Məzmuna keçin

İstixarə: Redaktələr arasındakı fərq

448 bayt əlavə edildi ,  17 yanvar
redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
'''İstixarə''' (ərəbcə: الاستخارة) yaxşılıq istəmək və iş seçimini Allaha həvalə etməkdir. Bu o zaman olur ki, insan o işə tərəddüdlə yanaşır, başqaları ilə məsləhətləşərək onun xeyir və şərini ayırd edə bilmir. İstixarə müxtəlif üsullarla edilir. Onların arasında namaz və dua, Quran, kağız (zatur-riqa) və təsbeh ilə istixarə vardır.
'''İstixarə''' (ərəbcə: الاستخارة) yaxşılıq istəmək və iş seçimini [[Allah|Allaha]] həvalə etməkdir. Bu o zaman olur ki, insan o işə tərəddüdlə yanaşır, başqaları ilə məsləhətləşərək onun xeyir və şərini ayırd edə bilmir. İstixarə müxtəlif üsullarla edilir. Onların arasında [[namaz]] [[dua]], [[Quran]], kağız (zatur-riqa) və [[təsbeh]] ilə istixarə vardır.


Din alimləri istixarənin şəriətə uyğun olması üçün rəvayətlərə istinad edirlər. Şeyx Abbas Qumi “Məfatihül-cinan”da istixarənin bəzi üsullarını vermişdir. İstixarənin bəzi qaydaları bunlardır: Qurandan surələr oxumaq, Peyğəmbərə (s) və onun ailəsinə salavat göndərmək və xüsusi zikrlər söyləmək.
Din alimləri istixarənin şəriətə uyğun olması üçün [[Hədis|rəvayətlərə]] istinad edirlər. [[Şeyx Abbas Qumi]] “[[Məfatihul-cinan (kitab)|Məfatihül-cinan]]”da istixarənin bəzi üsullarını vermişdir. İstixarənin bəzi qaydaları bunlardır: [[Quran surələrinin tərtibi siyahısı|Qurandan surələr]] oxumaq, [[Həzrət Muhəmməd (s)|Peyğəmbərə (s)]] və onun ailəsinə [[salavat]] göndərmək və xüsusi zikrlər söyləmək.


Əllamə Məclisiyə görə, əslində hər kəs özü üçün istixarə etməlidir. Hərçənd, bəzi din alimləri başqalarına müraciət etməyi də icazəli hesab edirlər və günümüzdə istixarə çox vaxt bu şəkildə edilir.
[[Məhəmməd Baqir Məclisi|Əllamə Məclisiyə]] görə, əslində hər kəs özü üçün istixarə etməlidir. Hərçənd, bəzi din alimləri başqalarına müraciət etməyi də icazəli hesab edirlər və günümüzdə istixarə çox vaxt bu şəkildə edilir.


Din alimlərindən və başqalarından məşhur istixarələr nəql edilmişdir. Onların arasında Qum elmi hövzəsinin qurucusu Əbdül-Kərim Hairinin Qumda qalması üçün və Məhəmməd Əli Şahın Milli Şura Məclisini top atəşinə tutması üçün istixarə etməsi məşhurdur.
Din alimlərindən və başqalarından məşhur istixarələr nəql edilmişdir. Onların arasında Qum elmi hövzəsinin qurucusu Əbdül-Kərim Hairinin [[Qum|Qumda]] qalması üçün və Məhəmməd Əli Şahın Milli Şura Məclisini top atəşinə tutması üçün istixarə etməsi məşhurdur.


== Konseptologiya ==
==Konseptologiya==
İstixarə hərfi mənada xeyir istəmək deməkdir. Terminologiyada isə Allahdan xeyir istəmək mənasındadır. 13-cü əsr şiə fəqihi və “Cəvahar”in müəllifi deyir: “İstixarənin iki mənası var: 1. Allahdan qərar verdiyi işdə xeyir istəmək. 2. Allahdan onun üçün seçdiyi işi seçməkdə uğur verməsini istəmək. Bu uğur istixarə ilə əldə oluna bilər və ya insanın məsləhətləşdiyi və ya ona nəsihət verən birinin dilinə də gələ bilər.
İstixarə hərfi mənada xeyir istəmək deməkdir. Terminologiyada isə Allahdan xeyir istəmək mənasındadır. 13-cü əsr şiə fəqihi və “Cəvahar”in müəllifi deyir: “İstixarənin iki mənası var: 1. Allahdan qərar verdiyi işdə xeyir istəmək. 2. Allahdan onun üçün seçdiyi işi seçməkdə uğur verməsini istəmək. Bu uğur istixarə ilə əldə oluna bilər və ya insanın məsləhətləşdiyi və ya ona nəsihət verən birinin dilinə də gələ bilər.
== İstixarə üsulları ==
==İstixarə üsulları==
=== Namazla istixarə ===
===Namazla istixarə===
Namazla istixarə belədir: insan iki rükət namaz qılır və namazdan sonra səcdəyə gedir. Səcdədə yüz dəfə “Əstəxirullahə fi cəmii umuri xəyrətən fi afiyə” (Bütün işlərimdə Allahdan xeyir diləyirəm, afiyət içində bir xeyir!) Sonra Allah ürəyinə nə salsa, onu yerinə yetirməlidir.
Namazla istixarə belədir: insan iki rükət namaz qılır və namazdan sonra səcdəyə gedir. Səcdədə yüz dəfə “Əstəxirullahə fi cəmii umuri xəyrətən fi afiyə” (Bütün işlərimdə Allahdan xeyir diləyirəm, afiyət içində bir xeyir!) Sonra Allah ürəyinə nə salsa, onu yerinə yetirməlidir.
=== Quranla istixarə ===
===Quranla istixarə===
Quranla istixarə üçün müxtəlif üsullar nəql edilib, o cümlədən:
[[Quran|Quranla]] istixarə üçün müxtəlif üsullar nəql edilib, o cümlədən:
* İmam Sadiqdən (ə) nəql olunan rəvayətə əsasən, Quranla istixarə üsullarından biri də budur ki, insan bir işi görmək və ya tərk etmək arasında şəkk etsə, namaza hazır olduqda Quranı açsın və onda gördüyü ilk şeyə uyğun əməl etsin.
*[[İmam Sadiq (ə)|İmam Sadiqdən (ə)]] nəql olunan rəvayətə əsasən, Quranla istixarə üsullarından biri də budur ki, insan bir işi görmək və ya tərk etmək arasında şəkk etsə, [[Namaz|namaza]] hazır olduqda Quranı açsın və onda gördüyü ilk şeyə uyğun əməl etsin.
* Seyid İbn Tavus İslam peyğəmbərindən (s) nəql edir ki, Quranla istixarə etmək istəyəndə üç dəfə “İxlas” surəsini oxu, üç dəfə salavat göndər və sonra bu duanı oxu: “Allahım, kitabınla istixarə edirəm və sənə təvəkkül edirəm. Kitabındakı gizli sirləri mənə aşkar et, üstü örtülü qeybini mənə aç!” Sonra Quranı aç və birinci səhifənin ilk sətrindən istixarəni al.
*Seyid İbn Tavus [[Həzrət Muhəmməd (s)|İslam peyğəmbərindən (s)]] nəql edir ki, Quranla istixarə etmək istəyəndə üç dəfə [[İxlas surəsi|“İxlas” surəsini]] oxu, üç dəfə salavat göndər və sonra bu duanı oxu: “Allahım, kitabınla istixarə edirəm və sənə təvəkkül edirəm. Kitabındakı gizli sirləri mənə aşkar et, üstü örtülü qeybini mənə aç!” Sonra Quranı aç və birinci səhifənin ilk sətrindən istixarəni al.
Bəzi rəvayətlərə görə, Quranı açandan sonra yeddi və ya səkkiz vərəq sayılır və yeddinci və ya səkkizinci vərəqdən istixarə alınır.
Bəzi rəvayətlərə görə, Quranı açandan sonra yeddi və ya səkkiz vərəq sayılır və yeddinci və ya səkkizinci vərəqdən istixarə alınır.
=== Kağızla istixarə ===
===Kağızla istixarə===
Kağızla istixarədə bir üsul odur ki, “İfəl” (edin) və “Lə təfəl” (etməyin) sözləri iki ayrı kağız üzərinə yazılır və istixarə edən müəyyən qaydada ikisindən birini götürür və buna uyğun əməl edir.
Kağızla istixarədə bir üsul odur ki, “İfəl” (edin) və “Lə təfəl” (etməyin) sözləri iki ayrı kağız üzərinə yazılır və istixarə edən müəyyən qaydada ikisindən birini götürür və buna uyğun əməl edir.


İbn İdris Hilli kağızla istixarənin hədislərini etibarsız hesab etmişdir. Lakin Şəhidi-əvvəl kağızla istixarənin imamiyyə arasında məşhur olmasını əsas gətirərək onun fikrini rədd etmişdir.
[[İbn İdris Hilli]] kağızla istixarənin hədislərini etibarsız hesab etmişdir. Lakin [[Şəhid Əvvəl|Şəhidi-əvvəl]] kağızla istixarənin [[imamiyyə]] arasında məşhur olmasını əsas gətirərək onun fikrini rədd etmişdir.
=== Təsbehlə istixarə ===
===Təsbehlə istixarə===
Təsbehlə istixarənin müxtəlif üsulları qeyd olunub.
[[Təsbeh|Təsbehlə]] istixarənin müxtəlif üsulları qeyd olunub.
* Şəhidi-əvvəl “Zikra” kitabında bildirir ki, “Həmd” surəsini (ən azı üç, olmasa bir dəfə), “Qədr” surəsini on dəfə oxuduqdan və həmçinin, xüsusi bir dua oxuduqdan sonra bir təsbeh və ya bir neçə çınqılı (kiçik daş parçalarını) ayırıb iki-iki sayırıq. Əgər qalan cüt ədəd olsa, nəzərdə tutduğumuz işi görürük və tək ədəd olsa, onu tərk edirik və ya əksinə.
*Şəhidi-əvvəl “Zikra” kitabında bildirir ki, [[Həmd surəsi|“Həmd” surəsini]] (ən azı üç, olmasa bir dəfə), [[Qədr surəsi|“Qədr” surəsini]] on dəfə oxuduqdan və həmçinin, xüsusi bir [[dua]] oxuduqdan sonra bir təsbeh və ya bir neçə çınqılı (kiçik daş parçalarını) ayırıb iki-iki sayırıq. Əgər qalan cüt ədəd olsa, nəzərdə tutduğumuz işi görürük və tək ədəd olsa, onu tərk edirik və ya əksinə.
* Təsbehlə başqa bir istixarə isə “Məfatihul-cinan”da Məhəmməd Həsən Nəcəfi tərəfindən nəql olunub. Bu istixarə üsulu onun dövründə geniş yayılıbmış (“Cəvahir”in müəllifinin fikrincə isə çox güman ki, İmam Mehdiyə (ə) aiddir). O, belədir: Quran və dua oxuduqdan sonra bir təsbeh götürüb onu səkkiz-səkkiz azaldırsan. Əgər biri qalsa, ümumiyyətlə yaxşıdır, ikisi qalsa, bir qadağa, üçü qalsa, etmək və etməmək bərabərdir, dördü qalsa iki qadağa, beşi qalsa, bəziləri o işdə çətinlik və əzab, bəziləri isə qınaq olduğunu deyiblər. Altı qalsa, çox yaxşıdır və bunu etməyə tələsmək lazımdır. Əgər yeddi qalsa, beş qalmış kimidir. Səkkiz qalsa, dörd qadağa var. “Cəvahir”in müəllifi bu istixarəni nəql etdikdən sonra qeyd edir ki, biz köhnə və yeni kitablarda bu istixarənin əlamətinə rast gəlmədik. Necə ki, bunu bəzi alimlərimiz də deyiblər.
*Təsbehlə başqa bir istixarə isə “[[Məfatihul-cinan (kitab)|Məfatihul-cinan]]”da Məhəmməd Həsən Nəcəfi tərəfindən nəql olunub. Bu istixarə üsulu onun dövründə geniş yayılıbmış (“Cəvahir”in müəllifinin fikrincə isə çox güman ki, [[İmam Mehdi (ə.f)|İmam Mehdiyə (ə)]] aiddir). O, belədir: Quran və dua oxuduqdan sonra bir təsbeh götürüb onu səkkiz-səkkiz azaldırsan. Əgər biri qalsa, ümumiyyətlə yaxşıdır, ikisi qalsa, bir qadağa, üçü qalsa, etmək və etməmək bərabərdir, dördü qalsa iki qadağa, beşi qalsa, bəziləri o işdə çətinlik və əzab, bəziləri isə qınaq olduğunu deyiblər. Altı qalsa, çox yaxşıdır və bunu etməyə tələsmək lazımdır. Əgər yeddi qalsa, beş qalmış kimidir. Səkkiz qalsa, dörd qadağa var. “Cəvahir”in müəllifi bu istixarəni nəql etdikdən sonra qeyd edir ki, biz köhnə və yeni kitablarda bu istixarənin əlamətinə rast gəlmədik. Necə ki, bunu bəzi alimlərimiz də deyiblər.
Şəhidi-əvvəlin dediyinə görə, ədəd (təsbeh və ya daş parçası) ilə istixarənin sənədi Rəziəddin Abiyə çatır. Əlbəttə, Seyid ibn Tavus onun sənədini şiə imamlarına aid edir. “Cəvahir”in müəllifinin (h. q. 1202-1266) sözlərinə görə isə onun zamanında alimlər bu şəkildə istixarə edirmişlər.
[[Şəhid Əvvəl|Şəhidi-əvvəlin]] dediyinə görə, ədəd (təsbeh və ya daş parçası) ilə istixarənin sənədi Rəziəddin Abiyə çatır. Əlbəttə, Seyid ibn Tavus onun sənədini [[Şiə imamları|şiə imamlarına]] aid edir. “Cəvahir”in müəllifinin (h. q. 1202-1266) sözlərinə görə isə onun zamanında alimlər bu şəkildə istixarə edirmişlər.
* Seyid Musa Şübeyri Seyid Əli Şüştəri vasitəsilə İmam Mehdiyə (ə) aid edilən bir istixarə nəql edib. Belə ki, “Bismillah”, üç salavat və bir dua oxunur, sonra təsbeh götürülür, iki-iki sayılır. Biri qalsa yaxşıdır, ikisi qalsa pisdir.
*[[Seyyid Musa Şübeyri|Seyid Musa Şübeyri]] Seyid Əli Şüştəri vasitəsilə İmam Mehdiyə (ə) aid edilən bir istixarə nəql edib. Belə ki, “Bismillah”, üç salavat və bir dua oxunur, sonra təsbeh götürülür, iki-iki sayılır. Biri qalsa yaxşıdır, ikisi qalsa pisdir.


Şeyx Abbas Quminin yazdığı “Məfatihul-cinan” kitabında istixarənin bəzi üsulları qeyd olunub.
[[Şeyx Abbas Qumi|Şeyx Abbas Quminin]] yazdığı “Məfatihul-cinan” kitabında istixarənin bəzi üsulları qeyd olunub.


== İstixarənin şəriətə uyğunluğu ==
==İstixarənin şəriətə uyğunluğu==
İslamdan əvvəl “İstisqam bil-əzlam” (fal oxları ilə qismət axtarmaq) adlanan istixarə növü geniş yayılmışdı və yay oxu ilə edilirdi. Sünni alimi Şeyx Şəltut fal oxları ilə qismət axtarmağın haram olunduğu “Maidə” surəsinin 3-cü ayəsinə istinad edərək istixarənin də bu qadağanın nümunəsi olmasını və haram olduğunu bildirir. Lakin şiə təqlid mərcələrindən olan Ayətullah Safi Gülpayqani istixarə ilə istisqam arasında fərq olduğu qənaətindədir. O, Şeyx Şəltutun fikrini rədd etmiş və istixarənin müstəhəb olduğunu çoxsaylı hədislərlə əsaslandırmışdır.
[[İslam|İslamdan]] əvvəl “İstisqam bil-əzlam” (fal oxları ilə qismət axtarmaq) adlanan istixarə növü geniş yayılmışdı və yay oxu ilə edilirdi. Sünni alimi Şeyx Şəltut fal oxları ilə qismət axtarmağın haram olunduğu “Maidə” surəsinin 3-cü ayəsinə istinad edərək istixarənin də bu qadağanın nümunəsi olmasını və haram olduğunu bildirir. Lakin şiə təqlid mərcələrindən olan Ayətullah Safi Gülpayqani istixarə ilə istisqam arasında fərq olduğu qənaətindədir. O, Şeyx Şəltutun fikrini rədd etmiş və istixarənin müstəhəb olduğunu çoxsaylı hədislərlə əsaslandırmışdır.


== Qaydalar və şərtlər ==
==Qaydalar və şərtlər==
İstixarə üçün müəyyən qaydalar və şərtlər qeyd olunub ki, onlardan bəziləri aşağıdakılardır:
İstixarə üçün müəyyən qaydalar və şərtlər qeyd olunub ki, onlardan bəziləri aşağıdakılardır:
* İstixarə edilən işin mübah (icazəli) olması: İstixarə mübah işlərə dair şübhəni aradan qaldırmaqdır, yaxşı işlərə yox.
*İstixarə edilən işin mübah (icazəli) olması: İstixarə mübah işlərə dair şübhəni aradan qaldırmaqdır, yaxşı işlərə yox.
* Özü üçün istixarə: Əllamə Məclisiyə görə, elə bir hədis yoxdur ki, insan başqasının adına istixarə etsin. Ona görə də hər kəsin özü üçün istixarə etməsi daha münasibdir. Əlbəttə, o, Seyid ibn Tavusdan başqası üçün istixarənin caiz olduğunu da nəql etmişdir.
*Özü üçün istixarə: Əllamə Məclisiyə görə, elə bir hədis yoxdur ki, insan başqasının adına istixarə etsin. Ona görə də hər kəsin özü üçün istixarə etməsi daha münasibdir. Əlbəttə, o, Seyid ibn Tavusdan başqası üçün istixarənin caiz olduğunu da nəql etmişdir.
* Məsləhətləşmədən sonra istixarə: Yəni istixarədən əvvəl məsləhətləşmək lazımdır. Əgər nəticəsi olmasa, istixarə etmək olar.
*Məsləhətləşmədən sonra istixarə: Yəni istixarədən əvvəl məsləhətləşmək lazımdır. Əgər nəticəsi olmasa, istixarə etmək olar.
* İstixarə yeri: Şəhidi-əvvəlin fikrincə, istixarənin məscid və ziyarətgahlarda dua ilə olması daha yaxşıdır. Bəzi rəvayətlərdə İmam Hüseynin (ə) hərəmində istixarə etməkdən bəhs edilir.
*İstixarə yeri: Şəhidi-əvvəlin fikrincə, istixarənin məscid və ziyarətgahlarda dua ilə olması daha yaxşıdır. Bəzi rəvayətlərdə İmam Hüseynin (ə) hərəmində istixarə etməkdən bəhs edilir.
* Zaman: Feyz Kaşani “Təqvimul-muhsinin” kitabında Quranla istixarə üçün həftənin hər günündə bəzi saatlar qeyd edib. Lakin qeyd olunan saatların möminlər arasında məşhur olduğunu və hədislərdə rast gəlinmədiyini bildirib. “Cəvahir”in müəllifinin dediyinə görə, istixarə namazının xüsusi vaxtı yoxdur. Əlbəttə, Quranla istixarə haqqında namaz zamanı edilməsi nəql olunub.
*Zaman: Feyz Kaşani “Təqvimul-muhsinin” kitabında Quranla istixarə üçün həftənin hər günündə bəzi saatlar qeyd edib. Lakin qeyd olunan saatların möminlər arasında məşhur olduğunu və hədislərdə rast gəlinmədiyini bildirib. “Cəvahir”in müəllifinin dediyinə görə, istixarə namazının xüsusi vaxtı yoxdur. Əlbəttə, Quranla istixarə haqqında namaz zamanı edilməsi nəql olunub.
* İstixarəyə əməl etmək: İstixarəyə əməl etmək şəriətə görə vacib deyil, lakin ona əməl etmək daha yaxşıdır.
*İstixarəyə əməl etmək: İstixarəyə əməl etmək şəriətə görə vacib deyil, lakin ona əməl etmək daha yaxşıdır.
* İstixarədən əvvəl xüsusi dualar oxumaq,  Quranın bəzi surələrini oxumaq və salavat göndərmək tövsiyə olunub.
*İstixarədən əvvəl xüsusi dualar oxumaq,  Quranın bəzi surələrini oxumaq və salavat göndərmək tövsiyə olunub.


== Məşhur istixarələr ==
==Məşhur istixarələr==
Məşhur istixarələrdən bəziləri bunlardır:
Məşhur istixarələrdən bəziləri bunlardır:
* Məhəmməd Əli Şah Qacarın istixarələri: O, bir sıra işlərdə, o cümlədən, hicri-şəmsi 1287-ci ildə Milli Şura Məclisinin top atəşinə tutulması və bəzi insanların sürgün edilməsi üçün istixarədən istifadə etmişdir.
*Məhəmməd Əli Şah Qacarın istixarələri: O, bir sıra işlərdə, o cümlədən, hicri-şəmsi 1287-ci ildə Milli Şura Məclisinin top atəşinə tutulması və bəzi insanların sürgün edilməsi üçün istixarədən istifadə etmişdir.
* Nasirəddin şahın İranın Herat üzərində hakimiyyətini qəbul etmək üçün istixarəsi: Hicri-şəmsi 1296-cı ildə İngiltərə hökuməti Heratın hakimiyyətini naməlum müddətə İrana qaytarmaq qərarına gəldi. Nasirəddin şah çoxlu məsləhətləşmələrdən sonra istixarəyə müraciət etdi.
*Nasirəddin şahın İranın Herat üzərində hakimiyyətini qəbul etmək üçün istixarəsi: Hicri-şəmsi 1296-cı ildə İngiltərə hökuməti Heratın hakimiyyətini naməlum müddətə İrana qaytarmaq qərarına gəldi. Nasirəddin şah çoxlu məsləhətləşmələrdən sonra istixarəyə müraciət etdi.
* Əbdül-Kərim Hairi Yəzdinin Qumda qalmaq üçün istixarə etməsi: Qum Elmi Hövzəsinin təsisçisi Ayətullah Hairi hicri-qəməri 1340-cı ildə Quma getdi. Bu səfər zamanı bəzi Qum alimləri və əhalisi ondan orada məskunlaşmasını xahiş etdilər. O, əvvəlcə tərəddüd etdi, lakin alimlərin təkidindən sonra istixarə etdi və Qumda məskunlaşdı.
*Əbdül-Kərim Hairi Yəzdinin Qumda qalmaq üçün istixarə etməsi: Qum Elmi Hövzəsinin təsisçisi Ayətullah Hairi hicri-qəməri 1340-cı ildə Quma getdi. Bu səfər zamanı bəzi Qum alimləri və əhalisi ondan orada məskunlaşmasını xahiş etdilər. O, əvvəlcə tərəddüd etdi, lakin alimlərin təkidindən sonra istixarə etdi və Qumda məskunlaşdı.
* Nəcəf ağsaqqallarının Molla Qurbanəli Zəncani üçün istixarə etməsi: O, Zəncan sakini idi və məşrutə ilə razılaşmırdı. Məşrutəçilər onu Tehranda müşahidə altında saxlamaq istədilər, lakin məşrutə tərəfdarı olan Nəcəf ağsaqqalları istixarə etdilər və onun əsasında onu İraqa göndərməyi xahiş etdilər.
*Nəcəf ağsaqqallarının Molla Qurbanəli Zəncani üçün istixarə etməsi: O, Zəncan sakini idi və məşrutə ilə razılaşmırdı. Məşrutəçilər onu Tehranda müşahidə altında saxlamaq istədilər, lakin məşrutə tərəfdarı olan Nəcəf ağsaqqalları istixarə etdilər və onun əsasında onu İraqa göndərməyi xahiş etdilər.
* Mühəndis Mehdi Bazərqanın Britaniya neft şirkətinin ixtiyarından alınan və milliləşən İran neft sənayesinin və yeni yaranmış Neft şirkətinin idarə heyətinə rəhbərlik etmək yönündə doktor Müssədiqin təklifini qəbul etmək üçün istixarə etməsi.
*Mühəndis Mehdi Bazərqanın Britaniya neft şirkətinin ixtiyarından alınan və milliləşən İran neft sənayesinin və yeni yaranmış Neft şirkətinin idarə heyətinə rəhbərlik etmək yönündə doktor Müssədiqin təklifini qəbul etmək üçün istixarə etməsi.
“Kəndokavi dər bareyi-istixare və təfəuul” (İstixarə və təfəuul haqqında araşdırma) kitabında Şeyx Ənsari, Feyz Kaşani, Şəhid Sani və Seyid ibn Tavus kimi şiə alimlərinin istixarələri qeyd edilmişdir.
“Kəndokavi dər bareyi-istixare və təfəuul” (İstixarə və təfəuul haqqında araşdırma) kitabında Şeyx Ənsari, Feyz Kaşani, Şəhid Sani və Seyid ibn Tavus kimi şiə alimlərinin istixarələri qeyd edilmişdir.


== İstixarəyə uyğun əməl etmək haqqında şəriət hökmü ==
==İstixarəyə uyğun əməl etmək haqqında şəriət hökmü==
Fəqihlərin nəzərinə görə, istixarənin nəticəsinə əməl etmək vacib deyil. Ona qarşı çıxmaq da şəriətdə haram deyil. Baxmayaraq ki, onun əksinə əməl etməmək daha yaxşıdır. Ayətullah Şübeyri Zəncaninin fikrincə, istixarənin əksinə əməl etməkdə ziyan ehtimalı olduğu üçün ehtiyat ona qarşı çıxmamaqdır.
Fəqihlərin nəzərinə görə, istixarənin nəticəsinə əməl etmək vacib deyil. Ona qarşı çıxmaq da şəriətdə haram deyil. Baxmayaraq ki, onun əksinə əməl etməmək daha yaxşıdır. Ayətullah Şübeyri Zəncaninin fikrincə, istixarənin əksinə əməl etməkdə ziyan ehtimalı olduğu üçün ehtiyat ona qarşı çıxmamaqdır.


== Biblioqrafiya ==
==Biblioqrafiya==
İstixarə haqqında ayrıca kitablar yazılıb. Onlardan Əyyaşinin “İstixarə” və Zübeyri Şafeinin “əl-İstixarə vəl-istişarə” əsərlərini bu sahədə qələmə alınan ilk əsərlər hesab etmək olar. İstixarə haqqında bəzi başqa kitablar bunlardır:
İstixarə haqqında ayrıca kitablar yazılıb. Onlardan Əyyaşinin “İstixarə” və Zübeyri Şafeinin “əl-İstixarə vəl-istişarə” əsərlərini bu sahədə qələmə alınan ilk əsərlər hesab etmək olar. İstixarə haqqında bəzi başqa kitablar bunlardır:
* Seyid ibn Tavusun (vəfatı: h. q. 664) “Fəthül-əbvab bəynə zəvil-əlbab və bəynə rəbbil-ərbab fil-istixarat” əsəri. Ərəb dilində yazılan bu kitab istixarənin şəriətə uyğunluğunu və müxtəlif üsullarını öyrənir.
*Seyid ibn Tavusun (vəfatı: h. q. 664) “Fəthül-əbvab bəynə zəvil-əlbab və bəynə rəbbil-ərbab fil-istixarat” əsəri. Ərəb dilində yazılan bu kitab istixarənin şəriətə uyğunluğunu və müxtəlif üsullarını öyrənir.
* Əbülfəzl Təriqedarın qələmə aldığı “Kəndokavi dər bareyi-istixarə və təfəuul” kitabı. Bu kitabda istixarə üsulları mütləq istixarə, qəlb istixarəsi, məşvərət istixarəsi, Quranla istixarə, kağızla istixarə və təsbehlə istixarəyə bölünür.
*Əbülfəzl Təriqedarın qələmə aldığı “Kəndokavi dər bareyi-istixarə və təfəuul” kitabı. Bu kitabda istixarə üsulları mütləq istixarə, qəlb istixarəsi, məşvərət istixarəsi, Quranla istixarə, kağızla istixarə və təsbehlə istixarəyə bölünür.
* Seyid Abdullah Şübbərin “İrşadul-müstəbsir fil-istixarat” əsəri;
*Seyid Abdullah Şübbərin “İrşadul-müstəbsir fil-istixarat” əsəri;
* Şeyx Bəhainin “İstixare ba Qoran” əsəri;
*Şeyx Bəhainin “İstixare ba Qoran” əsəri;
* Seyid Əbdül-Hüseyn Larinin “İstixarename” əsəri;
*Seyid Əbdül-Hüseyn Larinin “İstixarename” əsəri;
* Feyz Kaşaninin “əl-İsarətu ən məanil-istixarə”;
*Feyz Kaşaninin “əl-İsarətu ən məanil-istixarə”;
* Məhəmməd Hüseyn Mərəşi Şəhristaninin “əl-İstixarat” əsəri;
*Məhəmməd Hüseyn Mərəşi Şəhristaninin “əl-İstixarat” əsəri;
* Əhməd ibn Əbdüs-Salam əl-Bəhraninin “əl-İstixarat” əsəri;
*Əhməd ibn Əbdüs-Salam əl-Bəhraninin “əl-İstixarat” əsəri;
* Mirzə Əbül-Məali Kəlbasi İsfəhaninin “əl-İstixarə minəl-Quranil-məcid vəl-furqanil-həmid” əsəri;
*Mirzə Əbül-Məali Kəlbasi İsfəhaninin “əl-İstixarə minəl-Quranil-məcid vəl-furqanil-həmid” əsəri;
* Lütfüllah Safi Gülpayqaninin “Cəvazul-istisqam vəl-istixarə” əsəri;
*Lütfüllah Safi Gülpayqaninin “Cəvazul-istisqam vəl-istixarə” əsəri;
* Məhəmməd Baqir Məclisinin “Məfatihul-ğeyb dər adabi-istixare” əsəri;
*Məhəmməd Baqir Məclisinin “Məfatihul-ğeyb dər adabi-istixare” əsəri;
* Kəfəminin “Məfatihul-ğeyb fil-istixarə vəl-istişarə” əsəri.
*Kəfəminin “Məfatihul-ğeyb fil-istixarə vəl-istişarə” əsəri.


== İstinadlar ==
==İstinadlar==
== Ədəbiyyat ==
==Ədəbiyyat==
confirmed, movedable, templateeditor
14.756

edits