Torpaq sürtərək təmizləmək
Görünüş
![]() | Bu məqalə bir fiqhi məfhum haqqında məlumat xarakterli yazılmışdır. Ona görə də dini əməlləri yerinə yetirmək üçün meyar ola bilməz. Dini ayinlər üçün başqa mənbələrə müraciət edin. |
Torpaq sürtərək təmizləmək ya təfir, itin ağzı dəymiş qabı torpaqla sürtməkdir.
İtin yalamış və ya içində su və ya başqa maye içdiyi qabı pak etmək üçün onu torpaqla sürtmək lazımdır.[1] Bəzi fiqh alimləri donuzun su içdiyi qabın da torpaqla sürtülməsini vacib bilmişlər.[2]
Torpaqla sürtməyin bəzi hökmləri:
- Məşhur fiqh alimlərinin fikrinə görə, "təfir", mütləq torpaqla edilməlidir, kül, sabun və ya maye yuyucu vasitələrlə düzgün sayılmır.[3]
- Bəzi fiqh alimlərinə görə, torpaqla sürtərək təmizləmək üçün istifadə olunan torpaq pak olmalıdır.[4]
- Bəzi müctəhidlərin fətvasına əsasən, torpaq su ilə qarışdırılmalıdır;[5] yəni əvvəlcə qaba torpaq tökülməli, sonra üstünə su əlavə edilərək qab sürtülməlidir.[6]
- Torpaq sürtərək təmizlədikdən sonra qab su ilə də yuyulmalıdır. Fiqh alimləri su ilə yumağın sayında fərqli fikirdədirlər. Məşhur rəyə görə, iki dəfə yumaq lazımdır.[7]
- Torpaq sürtərək təmizlənməsi mümkün olmayan qab pak olmur.[8]
"Təfir" sözü həmçinin alını torpağa qoymaq mənasında da işlədilir.[9] Bu mənada olan təfir şükür səcdəsində müstəhəbdir[10] və buna "təfirül-cəbin" deyilir.[11]
İstinadlar
- ↑ Nəcəfi, Cəvahirul-kəlam, Darul-kutubil-islamiyyə, c.6, s.361
- ↑ Tusi, Əl-Xilaf, c.1, s.186-187
- ↑ Nəcəfi, Cəvahirul-kəlam, Darul-kutubil-islamiyyə, c.6, s.363-364
- ↑ Bəhrani, Əl-Hədaiqun-nazirə, c.5, s.480
- ↑ Nəcəfi, Cəvahirul-kəlam, Darul-kutubil-islamiyyə, c.6, s.361-363
- ↑ Xoyi, Tozihul-məsail, h.q 1422, s.27
- ↑ Nəcəfi, Cəvahirul-kəlam, Darul-kutubil-islamiyyə, c.6, s.361
- ↑ Şeyx Ənsari, Siratun-nəcat, h.q 1415, s.52; Behcət, İstiftaat, h.q 1428, c.1, s.104
- ↑ Türeyhi, Məcməul-bəhreyn, h.q 1416, c.3, s.407
- ↑ Haşimi Şəhrudi, Fərhənge fiqh, h.ş 1388, c.2, s.538
- ↑ Türeyhi, Məcməul-bəhreyn, h.q 1416, c.3, s.408
Ədəbiyyat
- Bəhrani, Yusif, Əl-Hədaiqun-nazirə, Qum, İslami nəşr müəssisəsi, 1-ci çap, h.q 1409
- Behcət, Məhəmməd Təqi, İstiftaat, Qum, h.q 1428
- Xoyi, Seyid Əbül-Qasim, Tozihul-məsail, Qum, 10-cu çap, h.q 1422
- Şeyx Ənsari, Mürtəza ibn Məhəmməd Əmin, Siratun-nəcat, Qum, h.q 1415
- Türeyhi, Fəxruddin, Məcməul-bəhreyn, Tehran, Ketabfuruşi, h.q 1416
- Tusi, Məhəmməd ibn Həsən, Əl-Xilaf, Qum, İslami nəşr müəssisəsi, 1-ci çap, h.q 1420
- Nəcəfi, Məhəmməd Həsən, Cəvahirul-kəlam, Darul-kutubil-islamiyyə, Tehran, h.ş 1369
- Haşimi Şəhrudi, Seyid Mahmud, Fərhənge fiqh, Qum, 2-ci çap, h.ş 1388