confirmed, movedable, templateeditor
14.756
edits
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
'''Əhli-zikr ayəsi''' (ərəbcə: آية أهل الذكر) və ya '''sual ayəsi''' (Nəhl: 43 və Ənbiya: 7) başda müşriklər olmaqla bütün insanları İslam Peyğəmbərinin (s) peyğəmbərliyinin həqiqəti barədə elm əhlindən soruşmağa dəvət edir. Bu ayə o zaman nazil olmuşdur ki, Məkkə müşrikləri İslam Peyğəmbərinin (s) dəvətini inkar edərək, deyirdilər: Allah-taala mələklər arasından bir peyğəmbər seçməlidir. | '''Əhli-zikr ayəsi''' (ərəbcə: آية أهل الذكر) və ya '''sual ayəsi''' ([[Nəhl surəsi|Nəhl]]: 43 və [[Ənbiya surəsi|Ənbiya]]: 7) başda [[Şirk|müşriklər]] olmaqla bütün insanları İslam Peyğəmbərinin (s) peyğəmbərliyinin həqiqəti barədə elm əhlindən soruşmağa dəvət edir. Bu ayə o zaman nazil olmuşdur ki, [[Məkkə]] müşrikləri [[Həzrət Muhəmməd (s)|İslam Peyğəmbərinin (s)]] dəvətini inkar edərək, deyirdilər: Allah-taala [[Mələk|mələklər]] arasından bir peyğəmbər seçməlidir. | ||
Təfsirçilərin fikrincə, bu ayələrdə adı çəkilən “zikr-əhli” yəhudi və xristian alimləri və ya keçmişdə baş verənlərdən və əvvəlki qövmlərin vəziyyətindən xəbərdar olan alimlərdir və sualın mənası da onların kitablarında olan peyğəmbərlik əlamətləri haqqında soruşmaqdır. | [[Quran təfsiri|Təfsirçilərin]] fikrincə, bu [[Ayə|ayələrdə]] adı çəkilən “zikr-əhli” yəhudi və xristian alimləri və ya keçmişdə baş verənlərdən və əvvəlki qövmlərin vəziyyətindən xəbərdar olan alimlərdir və sualın mənası da onların kitablarında olan [[Nübuvvət|peyğəmbərlik]] əlamətləri haqqında soruşmaqdır. | ||
Bu iki ayənin altındakı təfsirçilər şiə və sünni kitablarından çoxsaylı rəvayətlərə istinad edərək, Əhli-beyti (ə) Əhli-zikrin ən bariz nümunəsi hesab etmişlər ki, insanlar dinin hökmlərini və təfsiri onlardan öyrənməlidirlər. | Bu iki ayənin altındakı təfsirçilər [[Şiə|şiə]] və [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|sünni]] kitablarından çoxsaylı [[Hədis|rəvayətlərə]] istinad edərək, [[Əhli-beyt (ə)|Əhli-beyti (ə)]] Əhli-zikrin ən bariz nümunəsi hesab etmişlər ki, insanlar dinin hökmlərini və təfsiri onlardan öyrənməlidirlər. | ||
Bəzi Üsuli kitablarda vahid xəbərin səhihliyi üçün Əhli-zikr ayəsinə istinad edilir. | Bəzi Üsuli kitablarda [[Vahid xəbər|vahid xəbərin]] səhihliyi üçün Əhli-zikr [[Ayə|ayəsinə]] istinad edilir. | ||
== Mətn və tərcümə == | == Mətn və tərcümə == | ||
Sətir 18: | Sətir 18: | ||
== Şəni-nuzul == | == Şəni-nuzul == | ||
İbn Abbasdan rəvayət olunur ki, Muhəmməd (s) peyğəmbər seçildikdə bu məsələ Məkkə əhlinin başına gəldi və onun peyğəmbərliyini inkar etdilər. Onlar deyirdilər ki, Allah insanlardan peyğəmbər seçə bilməyəcək qədər böyükdür. Müşriklərin iddiasına cavab olaraq bu ayə və Yunus surəsinin ikinci ayəsi olan | [[Abdullah İbn Abbas|İbn Abbasdan]] rəvayət olunur ki, [[Həzrət Muhəmməd (s)|Muhəmməd (s)]] peyğəmbər seçildikdə bu məsələ Məkkə əhlinin başına gəldi və onun peyğəmbərliyini inkar etdilər. Onlar deyirdilər ki, Allah insanlardan peyğəmbər seçə bilməyəcək qədər böyükdür. [[Şirk|Müşriklərin]] iddiasına cavab olaraq bu ayə və [[Yunus surəsi|Yunus surəsinin]] ikinci ayəsi olan | ||
“أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى رَجُلٍ مِنْهُمْ” | “أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى رَجُلٍ مِنْهُمْ” | ||
(İnsanlara təəccüblüdürmü ki, öz aralarından olan bir kişiyə vəhy etdik?!) nazil olmuşdur. [1] | (İnsanlara təəccüblüdürmü ki, öz aralarından olan bir kişiyə vəhy etdik?!) nazil olmuşdur. [1] | ||
Sətir 34: | Sətir 34: | ||
=== Əhli-Beyt (ə) === | === Əhli-Beyt (ə) === | ||
Şiə təfsirçiləri bir çox hadisə istinadən [qeyd 1] [11] əhli-zikr kəlməsinin “əhli-beyt” (ə) olduğunu bildirirlər. Əhli-sunnənin təfsirçiləri də həmçinin hadisə istinadən əhli-zikr kəlməsinin Məhəmməd, Əli, | Şiə təfsirçiləri bir çox hadisə istinadən [qeyd 1] [11] əhli-zikr kəlməsinin “əhli-beyt” (ə) olduğunu bildirirlər. Əhli-sunnənin təfsirçiləri də həmçinin hadisə istinadən əhli-zikr kəlməsinin Məhəmməd, Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn olduğunu vurğulayaraq təyin edirlər; onlar elmlərin dəryası və təfərrüatın sahibləridir. [13] Qurtubi və Tabəri Əhli-sunnə təfsirçiləri “nəbə surəsi 7ci ayəsinin təfsirində bir hadis gətirilər ki, o zaman Ayə nazil olarkən Əli (ə) deyib: "نحن اهلالذکر" (mən əhli-zikrəm). [14] | ||
Həmçinin Bəsair | Həmçinin Bəsair Ad-Dərəcat kitabında "فی ائمة آل محمد انهم اهل الذکر الذین امر الله بسؤالهم" adlı bir bölüm də var və bu bölmə 28 hadisə istinadən bəhs edir. On birinci bölüm “İmam Sadiq” (ə) tərəfindən bildirilmişdir rəvayətdə imam ayəni təfsir edərkən belə deyir “zikr” Məhəmməd (s) dır, və biz imamlarda onun əhliyik ki suallar bizdən soruşulmalıdır. [15] | ||
Şeyx Koleyni də “kafi” kitabında "ان اهل الذکر الذین امر الله الخلق بسؤالهم هم الائمه" (Allahın məxluqata soruşmasını əmr etdiyi zikr əhli imamlardır) hədisini qeyd etmişdir. [16] | Şeyx Koleyni də “kafi” kitabında "ان اهل الذکر الذین امر الله الخلق بسؤالهم هم الائمه" (Allahın məxluqata soruşmasını əmr etdiyi zikr əhli imamlardır) hədisini qeyd etmişdir. [16] |