confirmed, movedable, templateeditor
14.705
edits
Bəraət ayələrinin çatdırılması: Redaktələr arasındakı fərq
→Hadisənin şərhi
| Sətir 8: | Sətir 8: | ||
==Hadisənin şərhi== | ==Hadisənin şərhi== | ||
Bəraət ayələri [[Hicrətin 9-cu ili|hicri 9-cu ilin]] sonunda nazil oldu | Bəraət ayələri [[Hicrətin 9-cu ili|hicri 9-cu ilin]] sonunda nazil oldu<ref>Təbərsi, Məcməul-bəyan, h.ş 1372, c.5, s.3; İbn Hişam, Əs-Siyrətun-Nəbəviyyə, Darul-mərifə, c.2, s.545; Əyyaşi, Təfsirul-Əyyaşi, h.q 1380, c.2, s.73</ref> və Peyğəmbərə (s) həmin ilin [[Zilhiccə ayı|zil-hiccə ayında]] Məkkədə toplaşdıqları zaman müşriklərə ayələri çatdırmaq tapşırıldı.<ref>Daneşnameye İmam Əli (ə), h.ş 1380, c.8, s.209; Baxın: İbn Kəsir, Əl-Bidayə, h.ş 1398, c.5, s.36-37</ref> Şiə və [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|sünninin]] tarix və hədis mənbələrində bu xəbərin necə çatdırılması barədə gəlib ki, “Bəraət” surəsinin on ayəsi Peyğəmbərə (s) nazil olanda Peyğəmbər (s) Əbu Bəkr ibn Əbi Qəhafəni çağırıb onu bu ayələri [[Məkkə]] əhalisinə oxumaq üçün göndərdi. Sonra Peyğəmbər (s) İmam Əlini (ə) yanına çağırıb, Əbu Bəkrin arxasınca getməsini və ona harda çatsa, yazını ondan alıb Məkkə əhlinə aparıb onlara oxumasını istədi. İmam Əli (ə) Cuhfədə [[Əbubəkr ibn Əbi Quhafə|Əbu Bəkrə]] çatdı və yazını ondan aldı. Əbu Bəkr Peyğəmbərin (s) yanına qayıdıb dedi: Ey Allahın Peyğəmbəri (s), mənim haqqımda bir şey nazil oldumu? O Həzrət buyurdu: Xeyr, lakin [[Cəbrayıl]] mənim yanıma gəldi və dedi: Sənin tərəfindən olan (mesajı) sən özün və ya [ailəndən] bir kişidən başqası çatdırmamalıdır.<ref>İbn Hənbəl, Musnəd, h.q 1421, c.2, s.427; İbn Hənbəl, Fəzailus-səhabə, h.q 1403, c.2, s.703, hədis 1203; İbn Əsakir, Tarixu Mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.42, s.348, hədis 8929; İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, Beyrut, c.1, s.168; Mufid, Əl-Əmali, Qum, s.56</ref> | ||
Əllamə Əmininin dediyinə görə, bu hadisə müxtəlif ravilər tərəfindən [[mütəvatir]] şəklində nəql edilmişdir.<ref>Əmini, Əl-Ğədir, h.ş 1368, c.6, s.338-341</ref> Əlbəttə, bu rəvayətlər arasında kiçik fərqlər də vardır; Məsələn, Peyğəmbər (s) bu xəbəri əvvəlcə Əbu Bəkrə və [[Ömər ibn Xəttab|Ömərə]] (təkcə Əbu Bəkrə deyil) verdi, sonra Həzrət Əlini (ə) onların ardınca göndərdi<ref>Baxın: Hakim Nişaburi, Əl-Mustədrəku ələs-səhiheyn, h.q 1420, c.5, s.1652, hədis 4374</ref> və ya İmam Əlinin (ə) Əbu Bəkrə çatdığı yer Zül-Hüleyfə idi.<ref>İbn Hənbəl, Fəzailus-səhabə, h.q 1403, c.2, s.562, hədis 946; İbn Hənbəl, Musnəd, h.q 1421, c.4, s.423, hədis 13213</ref> | |||
===Bəraət ayələrinin nazil olma səbəbi=== | ===Bəraət ayələrinin nazil olma səbəbi=== | ||
[[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərin (s)]] qarşısında şirkin ən böyük qərargahı olan Məkkə | [[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərin (s)]] qarşısında şirkin ən böyük qərargahı olan Məkkə<ref>Daneşnameye İmam Əli (ə), h.ş 1380, c.8, s.209</ref> [[Hicrətin 8-ci ili|hicri səkkizinci ildə]] Məkkənin fəthi zamanı [[Müsəlman|müsəlmanların]] əlinə keçdi,<ref>Təbəri, Tarixul-uməmi vəl-muluk, Beyrut, c.3, s.42</ref> Bununla belə, bəzi qəbilələr İslama qarşı müqavimət göstərdilər.<ref>Daneşnameye İmam Əli (ə), h.ş 1380, c.8, s.209</ref> Nəhayət “sənətul-vufud” adı ilə məşhur olan hicri 9-cu ildə<ref>Ayəti, Tarixe Peyambəre İslam Muhəmməd, h.ş 1378, s.537</ref> bir çox qəbilələr [[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərin (s)]] yanına nümayəndələr göndərərək İslamı qəbul etdiklərini bəyan etdilər.<ref>Ayəti, Tarixe Peyambəre İslam Muhəmməd, h.ş 1378, s.537</ref> | ||
Siyasi tənliyin İslamın xeyrinə dəyişməsi ilə şirkin varlığını qəbul etməyən və onu dözülməz adlandıran “Bəraət ayələri” nazil oldu.<ref>Daneşnameye İmam Əli (ə), h.ş 1380, c.8, s.209</ref> Bu ayələrin nazil olma səbəbi haqqında da deyiblər ki, müşriklər [[Hudeybiyyə sülhü|Hudeybiyyə sülhündə]] Peyğəmbərlə (s) bağladıqları əhd-peymanı sındırdılar. O əhd-peyman bundan ibarət idi ki, üç gün Məkkəni [[Müsəlman|müsəlmanların]] Həcc əməlini yerini yetirmək üçün boşaltsınlar.<ref>Yaqubi, Tarixul-Yaqubi, Daru sadir, c.2, s.54</ref> Həmçinin Həcc mövsümündə çılpaq şəkildə təvaf etdilər.<ref>İbn Kəsir, Təfsirul-Quranil-əzim, h.q 1419, c.4, s.89-90</ref> [[Nümunə təfsiri|“Nümunə” təfsirində]] bu ayələrin təfsiri barədə müşriklərin dəfələrlə əhdi pozmasından bəhs edilir.<ref>Məkarim Şirazi, Nümunə təfsiri, h.ş 1371, c.2, s.272</ref> | |||
==Peyğəmbərin (s) mesajının məzmunu== | ==Peyğəmbərin (s) mesajının məzmunu== | ||