yüksək qiymətləndirmiş, onun əhval-ruhiyyəsi və davranışlarına əsaslanaraq öz irfani baxışlarını bəyan ediblər.[31] Züleyxanın Həzrət Yusifə (ə) olan məhəbbət hekayəsi dünya ədəbiyyatında, o cümlədən fars, türk və Avropa ədəbiyyatında geniş əksini tapmışdır.[32] | Aparılan araşdırmalara görə, Züleyxanın sufilərin təfəkkürünə böyük təsiri olmuşdur.[30] Deyilənə görə, sufilər Züleyxanın əhval-ruhiyyəsini və davranışlarını yüksək qiymətləndirmiş, onun əhval-ruhiyyəsi və davranışlarına əsaslanaraq öz irfani baxışlarını bəyan ediblər.[31] Züleyxanın Həzrət Yusifə (ə) olan məhəbbət hekayəsi dünya ədəbiyyatında, o cümlədən fars, türk və Avropa ədəbiyyatında geniş əksini tapmışdır.[32] | ||
== İstinadlar == | == İstinadlar == | ||
== Ədəbiyyat == | == Ədəbiyyat == |