Səhifeyi Səccadiyyənin əlli ikinci duası
 | |
| Mövzu | Allahın dərgahında israrla hacətlərin yerinə yetirilməsini diləyən dualardan |
|---|---|
| Məsumdan nəql olunub \ Məsumdan nəql olunmayıb | Məsumdan nəql olunub |
| Nəql olunub | İmam Səccad (ə) |
| Ravi | Mütəvəkkil ibn Harun |
| Şiə mənbələri | Səhifeyi-Səccadiyyə |
Səhifeyi Səccadiyyənin əlli ikinci duası, (ərəbcə: الدعاء الثاني والخمسون من الصحيفة السجادية) İmam Səccaddan (ə) nəql edilən və Allahın dərgahında israrla hacətlərin yerinə yetirilməsini diləyən dualardandır. Bu duada Allahın qüdrətinin və elminin bütün varlıq aləminə nüfuz etdiyi vurğulanır. Həmçinin bütün mövcudatın Allaha doğru qayıdışı bildirilir. İmam Səccad (ə) bu duada insanın acizliyinə işarə edərək dəfələrlə Allahdan hacətlərinin yerinə yetirilməsini istəyir. Dünyaya aldananların xüsusiyyətləri və müşriklərdən uzaq olmaq da bu duanın digər mövzularındandır.
Əlli ikinci dua, Məhəmməd Həsən Məmduhi Kirmanşahinin "Şühud və Mərifət" əsəri kimi Səhifeyi Səccadiyyəyə yazılmış şərhlərdə fars dilində, Seyid Əli Xan Mədəninin “Riyazus-Salikin” əsərində isə ərəb dilində izah olunmuşdur.
Duanın təlimləri
Əllinci ikinci dua, "Səhifeyi Səccadiyyə"nin dualarındandır və onda İmam Səccadın (ə) Allahdan istəkdə israr etməsi vurğulanır. Həsən Məmduhi Kirmanşahinin bu duanın şərhində dediyinə görə, məxluqlar qarşısında bir şey istəməkdə israr etmək pisləndiyi halda, Allah qarşısında dua etməkdə israr etmək gözəl bir haldır.[1]
Bu duanın təlimləri aşağıdakı kimidir:
- İlahi elmin bütün varlıq aləminə hakim olması (yer və göydə Allahdan gizli qalan bir şeyin olmaması)
- Allahın ruzisinə möhtac olduğu halda, Onun hökmranlığından kənara çıxmağın mümkünsüzlüyü
- Ən müti bəndələrin, Allahın əmrlərinə ən çox əməl edənlər olması
- Allahdan başqasına ibadət edən və Onun nemətləri ilə dolanan şəxsin Allah qarşısında ən zəlil bəndə olması
- Allahı inkar etməyin Onu yanlış təsəvvür etməyin nəticəsi olması
- Peyğəmbərləri təkzib etməklə Allaha şərik qoşmaq
- Allahın qüdrətinin bütün varlıq aləminə nüfuz etməsi
- Allah görüşündən narazı olan insanın əbədi ömür arzusunun faydasız olması
- Möminlər və kafirlər üçün ölüm hökmünün qəti olması
- Allahdan qeyrisinə ibadət edənlərdən uzaq durmaq
- Allah qarşısında əməl azlığına və günahların çoxluğuna etiraf etmək
- Dünyaya aldanmış insanların xüsusiyyətləri: nihilizm, qəflət, dünyapərəstlik və nemət bolluğu səbəbindən qəlblərinin fitnəyə düşməsi
- Nəfsin istəklərinin insanın kamilliyinə mane olması
- İnsan arzu və istəklərinin üstün gəlməsinə baxmayaraq, Allahdan diləmək
- Dünyanın insan üzərində hakimiyyətinə baxmayaraq, Allahdan istəmək
- Günahların çoxluğuna baxmayaraq, Allahdan bağışlanmaq istəmək
- Allahdan başqa Rəbbin olmamasına inamla Ondan diləmək
- Allaha bəndəlik etməklə insanın hər şeydən ehtiyacsız olması
- Dünyaya məhəbbətin aradan qalxmasını Allah qorxusu ilə diləmək
- Allahdan qorxmaqla eyni zamanda, Ona doğru qaçmaq
- Allaha təvəkkül etməyin, Onun kərəm və böyüklüyünə güvənməyin vacibliyi
- Xalis bəndəlik və Allahın dərgahına tam yönəlmənin kamil insanın ən böyük arzusu olması[2]
Duaya yazılmış şərhlər
Əllinci ikinci dua, Səhifeyi Səccadiyyəyə yazılmış şərhlərdə, o cümlədən, Hüseyn Ənsarianın “Aşiqlər Diyarı”,[3] Məhəmməd Həsən Məmduhi Kirmaşahinin “Şühud və Mərifət”,[4] və Seyid Əhməd Fəhrinin “Səhifeyi Səccadiyyənin şərhi və tərcüməsi”[5] adlı kitablarında fars dilində şərh edilmişdir.
Səhifeyi Səccadiyyənin əllinci ikinci duası, həmçinin Səhifeyi Səccadiyyənin iyirmi üçüncü duası, həmçinin Seyid Əli Xan Mədəniyə məxsus “Riyazus-Salikin”,[6] Məhəmməd Cavad Muğniyənin “Fi Zilalis-Səhifətis-Səccadiyyə”,[7] Məhəmməd ibn Məhəmməd Darabinin “Riyazul-Arifin”[8] və Seyid Məhəmməd Hüseyn Fəzlullahın “Afaqur-Ruh”[9] kimi ərəb dilində yazılmış kitablarında izah edilmişdir. Bu duanın sözləri, həmçinin lüğəvi şərhlərdə, məsələn, Feyz Kaşaninin “Təliqat ələs-Səhifətis-Səccadiyyə”[10] və İzzəddin Cəzairinin “Şərhus-Səhifətis-Səccadiyyə”[11] əsərlərində izah olunmuşdur.
Səhifeyi Səccadiyyənin əllinci ikinci duasının mətni və tərcüməsi
İstinadlar
- ↑ Məmduhi, Şühud və şenaxt, h.ş 1388, c.4, s.341
- ↑ Məmduhi, Şühud və şenaxt, h.ş 1388, c.4, s.341-362 ; شرح فرازهای دعای پنجاه و دوم صحیفه از سایت عرفان, erfan.ir saytı
- ↑ Ənsariyan, Diyare aşiqan, h.ş 1373, c.7, s.611-622
- ↑ Məmduhi, Şühur və şenaxt, h.ş 1388, c.4, s.337-362
- ↑ Fihri, Şərh və təfsire Səhifey-Səccadiyye, h.ş 1388, c.3, s.559-565
- ↑ Mədəni Şirazi, Riyazus-salikin, h.q 1435, c.7, s.365-394
- ↑ Muğniyə, Fi Zilalis-səhife, h.q 1428, s.647-655
- ↑ Darabi, Riyazul-arifin, h.ş 1379, s.717-724
- ↑ Fəzlullah, Afaqur-ruh, h.q 1420, c.2, s.614-629
- ↑ Feyz Kaşani, Təliqatun ələs-səhifətis-səccadiyyə, h.q 1407, s.102-103
- ↑ Cəzairi, Şərhus-səhifətis-səccadiyyə, h.q 1402, s.293-295
Ədəbiyyat
- Ənsariyan, Hüseyn, Diyare aşiqan, Tehran, Peyame azadi, h.ş 1372
- Darabi, Məhəmməd ibn Məhəmməd, Riyazul-arifin, Tehran, Üsvə nəşri, h.ş 1379
- Fəzlullah, Seyyid Məhəmməd Hüseyn, Afaqur-ruh, Beyrut, Darul-malik, h.q 1420
- Fehri, Seyyid Əhməd, Şərh və təfsire Səhifeyi-Səcadiyye, Tehran, Üsvə, h.ş 1388
- Feyz Kaşani, Məhəmməd ibn Mürtəza, Təliqatun ələs-səhifətis-səccadiyyə, Tehran, h.q 1407
- Mədəni Şirazi, Seyyid Əli Xan, Riyazus-salikin, Qum, İslami nəşr müəssisəsi, h.q 1435
- Muğniyə, Məhəmməd Cavad, Fi zilalis-səhife, Qum, Darul-kitabil-islami, h.q 1428
- Məmduhi Kermanşahi, Həsən, Şühud və şenaxt, Qum, Bustane kitab, h.ş 1388
- Cəzairi, İzzəddin, Şərhus-səhifətis-səccadiyyə, Beyrut, h.q 1402
Xarici keçid
- متن و صوت دعای پنجاه و دوم صحیفه سجادیه, Səhifeyi Səccadiyyənin əlli ikinci duasının səsli formatı