confirmed, movedable, templateeditor
13.417
edits
İmam Hüseyn (ə): Redaktələr arasındakı fərq
→Adı, nəsli, künyəsi və ləqəbləri
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
| Sətir 43: | Sətir 43: | ||
== Adı, nəsli, künyəsi və ləqəbləri == | == Adı, nəsli, künyəsi və ləqəbləri == | ||
[[Şiə]] və [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|əhli sünnə]] mənbələrində [[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərin (s)]] Həzrətə (ə) Hüseyn adını qoyduğu qeyd edilmişdir. Hədislərə əsasən, bu adqoyma Allahın göstərişi əsasında olmuşdur. Həsən və Hüseyn adı [[İslam|İslamdan]] əvvəl ərəblər arasında olmamışdır. Bu iki ad [[Harun (peyğəmbər)|Harun peyğəmbərin]] övladları Şəbbər və Şəbir ( və ya Şəbbir ) adlarının ərəbcə qarşılığıdır. | [[Şiə]] və [[Əhli-sünnət vəl-cəmaət|əhli sünnə]] mənbələrində [[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərin (s)]] Həzrətə (ə) Hüseyn adını qoyduğu qeyd edilmişdir.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, h.q 1413, c.2, s.27; Əhməd ibn Hənbəl, Əl-Musnəd, Daru Sadir, c.1, s.98, 118</ref> Hədislərə əsasən, bu adqoyma Allahın göstərişi əsasında olmuşdur.<ref>İbn Şəhraşub, Əl-Mənaqib, h.q 1379, c.3, s.397; İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, c.10, s.244</ref> Həsən və Hüseyn adı [[İslam|İslamdan]] əvvəl ərəblər arasında olmamışdır.<ref>İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, c.6, s.357; İbn Əsir, Əsədul-ğabə, Beyrut, c.2, s.10</ref> Bu iki ad [[Harun (peyğəmbər)|Harun peyğəmbərin]] övladları Şəbbər və Şəbir ( və ya Şəbbir )<ref>İbn Mənzur, Lisanul-ərəb, h.q 1414, c.4, s.393; Zübeydi, Tacul-ərus, h.q 1414, c.7, s.4</ref> adlarının ərəbcə qarşılığıdır.<ref>İbn Əsakir, Tarixu Mədinəti Dəməşq, h.q 1415, c.13, s.171</ref> | ||
İmam Hüseynə (ə) adqoymanın barəsində digər başqa məlumatlar da verilmişdir. Belə ki, İmam Əli (ə) əvvəlcə Onu “Hərb” və ya “Cəfər” adlandırmış, lakin sonra Peyğəmbər (s) Ona Hüseyn adını vermişdir. Bəziləri bu kimi məlumatları uydurulmuş hesab etmiş və bunların inkarında bir sıra sübutlar təqdim etmişdir. | İmam Hüseynə (ə) adqoymanın barəsində digər başqa məlumatlar da verilmişdir. Belə ki, İmam Əli (ə) əvvəlcə Onu “Hərb” və ya “Cəfər” adlandırmış, lakin sonra Peyğəmbər (s) Ona Hüseyn adını vermişdir.<ref>İbn Səd, Ət-Təbəqatul-kübra, c.10, s.239-244; Məclisi, Biharul-ənvar, h.ş 1363, c.39, s.63</ref> Bəziləri bu kimi məlumatları uydurulmuş hesab etmiş və bunların inkarında bir sıra sübutlar təqdim etmişdir.<ref>Məhəmmədi Reyşəhri, Daneşnameye İmam Hüseyn, h.ş 1388, c.1, s.194-195</ref> | ||
İmam Hüseyn (ə) İmam Əli (ə) və Fatimənin (ə) övladı, həzrət Məhəmmədin (s) nəvəsidir. O (ə) Bəni-Haşim ailəsindən və Qüreyş qəbiləsindəndir. İmam Həsən Müctəba (ə), həzrət Abbas (ə), Məhəmməd Hənəfiyyə onun qardaşlarından, həzrət Zeynəb (ə) və Ümmü-Gülsüm isə bacılarından olmuşdur. | İmam Hüseyn (ə) İmam Əli (ə) və Fatimənin (ə) övladı, həzrət Məhəmmədin (s) nəvəsidir. O (ə) Bəni-Haşim ailəsindən və Qüreyş qəbiləsindəndir. İmam Həsən Müctəba (ə), həzrət Abbas (ə), Məhəmməd Hənəfiyyə onun qardaşlarından, həzrət Zeynəb (ə) və Ümmü-Gülsüm isə bacılarından olmuşdur.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, h.q 1414, c.2, s.27</ref> | ||
Hüseyn ibn Əlinin (ə) künyəsi Əbu Abdullahdır. Əbu Əli, Əbuş-şühəda (şəhidlər atası), əbül-əhrar (azad insanların atası) və əbül-mücahidin (mücahidlərin atası) Onun digər künyələrindəndir. | Hüseyn ibn Əlinin (ə) künyəsi Əbu Abdullahdır.<ref>Şeyx Müfid, Əl-İrşad, h.q 1414, c.2, s.27; İbn Əbi Şeybə, Əl-Musənnəf, h.q 1409, c.8, s.65; İbn Qüteybə, m.1960, c.1, s.213</ref> Əbu Əli, Əbuş-şühəda (şəhidlər atası), əbül-əhrar (azad insanların atası) və əbül-mücahidin (mücahidlərin atası) Onun digər künyələrindəndir.<ref>Mühəddisi, Fərhənge Aşura, h.ş 1393, s.39</ref> | ||
Hüseyn ibn Əlinin (ə) bir çox ləqəbləri varıdır. Həzrətin (ə) Səyyidu-şəbabi-əhlil-cənnət ( cənnət cavanlarının ağası) kimi ləqəblərindən bəzisi qardaşı imam Həsənlə (ə) müştərəkdir. Onun (ə) bəzi digər ləqəbləri bunlardır: Zəkiyy, Təyyib, Vəfiyy, Seyyid, Mübarək, Nafe, Əd-dəlil əla zatillah, Rəşid və Ət-tabe li mərzatillah. | Hüseyn ibn Əlinin (ə) bir çox ləqəbləri varıdır. Həzrətin (ə) Səyyidu-şəbabi-əhlil-cənnət ( cənnət cavanlarının ağası) kimi ləqəblərindən bəzisi qardaşı imam Həsənlə (ə) müştərəkdir. Onun (ə) bəzi digər ləqəbləri bunlardır: Zəkiyy, Təyyib, Vəfiyy, Seyyid, Mübarək, Nafe, Əd-dəlil əla zatillah, Rəşid və Ət-tabe li mərzatillah.<ref>İbn Əbis-Sələc, Tarixul-əimmə, h.q 1406, s.28; İbn Təlhə Şafei, Mətalibus-səul, h.q 1402, c.2, s.374; İbn Şəhraşub, Mənaqibu Ali Əbi Talib, h.ş 1385, c.4, s.86</ref> İbn Təlhə Şafei Zəki ləqəbini ən məşhur ləqəb, “Səyyidu-şəbabi-əhlil-cənnət” ləqəbini isə ən mühüm ləqəb hesab etmişdir.<ref>İbn Şəhraşub, Mənaqibu Ali Əbi Talib, h.ş 1385, c.4, s.86</ref> | ||
Hüseyn (ə) bəzi hədislərdə Şəhid və ya Seyyidüş-şühəda ləqəbi ilə çağırılmışdır. Sarəllah, Qətilul-əbərat ləqəbləri bəzi ziyarətnamələrdə Həzrət (ə) üçün qeyd edilən digər ləqəblərdəndir. | Hüseyn (ə) bəzi hədislərdə Şəhid və ya Seyyidüş-şühəda ləqəbi ilə çağırılmışdır.<ref>İbn Qulaveyh, Kamiluz-ziyarat, h.q 1417, s.216-219; Şeyx Tusi, Əmali, h.q 1414, s.49-50</ref> Sarəllah, Qətilul-əbərat ləqəbləri bəzi ziyarətnamələrdə Həzrət (ə) üçün qeyd edilən digər ləqəblərdəndir.<ref>İbn Qulaveyh, Kamiluz-ziyarat, h.q 1417, s.176</ref> | ||
Şiə və əhli-sünnə mənbələrinin çoxunun Peyğəmbərdən (ə) nəql etdiyi bir çox hədislərdə belə gəlmişdir: “ Hüseynun sibtun minəl-əsbat” yəni Hüseyn (ə) əsbatdan biridir. Bu hədisdə həmçinin bəzi Quran ayələrində keçən “sibt” sözü Allah tərəfindən seçilmiş və peyğəmbərlərin nəslindan olan imam və rəhbər mənasındadır. | Şiə və əhli-sünnə mənbələrinin çoxunun Peyğəmbərdən (ə) nəql etdiyi bir çox hədislərdə belə gəlmişdir: “ Hüseynun sibtun minəl-əsbat” yəni Hüseyn (ə) əsbatdan biridir.<ref>Bəlazuri, Ənsabul-əşraf, h.q 1417, c.3, s.142; Şeyx Müfid, Əl-İrşad, h.q 1414, c.2, s.27; Məqrizi, İmtaul-əsma, h.q 1420, c.6, s.19</ref> Bu hədisdə həmçinin bəzi Quran ayələrində keçən “sibt” sözü Allah tərəfindən seçilmiş və peyğəmbərlərin nəslindan olan imam və rəhbər mənasındadır.<ref>Məhəmmədi Reyşəhri, Daneşnameye İmam Hüseyn, h.ş 1388, c.1, s.474-477</ref> | ||
== Həyatı == | == Həyatı == | ||