Məzmuna keçin

İmam Həsən Əskəri (ə): Redaktələr arasındakı fərq

Sətir 67: Sətir 67:


== İmamlığının dəlilləri və müddəti ==
== İmamlığının dəlilləri və müddəti ==
{{Quote box
|quote  = '''İmam Həsən Əskəri (ə) :'''
Allahın kitabında bizim üçün haqq vardır və biz Allah Rəsulunun yaxınlarıyıq. Allah bizi pak qərar verib. Yalançılardan başqa heç kim bu məqamı və mövqeyi iddia etmir. ''Əllamə Məclisi, Biharul-ənvar, c. 75, s. 372''
|align = right
|tstyle = text-align: left;
|bgcolor = #EAF4FF
|source =
|qalign = left
|width  = 23%
}}
İmam Həsən Əskərinin (ə) [[İmamət|imamlıq]] müddəti altı il (h. q. 254-260-cı illər) olmuşdur. [[İmam Hadi (ə)|İmam Hadinin]] şəhid edilməsindən sonra İmam Həsən ibn Əli Əskərinin (ə) imam olmasına ən tutarlı dəlil İmam Hadinin (ə) onun canişinliyi ilə əlaqədar vəsiyyəti və bu haqda dediyi hədislərdir.<ref>Şeyx Tusi, Əl-Ğeybə, h.q 1398, s.120-122; İrbili, Kəşful-ğummə, h.q 1381, c.2, s.404-407</ref> [[Şeyx Müfid]] “Əl-İrşad” kitabında mövzu ilə əlaqədar ondan çox məktub və rəvayət qeyd etmişdir.<ref>Müfid, Əl-İrşad, h.q 1413, c.2, s.314-320</ref>  Əksər şiələr və İmam Hadinin (ə) səhabələri onun şəhadətindən sonra İmam Həsən Əskəriyə (ə) imam olaraq müraciət ediblər.<ref>Cəfəriyan, Həyate fikri və siyasiye İmamane şie, h.ş 1381, s.537</ref> Lakin az bir hissə İmam Hadinin (ə) digər övladı [[İmam Hadinin (ə) oğlu Cəfər|Cəfər əl-Kəzzab]] kimi tanınan Cəfər ibn Əlini özünə imam seçdilər. Başqa bir qrup isə [[İmam Hadi (ə)|İmam Hadinin (ə)]] sağlığında vəfat edən Seyyid Məhəmmədin imamlığını qəbul etdilər.<ref>Əşəri, Əl-Məqalat və firəq, h.ş 1360, s.101</ref> [[İmam Hadinin (ə) oğlu Cəfər|Cəfər əl-Kəzzabın]] imamlığını qəbul edənlər İmam Həsən Əskərinin (ə) imamlığına bəzi iradlar bildirirdilər. Özlərinin yüksək savadı olmamasına baxmayaraq, bəzən İmamın (ə) elmi səviyyəsini ölçdüklərini və onu imamlıq üçün lazım olan səviyyədə görmədiklərini iddia edirdilər.<ref>Şəhristani, Əl-Miləl vən-nihəl, h.ş 1364, c.1, s.200</ref> Bəzən isə İmamın (ə) məktublarında qramatik səhvlərin olduğunu deyirdilər.<ref>Məsudi, İsbatul-vəsiyyət, h.ş 1384, s.252</ref> Bəzi hallarda isə İmam Həsən Əskərinin (ə) geyim tərzinə irad bildirirdilər.<ref>Şeyx Tusi, Əl-Ğeybə, h.q 1411, s.246-247</ref> Yaxud İmamın (ə) səlahiyyət dairəsinə müadaxilə edərək, onu, vəkillərinin rəftarına görə tənqid edirdilər.<ref>Şeyx Tusi, Əl-Ğeybə, h.q 1411, s.218</ref> Habelə, bəzən İmamın (ə) tapşırıqlarını icra eləmir və ya onun nümayəndələrini qəbul etmirdilər.<ref>Şeyx Tusi, İxtiyaru mərifətir-rical, h.q 1409, s.541</ref> Elə buna görə də İmam (ə) deyirdi ki, heç bir imam mənim kimi şiələr tərəfdən şəkk və tərəddüdlə qarşılanmamışdır.<ref>Şeyx Səduq, Kəmaluddin, h.q 1395, c.1, s.222</ref> İmam Həsən Əskəri (ə) belə rəftarların davamlı təkrarlanmasını ilahi nemətin kəsilməsinə səbəb ola biləcəyini xatırladırdı.<ref>Şeyx Tusi, İxtiyaru mərifətir-rical, h.q 1409, s.541</ref> Müdərrisi Təbatəbaiyə görə, bəlkə də elə bu nankorluqlara görə idi ki, [[şiə]] cəmiyyət axırda məsum imam nemətindən məhrum qaldı.<ref>Müdərrisi Təbatəbai, Məktəb dər fərayənde təkamol, h.ş 1374, s.93</ref>
İmam Həsən Əskərinin (ə) [[İmamət|imamlıq]] müddəti altı il (h. q. 254-260-cı illər) olmuşdur. [[İmam Hadi (ə)|İmam Hadinin]] şəhid edilməsindən sonra İmam Həsən ibn Əli Əskərinin (ə) imam olmasına ən tutarlı dəlil İmam Hadinin (ə) onun canişinliyi ilə əlaqədar vəsiyyəti və bu haqda dediyi hədislərdir.<ref>Şeyx Tusi, Əl-Ğeybə, h.q 1398, s.120-122; İrbili, Kəşful-ğummə, h.q 1381, c.2, s.404-407</ref> [[Şeyx Müfid]] “Əl-İrşad” kitabında mövzu ilə əlaqədar ondan çox məktub və rəvayət qeyd etmişdir.<ref>Müfid, Əl-İrşad, h.q 1413, c.2, s.314-320</ref>  Əksər şiələr və İmam Hadinin (ə) səhabələri onun şəhadətindən sonra İmam Həsən Əskəriyə (ə) imam olaraq müraciət ediblər.<ref>Cəfəriyan, Həyate fikri və siyasiye İmamane şie, h.ş 1381, s.537</ref> Lakin az bir hissə İmam Hadinin (ə) digər övladı [[İmam Hadinin (ə) oğlu Cəfər|Cəfər əl-Kəzzab]] kimi tanınan Cəfər ibn Əlini özünə imam seçdilər. Başqa bir qrup isə [[İmam Hadi (ə)|İmam Hadinin (ə)]] sağlığında vəfat edən Seyyid Məhəmmədin imamlığını qəbul etdilər.<ref>Əşəri, Əl-Məqalat və firəq, h.ş 1360, s.101</ref> [[İmam Hadinin (ə) oğlu Cəfər|Cəfər əl-Kəzzabın]] imamlığını qəbul edənlər İmam Həsən Əskərinin (ə) imamlığına bəzi iradlar bildirirdilər. Özlərinin yüksək savadı olmamasına baxmayaraq, bəzən İmamın (ə) elmi səviyyəsini ölçdüklərini və onu imamlıq üçün lazım olan səviyyədə görmədiklərini iddia edirdilər.<ref>Şəhristani, Əl-Miləl vən-nihəl, h.ş 1364, c.1, s.200</ref> Bəzən isə İmamın (ə) məktublarında qramatik səhvlərin olduğunu deyirdilər.<ref>Məsudi, İsbatul-vəsiyyət, h.ş 1384, s.252</ref> Bəzi hallarda isə İmam Həsən Əskərinin (ə) geyim tərzinə irad bildirirdilər.<ref>Şeyx Tusi, Əl-Ğeybə, h.q 1411, s.246-247</ref> Yaxud İmamın (ə) səlahiyyət dairəsinə müadaxilə edərək, onu, vəkillərinin rəftarına görə tənqid edirdilər.<ref>Şeyx Tusi, Əl-Ğeybə, h.q 1411, s.218</ref> Habelə, bəzən İmamın (ə) tapşırıqlarını icra eləmir və ya onun nümayəndələrini qəbul etmirdilər.<ref>Şeyx Tusi, İxtiyaru mərifətir-rical, h.q 1409, s.541</ref> Elə buna görə də İmam (ə) deyirdi ki, heç bir imam mənim kimi şiələr tərəfdən şəkk və tərəddüdlə qarşılanmamışdır.<ref>Şeyx Səduq, Kəmaluddin, h.q 1395, c.1, s.222</ref> İmam Həsən Əskəri (ə) belə rəftarların davamlı təkrarlanmasını ilahi nemətin kəsilməsinə səbəb ola biləcəyini xatırladırdı.<ref>Şeyx Tusi, İxtiyaru mərifətir-rical, h.q 1409, s.541</ref> Müdərrisi Təbatəbaiyə görə, bəlkə də elə bu nankorluqlara görə idi ki, [[şiə]] cəmiyyət axırda məsum imam nemətindən məhrum qaldı.<ref>Müdərrisi Təbatəbai, Məktəb dər fərayənde təkamol, h.ş 1374, s.93</ref>


confirmed, movedable, templateeditor
14.696

edits