Məzmuna keçin

Dəstəmaz: Redaktələr arasındakı fərq

233 bayt əlavə edildi ,  26 mart 2023
redaktənin izahı yoxdur
imported>V.Safar
imported>V.Safar
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
: ''Bu məqalə bir fiqhi məfhum haqqında məlumat xarakterli yazılmışdır. Ona görə də dini əməlləri yerinə yetirmək üçün meyar ola bilməz. Dini ayinlərə əməl etmək üçün başqa mənbələrə müraciət edin.''
: ''Bu məqalə bir fiqhi məfhum haqqında məlumat xarakterli yazılmışdır. Ona görə də dini əməlləri yerinə yetirmək üçün meyar ola bilməz. Dini ayinlərə əməl etmək üçün başqa mənbələrə müraciət edin.''


'''Dəstəmaz''' Allaha yaxınlıq niyyəti və xüsusi qaydalarla üzü və əlləri yumaq, baş və ayaqlara məsh çəkməkdir. Dəstəmazın özü müstəhəbbdir; Amma namazın, təvafın və digər bəzi ibadətlərin düzgünlüyünün şərti dəstəmazla yerinə yetirilməsidir. Dəstəmazsız Quran sətirlərinə və Allahın adına toxunmaq olmaz. Məscidə getmək, Qurani-Kərim oxumaq kimi hallarda dəstəmaz almaq müstəhəbdir. Tarixi mənbələrə görə, dəstəmazın hökmü Peyğəmbərin (s) peyğəmbərliyinin əvvəlində Məkkədə bəyan olunub. Maidə surəsinin altıncı ayəsi və həmçinin məsumlardan nəql olunan 400-dən çox rəvayət dəstəmaz haqqındadır. Hədislərdə dəstəmazın və dəstəmazın təzələnməsinin günahların pak olmasına, qəzəbin aradan getməsinə, ömrün uzanmasına, məhşərdə üzün nurlu olmasına və ruzinin artmasına səbəb olduğu bildirilir.<br>
'''Dəstəmaz''' [[Allaha yaxınlıq niyyəti]] və xüsusi qaydalarla üzü və əlləri yumaq, baş və ayaqlara məsh çəkməkdir. Dəstəmazın özü [[Müstəhəbb|müstəhəbbdir]]; Amma [[Namaz|namazın]], təvafın və digər bəzi [[İbadət|ibadətlərin]] düzgünlüyünün şərti dəstəmazla yerinə yetirilməsidir. Dəstəmazsız [[Quran]] sətirlərinə və [[Allah|Allahın]] adına toxunmaq olmaz. [[Məscid|Məscidə getmək]], [[Quran|Qurani-Kərim]] oxumaq kimi hallarda dəstəmaz almaq müstəhəbdir. Tarixi mənbələrə görə, dəstəmazın hökmü Peyğəmbərin (s) peyğəmbərliyinin əvvəlində [[Məkkə|Məkkədə]] bəyan olunub. [[Maidə surəsinin altıncı ayəsi]] və həmçinin [[14 məsum|məsumlardan]] nəql olunan 400-dən çox rəvayət dəstəmaz haqqındadır. Hədislərdə dəstəmazın və dəstəmazın təzələnməsinin günahların pak olmasına, qəzəbin aradan getməsinə, ömrün uzanmasına, məhşərdə üzün nurlu olmasına və ruzinin artmasına səbəb olduğu bildirilir.<br>


Dəstəmaz tərtibi və irtimasi formada alına bilər. Tərtibi dəstəmazda əvvəlcə üz yuyulur, sonra əllər yuyulur, ondan sonra baş və ayaqlara məsh çəkilir. İrtimasi dəstəmaz da tərtibi dəstəmaz kimidir, yalnız üzü və əlləri yumaq əvəzinə suya salınıb dəstəmaz niyyəti edilir. Sonra isə baş və ayaqlara məsh çəkilir. Əgər yaranı açmaq çətin olarsa və ya su, yaraya zərərlidirsə, cəbirə dəstəmazı alınmalıdır.<br>
Dəstəmaz tərtibi və irtimasi formada alına bilər. Tərtibi dəstəmazda əvvəlcə üz yuyulur, sonra əllər yuyulur, ondan sonra baş və ayaqlara məsh çəkilir. İrtimasi dəstəmaz da tərtibi dəstəmaz kimidir, yalnız üzü və əlləri yumaq əvəzinə suya salınıb dəstəmaz niyyəti edilir. Sonra isə baş və ayaqlara məsh çəkilir. Əgər yaranı açmaq çətin olarsa və ya su, yaraya zərərlidirsə, [[Cəbirə dəstəmazı|cəbirə dəstəmazı]] alınmalıdır.<br>


Şiələr və sünnilər arasında əllərin yuyulması, həmçinin dəstəmazda baş və ayaqlara məsh çəkmək üsulu ilə bağlı ixtilaflar vardır; O cümlədən, şiələr əlləri yuxarıdan aşağıya yumağı vacib hesab edir, sünnilər isə əlləri aşağıdan yuxarı yumağa inanırlar. Rəvayət mənbələrinə görə, Ömər ibn Xəttabın xilafətinin sonuna qədər müsəlmanlar arasında dəstəmazda böyük fərq yox idi və onların hamısı eyni şəkildə (İmamiyyə üsulu ilə) dəstəmaz alırdılar. İslam mənbələri üçüncü xəlifənin dövründən bəri dəstəmazda şiə və sünni arasında ixtilafların olması haqqında məlumat veriblər.
[[Şiə|Şiələr]] [[Əhli sünnət vəl cəmaət|sünnilər]] arasında əllərin yuyulması, həmçinin dəstəmazda baş və ayaqlara məsh çəkmək üsulu ilə bağlı ixtilaflar vardır; O cümlədən, şiələr əlləri yuxarıdan aşağıya yumağı [[Vacib|vacib]] hesab edir, sünnilər isə əlləri aşağıdan yuxarı yumağa inanırlar. Rəvayət mənbələrinə görə, [[Ömər ibn Xəttab|Ömər ibn Xəttabın]] xilafətinin sonuna qədər müsəlmanlar arasında dəstəmazda böyük fərq yox idi və onların hamısı eyni şəkildə (İmamiyyə üsulu ilə) dəstəmaz alırdılar. İslam mənbələri [[Osman ibn Əffan|üçüncü xəlifənin]] dövründən bəri dəstəmazda şiə və sünni arasında ixtilafların olması haqqında məlumat veriblər.


== Tərif ==
== Tərif ==
Anonymous user